Universiteit van Tilburg

Beloon ziekenhuizen ook op gezondheid burgers
Promotie bedrijfseconoom en bestuurskundige Jeroen Geelhoed

Ziekenhuizen worden nu vooral beloond op kostenefficiëntie en productie, niet op hun bijdrage aan het gehele gezondheidssysteem. Jeroen Geelhoed schetst in zijn proefschrift een methode om ziekenhuizen ook te belonen op basis van hun bijdrage aan strategische, niet-financiële beleidsdoelstellingen zoals goede kwaliteit of toegankelijkheid. Geelhoed promoveert op vrijdag 18 maart 2005 in Tilburg.

De afgelopen jaren zijn de ziektekostenpremies gestegen met maar liefst 8 tot 20 procent per jaar. Het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport kan op dit moment geen helder verband leggen tussen de gestegen premies en een betere zorg voor de burger, dat wil zeggen een betere kwaliteit, toegankelijkheid of betaalbaarheid. De bijdrage van de ziekenhuizen aan de totale gezondheidszorg wordt zelfs nauwelijks gemeten, aldus bedrijfseconoom en bestuurskundige Jeroen Geelhoed.
Verbetering van de zorg kan gerealiseerd worden door meer gebruik te maken van gangbare bedrijfseconomische principes. Strategische keuzes van het hoogste management moeten beter doorwerken in de afzonderlijke organisatieonderdelen.Volgens Geelhoed ligt het accent bij planning en control in ziekenhuizen nu sterk op kostenbeheersing; managers krijgen zeer gedetailleerde financiële- en productierapportages. Hij stelt dat de overheid allereerst duidelijk moet maken wat de strategische doelen zijn voor de gezondheidszorg. Dit kan bijvoorbeeld via een gestructureerd Strategisch Overleg tussen overheid en ziekenhuissector. Bovendien moet helder gemaakt worden wie (zorgverzekeraar, zorgaanbieder of toezichthouder) verantwoordelijk is voor welke taken.

Verantwoording
Een nieuw meetinstrument is vervolgens nodig om de prestaties van ziekenhuizen op het strategisch beleid te kunnen volgen. De kunst zit volgens Geelhoed in beperking. Geen eindeloos gedetailleerde financiële- en productierapportage, maar een selecte set informatie die duidelijk ook niet-financiële aspecten bevat. Voordat een nieuw boekjaar van start gaat, zal de set van verantwoordingsinformatie moeten worden vastgesteld en bij wet verplicht. Hierbij geldt dat de afspraken moeten leiden tot een vermindering van administratieve lasten; alleen de noodzakelijke minimum verantwoordingsinformatie wordt uitgewisseld. Dit past bij een overheid die meer op afstand staat. En wanneer deze kernachtige informatie tijdig tot stand komt, kan hierop goed gestuurd worden.
Naast het Strategisch Overleg zou ook een strategische uitvoeringstoets kunnen bijdragen aan een betere afstemming tussen strategie van ziekenhuis en minister. Een beperkt aantal ziekenhuizen en zorgverzekeraars zou een voorloperfunctie kunnen vervullen, waardoor de uitvoeringspraktijk sneller en effectiever bijgestuurd kan worden.

Drs. Jeroen Geelhoed (1971) is projectleider prestatie-indicatoren bij het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, directie Markt en Consument. Geelhoed studeerde bedrijfseconomie aan de HES Amsterdam, gevolgd door een studie bestuurskunde aan de VU Amsterdam. Hij werkte bij Coopers & Lybrand en het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen. In 2001 haalde hij ook een doctoraal economie aan de Open Universiteit. In 2002 werd hij projectleider bij het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en startte hij bovenbeschreven promotieonderzoek.

Noot voor de pers
Jeroen Geelhoed is bereikbaar via tel: 030 666 4442 en e-mail: jeroen_geelhoed@hotmail.com.
De promotieplechtigheid vindt plaats op vrijdag 18 maart 2005 om 14.15 uur in de aula van de Universiteit van Tilburg. Promotores zijn prof.dr. J. van Helleman en prof.dr. N.S. Klazinga. Het proefschrift is getiteld Control deficiencies in the Dutch health care sector' (ISBN 90-9019015-5).
Journalisten kunnen een recensie-exemplaar opvragen bij de Afdeling Voorlichting en Externe Betrekkingen van de UvT, tel: 013 466 2000, e-mail: persberichtuvt@uvt.nl.
Andere geïnteresseerden kunnen tegen betaling een exemplaar opvragen bij Jeroen Geelhoed.
Persberichten van de UvT staan ook op internet: www.uvt.nl/persberichten/.