Datum laatste wijziging: 30 maart 2005
Advies Snelle groeigemeenten
In dit advies plaatst de Raad een aantal kritische kanttekeningen bij
de voorgenomen invoering van een nieuwe maatstaf voor snelle
groeigemeenten bij de verdeling van de algemene uitkering uit het
gemeentefonds. De Raad ziet in dit stadium geen aanleiding voor
invoering van deze maatstaf, omdat er onvoldoende aanwijzingen zijn
voor duidelijke tekortkomingen in het verdeelstelsel van het
gemeentefonds. Verder wordt er op gewezen dat de algemene uitkering
niet kan functioneren ter correctie van een scheve verdeling bij
sommige specifieke uitkeringen. Snelle groeigemeenten worden
geconfronteerd met een middelenverdeling vanuit sommige specifieke
uitkeringen op basis van gegevens die betrekking hebben op
verschillende voorafgaande jaren en zodoende niet goed aansluiten op
de feitelijke situatie. Voor de oplossing van dit zogeheten time
lag-probleem zijn volgens de Raad andere alternatieven denkbaar. De
Raad heeft verder een aantal opmerkingen bij de voorgestelde
systematiek van bekostiging en verdeling van de maatstaf snelle
groeigemeenten en reikt daarvoor alternatieven aan.
De adviesaanvraag is aanleiding voor de Raad om in een later stadium
advies uit te brengen over het verdeelstelsel in relatie tot de
uiteenlopende demografische ontwikkelingen zoals groei en krimp
waarmee gemeenten worden geconfronteerd. U kunt het advies hier
downloaden.
Advies herijking clusters Bijstand en Zorg
De herijking van de clusters Bijstand en Zorg in het gemeentefonds is
nodig. Na herschikking van de uitgaven naar de nieuwe clusters
Educatie (met o.a.onderwijshuisvesting), Werk en Inkomen (met o.a.
armoedebeleid) en Maatschappelijke Zorg (met o.a. WVG) bleek, dat de
verdeling van middelen in de algemene uitkering niet goed aansloot bij
de feitelijke uitgaven van gemeenten. Het algemene beeld uit deze
herijking is dat vooral de middelgrote randgemeenten en de gemeenten
met een zwakke sociale structuur voordeel zullen ondervinden van de
herijking. De Raad stemt in hoofdlijnen in met de ijkpunten maar
plaatst op tal van onderdelen kritische kanttekeningen. In algemene
zin stelt hij voor terughoudend te zijn met bijstellingen op grond van
beleidsmatige overwegingen, zeker waar die de bedoeling hebben de
uitgaven indirect te sturen. Zo pleit de Raad voor een groter gewicht
aan de maatstaf schoolleerlingen en bijstandsontvangers. De Raad ziet
weinig in een nieuwe maatstaf 75-85 jarigen in het subcluster WVG. Het
advies is van deze site te downloaden.
Nieuwe verdeelmaatstaf snelle groeigemeenten
De Raad heeft een adviesaanvraag ontvangen over de introductie van een
nieuwe verdeelmaatstaf in het gemeentefonds voor snelle
groeigemeenten. Met deze maatstaf beogen de beheerders van het
gemeentefonds een oplossing te bieden voor de (veronderstelde) extra
kosten die gemeenten met een snelle groei ondervinden. Het advies
verschijnt binnenkort op deze site.
Maatschappelijke opvang en vrouwenopvang
Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport heeft de Raad
advies gevraagd over de verdeling van de gelden voor maatschappelijke
opvang en vrouwenopvang over de daartoe aangewezen centrumgemeenten.
De adviesaanvraag bestaat uit twee delen. Het eerste deel bestaat uit
het inventariseren van knelpunten in de huidige verdeling. Bij de
voorbereiding hiervan zullen alle relevante instanties worden
betrokken. Het tweede deel bestaat uit het ontwikkelen van een nieuw
verdeelmodel. Daarvoor is noodzakelijk dat eerst een aantal
bestuurlijke keuzes op basis van het eerste advies wordt gemaakt. Het
eerste deel zal in juni worden afgerond.
Geslaagd Rfv-symposium
Op 23 februari jongstleden vond het Rfv-symposium 'De prijs van water:
wie betaalt de rekening?' plaats. Ruim 80 personen gaven acte de
présence. Op het symposium werd het in opdracht van de Rfv
vervaardigde Coelo-rapport 'Gevolgen van ontwikkelingen in de
waterketen voor de lastendruk van huishoudens' gepresenteerd. De
lezingen en de discussies vormen materiaal voor een binnenkort te
verschijnen Rfv-publicatie. Hier is het welkomstwoord van
Rfv-voorzitter mevrouw A. van den Berg te lezen, alsmede het
persbericht en het eerdergenoemde rapport
Onderzoek naar verdeelmodellen
De Raad heeft een onderzoeksvoorstel aangenomen voor een door het
COELO uit te voeren studie naar verschillende methoden voor het
ontwikkelen van verdeelmodellen.
Advies eindrapport stuurgroep doorlichting specifieke uitkeringen
(commissie Brinkman)
De voorstellen van de stuurgroep sluiten goed aan bij de ideeën van de
Raad. De Raad heeft in eerdere adviezen niet alleen al aangedrongen
maar ook gewezen op mogelijkheden tot vergaande sanering van
specifieke uitkeringen. De essentie van de hele opschoning ligt in de
bereidheid om meer ruimte aan de medeoverheden te laten, anders blijft
het bij een optische sanering. Verdeeltechnisch biedt de Fvw weinig
beletselen om over te gaan tot een grootscheepse overheveling van
uitkering naar het gemeentefonds. Wijziging van
bekostigingssystematiek dient echter logisch voor te vloeien uit de
gewijzigde bestuurlijke uitgangspunten. Herverdeeleffecten die daar
het gevolg zijn mogen geen belemmering zijn. Ook stelt de Raad dat
door sanering van specifieke uitkeringen de risico's toe zullen nemen
en een groter beroep op het eigen belastinggebied nodig kunnen maken.
In deze lijn past zeker geen forse verkleining van het belastinggebied
zoals voorzien met de gedeeltelijke afschaffing van de OZB. Het advies
is hier te downloaden.
Autonomie en belastinggebied van gemeenten
Samen met de Raad voor het openbaar bestuur (Rob) bereid de Raad een
advies voor over decentrale autonomie in de 21e eeuw. Daarbij zal ook
aandacht worden besteed aan de omvang van het belastinggebied van
gemeenten. Naast argumenten die ontleend zijn aan het
autonomiebeginsel spelen er (macro) economische overwegingen en
verdeeltechnische overwegingen een rol. De omvang van het
belastinggebeid moet wel worden gerelateerd aan de autonome taken die
decentrale overheden hebben. Het advies komt naar verwachting voor de
zomer uit.
Recente verschenen adviezen:
Wet Werk en Bijstand
Doeluitkering Duurzaam Veilig II
Afschaffing gebruikersdeel onroerende-zaakbelastingen op woningen
---
Raad voor het openbaar bestuur