29 maart 2005: Kabinet juicht te hard over extra geld voor
kenniseconomie
Verhoging onderwijsuitgaven bedraagt minder dan 1 promille van het bbp
Met de impuls voor onderwijs rukt Nederland op naar de Europese
voorhoede op het gebied van innovatie schrijven de drie
regeringspartijen CDA, D66 en VVD in het zaterdag afgesloten
Paasakoord. Iets bescheidener had wel gemogen, oordeelt Walter
Dresscher, voorzitter van de Algemene Onderwijsbond. Met de extra
structurele impuls stijgen de Nederlandse onderwijsuitgaven ten
opzichte van het bruto binnenlands product nog niet eens 1 promille.
Wie daarbij bedenkt dat andere Europese landen royaal meer uittrekken
voor onderwijs kan toch niet
met droge ogen beweren dat we oprukken naar de voorhoede.
De Algemene Onderwijsbond pleit al jaren voor een structurele
verhoging van de onderwijsuitgaven. Hoewel de regeringspartijen bij de
start beloofden dat er extra geld voor onderwijs zou komen, werd er in
werkelijkheid bezuinigd. Naast de 700 miljoen aan
onderwijsinvesteringen werd er voor 1,2 miljard bezuinigd
(onderwijssalarissen, achterstandenbeleid, incidentele
loonontwikkeling,
subsidies) .
Nu komt er 250 miljoen euro structureel bij voor de groeiende
deelnemersaantallen in het onderwijs. Onduidelijk is of dit bedrag
geldt voor het hele onderwijs of alleen voor het hoger onderwijs. Voor
de AOb is het namelijk vanzelfsprekend dat de leerlinggroei in basis-,
voortgezet- en
middelbaar onderwijs gevolgen heeft voor de onderwijsuitgaven. De 250
miljoen euro extra komt trouwens neer op minder dan 1 promille
stijging van de onderwijsuitgaven ten opzichte van het bruto
binnenlands product. Daarmee belandt Nederland nog lang niet in de
voorhoede van Europa, aldus Dresscher.
Het bedrag van 500 miljoen euro incidenteel verandert daar als
eenmalige investering niet veel aan. De AOb is positief over de
investeringsimpuls in het vmbo, al ontbreekt daar nog een concreet
bedrag bij. Op voorhand extra geld uittrekken voor het
innovatieplatform dat al over 185 miljoen euro beschikt lijkt de AOb
voorbarig. Wat opnieuw ontbreekt is een duidelijk beleid om het
leraarsberoep aantrekkelijker te maken. De voorspelling van het
ministerie zelf dat in 2007 grote groepen leraren met pensioen gaan,
vraagt nu al om extra maatregelen.
Onderwijsuitgaven ten opzichte van BBP (peil 2003)
Denemarken 7,0
België 6,4
Frankrijk 6,0
Oeso-gemiddeld 5,6
Engeland 5,5
Europa-gemiddeld 5,4
Duitsland 5,3
Nederland na paasakkoord 5,0*
Nederland voor paasakkoord 4,9
Ierland 4,5
(gegevens Oeso Education at a glance 2004, * schatting AOb op basis
Oeso en CBS gegevens bbp)
Algemene Onderwijsbond