Gemeente Amsterdam

Van Goghmuseum verwerft tekening
31 januari 2005 - Ingrid Breed
De Vincent van Gogh Stichting heeft onlangs een belangrijke vroege tekening van Vincent van Gogh (1853-1890) voor het Van Gogh Museum verworven: Portret van Jozef Blok.



De geportretteerde was een bekende straatboekhandelaar in Den Haag. Hij handelde in literatuur en tijdschriften en stond bekend als de 'open-lucht-bibliothecaris van het Binnenhof'. Van Gogh kocht bij hem onder andere 21 complete jaargangen van het tijdschrift The Graphic, waaruit hij de illustraties knipte die hij verzamelde.

Echt portret

De tekening is het enige werkelijke portret dat bekend is uit Van Goghs Nederlandse periode. Van Goghs portret van Jozef Blok (1832-1905) geeft de markante kop van de boekhandelaar goed weer. Gewoonlijk streefde Van Gogh er in die tijd naar om types uit te beelden, niet zozeer de individuele trekken van een bepaald persoon. De koppen uit zijn Hollandse periode zijn vaak hoekige en ruwe studies.
Het portret van Blok daarentegen is zeer verzorgd uitgevoerd in potlood en waterverf. De bakkebaarden zijn extra aangezet met zwart lithografisch krijt.
Het gebruik van waterverf is opmerkelijk. Van Gogh vermeed in die tijd liever het gebruik kleur omdat hij dat nog te lastig vond. Het bevestigt de status van dit werk als enig echt portret uit de Nederlandse periode.

Het Van Gogh Museum beheert ruim 500 tekeningen van Van Gogh. De laatste aankoop was 10 jaar geleden. Een voorbeeld van een volwaardig getekend portret ontbrak tot op heden. De nieuwe tekening is een waardevolle aanvulling op de collectie. Bovendien verschijnen belangrijke tekeningen van Van Gogh niet vaak op de markt. Mede daarom is het bijzonder dat het Van Gogh Museum de hand wist te leggen op dit portret. Het is afkomstig van een particuliere verzamelaar.

Te zien

Portret van Jozef Blok is in Amsterdam te zien van 1 juli tot en met 18 september 2005 in het Van Gogh Museum op de tentoonstelling `Van Gogh tekenaar. De meesterwerken'. Voor deze tentoonstelling in samenwerking met Metropolitan Museum of Art New York worden de 100 mooiste tekeningen uit Van Goghs oeuvre bij elkaar gebracht.

Het Portret van Jozef Blok is al eerder te zien in Den Haag, van 5 februari tot en met 16 mei 2005, op de expositie `De Haagse School en de jonge Van Gogh' in het Gemeentemuseum.

© Gemeente Amsterdam