Het weer nader verklaard
Koninginnedag in warm weekeinde
(Actueel weeroverzicht / meerdaagse verwachting/ beste en slechtste)
Koninginnedag belooft dit jaar aardig weer op te leveren. Zo warm als vorig
jaar wordt de nationale feestdag echter niet. Koninginnedag 2004 was dan ook
een van de warmste ooit met 24,3 graden als maximumtemperatuur in De Bilt en
een zomerse 25,2 graden in Soesterberg. Vorig jaar ontaardde dat 's avonds
in zwaar onweer vooral in Limburg en Zuid-Holland. Dit jaar is daar geen
sprake van, in de loop van het weekeinde wordt het weer steeds zonniger en
warmer. De meimaand begint zondag met zomerse temperaturen van meer dan 25
graden! Voor begin mei zijn dat bijzonder hoge temperaturen. (meiwarmte)
.
KNMI-radarbeelden van Koninginnedag 2004 toen hevige onweersbuien over het
land trokken
Koninginnedag door de jaren heen
Sinds 1949 wordt Koninginnedag op 30 april gevierd. In deze tijd van het
jaar kan het weer zeer verschillend zijn, zo blijkt uit de statistieken van
het weer op deze dag. Het kan guur weer zijn met regen en een koude
noordwesten wind, maar het kan ook warm en zonnig zijn. Zeven keer is het
voorgekomen dat het warmer dan 20 graden werd. De warmste Koninginnedag
beleefden we nog niet zo heel lang geleden; in 1993 werd het op veel
plaatsen 26 tot 28 graden. Ook warm was deze dag in 1952 met temperaturen
van 25 tot 27 graden, terwijl 1990 ook een fraaie Koninginnedag had met in
het zuiden ruim 23 graden. In zestien andere jaren was het wel zonnig, maar
bleef de temperatuur iets of soms ruim onder 20 graden.
Een gure noordwester of noordenwind kan de temperatuur in deze tijd van het
jaar ondanks de zon ook heel laag houden. Koninginnedag begint dan vaak met
vorst; zo vroor het in 1971 's ochtends plaatselijk meer dan 5 graden. Ook
in 1996 begon de feestdag met lichte vorst, maar overdag werd het bij zonnig
weer toch nog 12 tot 16 graden. Heel koud en guur met niet alleen een harde
wind, maar ook regen-, hagel- of onweersbuien was Koninginnedag in 1956,
1970 en 1979. In 1970 was het gewoon koud met temperaturen tussen de 7 en 9
graden. Ook kan het op Koninginnedag flink onweren. 8 Keer onweerde het wel
ergens in het land, op uitgebreide schaal vooral in 1955 en 1973.
Een grotendeels of volledig verregende Koninginnedag kwam slechts zes keer
voor, waarbij de ergste regen zich meestal beperkte tot een deel van het
land. Zo regende het op 30 april 1991 in Limburg 21 uur achtereen bij een
temperatuur van 9 graden, terwijl het noorden van het land het droog hield
en Friesland zelfs 8 uur zon registreerde. Zowel in 1989 als in 1990 waren
de verschillen in het weer tussen de ochtend en de rest van de dag groot:
Koninginnedag begon toen met dichte mist, maar in de loop van de ochtend
brak de zon door waarna het alsnog een zeer zonnige feestdag werd.
Op Koninginnedag kan het weer dus van jaar tot jaar sterk uiteenlopen, zoals
karakteristiek is voor het grillige weer in april. Gemiddeld over vele jaren
mogen we op die dag een middagtemperatuur verwachten van ongeveer 14 graden,
maar veel zegt dat niet. Onder extreme omstandigheden is de temperatuur die
dag in Nederland bij regen en wind ook wel eens onder de 8 graden gebleven
of bij zonnig weer kan de temperatuur in de tweede helft van april tot ruim
30 graden oplopen.
De laatste jaren
Koninginnedag 1999 was met 13,8 uur zon in De Bilt een van de zonnigste van
de 20e eeuw. Bovendien was de feestdag met temperaturen rond 20 graden zeer
aangenaam. Door de geringe relatieve vochtigheid van de lucht (minimaal rond
20%!) konden de festiviteiten plaatsvinden tegen het decor van een diep
blauwe hemel. In 2000 was de feestdag met weinig zon en temperaturen tussen
14 en 18 graden niet zo fraai. Op veel plaatsen vielen flinke regen- en
onweersbuien met lokaal 30 mm neerslag. In 2001 was de feestdag een stuk
aangenamer met veel zon en temperaturen tot 20 graden. Koninginnedag was in
2002 een grijze dag met vooral in de ochtend geruime tijd regen, veel wind
en temperaturen rond 13 graden. Ook in 2003 was het regenachtig met
nauwelijks zon en 15 tot 18 graden.
Feestdagen in het weer nader verklaard
Index het weer nader verklaard
Laatste wijziging: 29 april 2005
Harry Geurts, PR & Voorlichting KNMI
Copyright © KNMI
Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut