Takken in de klas
27-01-2005
Knoppen staan in bloei
Eind januari krijgen een aantal basisscholen van de afdeling
NatuurEducatie van de gemeente Enschede een bos takken aan school
bezorgd. Het knoppen-lespakket dat zij ontvangen, bestaat uit takken
die afkomstig zijn van diverse boomsoorten. Met de lesbrief 'Bomen in
de winter' maken leerlingen allerlei spannende opdrachten en doen
interessante experimenten rondom de onderwerpen 'knoppen' en 'groei'.
Dankzij dit educatieve doe-pakket van de afdeling NatuurEducatie zien
kinderen dat de bomen in hun leefomgeving allemaal op een eigen manier
groeien en bloeien.
De knoppen lopen uit
Op de betreffende basisscholen gaan de kinderen aan de slag met hun
eigen takkenpakketten waarin takken zitten van de eik, de beuk, een
esdoorn, meidoorn, paardenkastanje en linde. Iedere boomsoort heeft
zijn eigen knoppen en ook de manier waarop de knoppen uitkomen
verschilt; een paardenkastanje heeft bijvoorbeeld dikke kleverige
knoppen waar zachte blaadjes uit komen. De kinderen kunnen in de klas
observeren op wat voor manier de verschillende takken uitlopen en in
welk tempo dit gebeurt. Ook zien ze door het uitvoeren van een aantal
proefjes welke factoren invloed hebben op dit proces; wat gebeurt er
wanneer een tak geen water meer krijgt of te koud staat? Met behulp
van een observatieschema kunnen de kinderen de veranderingen in de
knoppen volgen en vastleggen.
De knop op zijn kop
Met de begeleidende lesbrief 'Bomen in de winter' kunnen de groepen 3
t/m 8 van het Basisonderwijs zelfstandig werken met spannende
opdrachten op het niveau van iedere leeftijdsgroep. Al doende leren de
kinderen verschillende boomsoorten herkennen en de namen noemen van de
verschillende soorten knoppen die er aan één tak zitten; ook
onderzoeken ze hoe een knop er van binnen uitziet. Als de takken in de
warme klas in het water staan, komen de knoppen al snel tot leven en
vormen blaadjes.
De verschillende proefjes en opdrachten zijn bedoeld om kinderen op
een speelse wijze te leren observeren en experimenteren. Op een
aanschouwelijke manier ervaren ze wat er gebeurt als ze bijvoorbeeld
de takken in klaslokalen met verschillende temperaturen zetten. Ook
kunnen ze een tak die in het water staat na een tijdje gaan
vergelijken met een droge tak.
Speuren naar knoppen
Voor nieuwsgierige kinderen zit er een zoekkaart voor bomen in het
lespakket. Hiermee kunnen zij zelf, via allerlei kenmerken van
knoppen, gaan uitzoeken van welke boomsoort de knop waar zij mee bezig
zijn, afkomstig is. Ook leren ze dankzij het takkenpakket de bomen in
hun eigen woonomgeving of tuin te herkennen en te benoemen.
Op deze manier kunnen kinderen in de winter de natuur alvast 'in huis'
halen, met behulp van de lesbrief zelf op zoek gaan naar antwoorden op
hun vragen en hiermee hun kennis van de natuur vergroten. De afdeling
NatuurEducatie van de gemeente Enschede wil zodoende op een actieve en
aanschouwelijke manier de betrokkenheid met en waardering voor de
eigen leefomgeving van kinderen stimuleren.
---
Gemeente Enschede