Centraal Bureau voor de Statistiek

Centraal Bureau voor de Statistiek Persbericht

PB05-048
21 april 2005

Steeds meer mensen gebruiken medicijnen

In 2004 is het aantal Nederlanders dat al dan niet op voorschrift van een arts medicijnen gebruikt, verder toegenomen. Het aantal vrouwen dat de anticonceptiepil gebruikt, nam weer verder af. Nederlanders hadden in 2004 iets minder vaak contact met de huisarts dan in 2003. Dit blijkt uit onderzoek van het CBS.

Zelfmedicatie fors toegenomen In 2004 gebruikte bijna 40 procent van de Nederlandse inwoners, gerekend over een periode van veertien dagen, niet voorgeschreven geneesmiddelen. Twintig jaar eerder was dat nog 19 procent. Het percentage inwoners dat medicijnen gebruikt op voorschrift van een arts is in deze periode minder sterk toegenomen: van 28 naar 37 procent. Zelfmedicatie komt relatief vaak voor bij mensen tussen de 15 en 45 jaar. Het gebruik van medicijnen op recept loopt sterk op met de leeftijd. Zo gebruikte 86 procent van de 75-plussers in 2004 voorgeschreven geneesmiddelen, bij de 15-24-jarigen was dat 20 procent.

Gebruik anticonceptiepil neemt af In de periode 1981-1996 nam het percentage vrouwen tussen 16 en 49 jaar dat de pil gebruikt toe van 27 naar 46 procent. Na 1996 gingen steeds minder vrouwen de pil gebruiken. In 2004 kwam het gebruik van de anticonceptiepil uit op 40 procent. De daling vanaf 1996 kwam geheel voor rekening van vrouwen die verzekerd waren via het ziekenfonds. Bij de particulier verzekerde vrouwen was juist sprake van een lichte toename van het gebruik. In 2004 was voor het eerst het percentage pilgebruik onder de particulier verzekerde vrouwen hoger dan onder de ziekenfondsverzekerde. ln.... In 2004 raadpleegde 73 procent van de Nederlandse bevolking minstens een

Minder mensen naar huisarts
sbc.... met 3,5 lager dan in voorgaande jaren. In 2002 en 2003 was het aantal keer de huisarts. Sinds 2001 vertoont de consultatie van de huisarts een licht dalende tendens. Ook het gemiddeld aantal contacten per jaar was in 2004 contacten per persoon nog respectievelijk 3,8 en 3,9. Het percentage w Nederlanders dat jaarlijks ten minste een keer een specialist, tandarts of fysiotherapeut consulteert, is al jaren stabiel. ww
CBS Persbericht PB05-048 pagina 1 van 3

Vrouwen doen vaker beroep op huisarts
Vrouwen hebben vaker contact met de huisarts dan mannen. In 2004 consulteerden ongeveer acht op de tien vrouwen en zeven op de tien mannen minstens een keer de huisarts. Ook lag bij vrouwen het gemiddelde aantal contacten een stuk hoger dan bij mannen.

Technische toelichting
De gegevens zijn afkomstig uit het Permanent Onderzoek Leefsituatie van het CBS, een steekproefonderzoek onder jaarlijks circa 10 000 mensen van alle leeftijden. Mensen die wonen in instellingen en tehuizen zijn in dit onderzoek niet opgenomen. Omdat alle cijfers gebaseerd zijn op steekproefonderzoek hebben ze een onnauwkeurigheidsmarge.
Gebruikers van voorgeschreven medicijnen zijn personen die in de veertien dagen voorafgaand aan het interview (een) voorgeschreven geneesmiddel(len) hebben gebruikt. Dit kunnen ook medicijnen zijn die al eerder waren voorgeschreven. 'De pil' en geneesmiddelen tijdens ziekenhuisopnamen zijn hier buiten beschouwing gelaten.

Gebruikers van niet voorgeschreven medicijnen zijn personen die in de veertien dagen voorafgaand aan het interview (een) niet voorgeschreven geneesmiddel(len) hebben gebruikt. Het betreft hier dus zelfmedicatie.

Tabel 1. Trends in het gebruik van de gezondheidszorg 1981 1991 2001 2003 2004 % van de bevolking Ten minste een contact met
Huisarts 69 76 76 74 73 Specialist 36 39 38 39 39 Tandarts 61 72 78 78 78 Fysiotherapeut 7 14 17 18 17 Geneesmiddelengebruik (per 14 dagen)
Voorgeschreven . 31 35 37 37 Niet voorgeschreven 16 24 36 38 39 % van de vrouwen (16-49 jaar) Gebruik anticonceptiepil 27 41 43 41 40 Bron: CBS

CBS Persbericht PB05-048 pagina 2 van 3

Tabel 2: Gebruik anticonceptiepil door vrouwen (16-49 jaar), 2004 Verzekeringsvorm Leeftijd
Ziekenfonds Particulier 16-17 jr 18-24 jr 25-34 jr 35-44 jr 45-49 jr

%
39 43 44 72 44 27 21 Bron: CBS

Tabel 3: Gebruik gezondheidsvoorzieningen en medicijnen, 2004 Ten minste een contact met Geneesmiddelengebruik (per 14 dagen) met zonder Huisarts Specialist Tandarts Fysiotherapeut recept recept % van de bevolking
Man 69 36 78 15 32 32 Vrouw 78 42 79 19 41 45 0-14 jr 65 28 79 5 15 31 15-24 jr 71 29 92 13 20 42 25-44 jr 72 36 89 18 27 43 45-64 jr 75 44 78 24 50 39 65-74 jr 83 60 51 25 72 37 75+ 89 68 32 23 86 34 Bron: CBS

Tabel 4: Gemiddeld aantal contacten gezondheidszorg, 2004 Huisarts Specialist Tandarts Fysiotherapeut Per persoon
Totaal 3,5 1,8 2,1 2,9 Man 2,9 1,5 2,1 2,3 Vrouw 4,2 2,1 2,2 3,5 0-14 jr 2,4 1,1 1,8 0,9 15-24 jr 3,0 1,0 2,1 1,8 25-44 jr 3,5 1,7 2,4 2,5 45-64 jr 3,7 2,1 2,6 4,0 65-74 jr 5,0 3,3 1,8 5,1 75+ 6,0 2,9 0,7 5,6 Bron: CBS
CBS Persbericht PB05-048 pagina 3 van 3


---- --