HIVOS

Nederland goed verlopen


Iraakse verkiezingen in Nederland goed verlopen

De Iraakse verkiezingen in Nederland zijn voorspoedig verlopen, zo luidt het voorlopig oordeel van het 20 man sterke Hivos-waarnemersteam bij het sluiten van de stembussen. Hivos-waarnemers die vanaf het begin op vrijdagmorgen 7 uur aanwezig zijn geweest in de stembureaus in Zwolle, Rotterdam en Amsterdam rapporteren allen dat de verkiezingen prima zijn verlopen. De start was wat onwennig, maar naarmate het aantal kiezers toenam kregen de Iraakse functionarissen in de stembureaus meer zelfvertrouwen en handigheid in de procedure. Ze hebben kennelijk een gedegen training gehad en passen de procedure nauwgezet toe. Er deden zich kleine foutjes voor, maar die tastten de eerlijkheid van het stemmen niet aan en werden bovendien doorgaans snel verholpen. Er werkten evenveel vrouwen als mannen in de stembureaus, in Rotterdam was zelfs de voorzittersfunctie evenwichtig verdeeld.

De sfeer in en rond de stembureaus was positief, af en toe zelfs feestelijk. Irakezen van de meest uiteenlopende achtergrond, Koerdisch, Arabisch, moslims, christenen, e.a. brachten trots hun stem uit. Men kwam in groepen of met hele families, kinderen incluis, in de mooiste kleren. Buiten het streng beveiligde terrein waarop het stembureau ligt voerden zij dans en muziek uit. De politie hoeft slechts vriendelijk aanwezig te zijn. Tamme Hansma, namen Hivos organisator van de waarneming: Er deden zich heel emotionele taferelen voor. Zoals de man die in het stemlokaal hardop vertelt van de martelingen die hij heeft ondergaan en die nu met het uitbrengen van zijn stem persoonlijk afrekent met het oude regime. Waarop een functionaris het te kwaad kreeg omdat ook hij hetzelfde had meegemaakt.
De stembussen zijn 's avonds secuur verzegeld, waarbij alle codes van de zegels worden genoteerd en 's ochtends weer worden gecontroleerd. Gisteravond, bij de sluiting van de derde dag zijn de stembussen onder politie-escorte naar Kamp Zeist gegaan, waar de komende dagen de telling zal plaatsvinden. Pas daarna kunnen we een definitief oordeel geven.
Hansma: De voornaamste kritiek die we tot dusver hebben, betreft niet het stemmen, maar het voorafgaande registratieproces. Van de 14 landen buiten Irak waar gestemd kan worden, was Nederland het enige land dat de registratieperiode met slechts 1 dag (24 januari) verlengde, hoewel de centrale instantie in Amman in een persbericht had aangekondigd dat dit in alle landen 2 dagen zou zijn (24 en 25 jan). Dit heeft een aantal potentiële kiezers gedupeerd; voor Rotterdam bedraagt dit aantal 67, waaronder een aantal Belgen die een vergeefse reis maakten.

Aan de waarneming van deze verkiezingen in Nederland doen slechts 2 niet-politieke organisaties mee. De Irakese stichting Tanis (10 personen) en Hivos (20 personen). Daarnaast zijn er een tiental teams van Irakese politieke groeperingen die in ons land zijn vertegenwoordigd met samen 84 waarnemers en SP-parlementariër Van Velzen die namens de Tweede-Kamer staat aangemeld. Het Hivos-team bestaat uit vrijwilligers van Hivos en IKV - beide organisaties steunen projecten in Irak van onafhankelijke organisaties voor mensenrechten en vrije pers en cultuur - aangevuld met leden van vredesgroepen en vluchtelingwerk.