Gemeente Heemskerk


Dodenherdenking in Heemskerk op woensdagavond 4 mei

HEEMSKERK De jaarlijkse herdenking van de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog in Heemskerk staat dit jaar in het teken van zestig jaar bevrijding. Tijdens de plechtige ceremonie op woensdagavond 4 mei op het Kerkplein zal kort na 20.00 uur een historische Lancaster bommenwerper komen overvliegen. De herdenking begint met een stille tocht van het Raadhuisplein naar het Vredesmonument bij de Nederlands Hervormde Kerk.

Dit voorjaar is het zestig jaar geleden dat Nederland het juk van de Duitse bezetting afschudde. Het Heemskerkse Comité Herdenking 4 mei heeft daarom een extra historisch tintje aan de herdenking van dit jaar willen geven. Dankzij de bemiddeling van RAF-vertegenwoordiger Frans van Loveren wordt een Lancaster bommenwerper overgevlogen uit Engeland. Op woensdagavond 4 mei stijgt die op van luchtmachtbasis Soesterberg om kort na de twee minuten stilte over het centrum van Heemskerk en de dorpskerk te vliegen. De Lancaster is de laatste nog vliegende machine van het type dat op 16 december 1943 in het luchtruim boven het Heemskerkse duingebied ontplofte. De zeven bemanningsleden liggen begraven aan de voet van de kerktoren, direct achter het Vredesmonument.

Het programma van de herdenking begint om 19.15 uur met het verzamelen van de deelnemers aan de stille tocht op het plein voor het gemeentehuis. Onder hen zijn veel scholieren van Heemskerkse basisscholen en van het Kennemer College. Deze scholen hebben elk een van de zeven graven van de Britse oorlogsvliegers geadopteerd. Voorafgegaan door een muziekkorps van St. Caecilia vertrekt de stoet met tal van schoolkinderen om 19.25 uur van het raadhuis met als einddoel het Vredesmonument in de kerkhofmuur op het Kerkplein. De route voert over Bachstraat, Marquettelaan, Deutzstraat en Burgemeester Nielenplein.
Na aankomst bij het Vredesmonument in de kerkhofmuur van de N.H. Kerk draagt een lid van het Comité Herdenking 4 mei een gedicht voor. Loco-burgemeester Hollebrand houdt een toespraak. Na het voordragen van een gedicht door een scholier volgt het spelen van de Last Post door een trompettist van St. Caecilia.

Twee minuten stilte
Vanaf 20.00 uur worden twee minuten stilte in acht genomen. Daarna speelt St. Caecilia het Wilhelmus. Rond dit tijdstip wordt het overvliegen van de Lancaster verwacht. Aansluitend leggen leden van het gemeentebestuur en vertegenwoordigders van het Comité Herdenking 4 mei, de Raad van Kerken, de Royal Air Force en GroenLinks kransen bij het Vredesmonument. Voor en na de kranslegging voert het gemengd a cappellakoor Cantilene twee stukken uit: Thou knowest Lord en God so loved the world.
Om 20.20 uur gaan leden van het Comité 4 mei en schoolkinderen vanaf het plein voor de N.H. Kerk naar de oorlogsgraven om daar bloemen te leggen. Het defilé langs het Vredesmonument en de graven wordt vervolgd door burgers en vertegenwoordigers van verenigingen.

Geadopteerd
Drie jaar geleden werden de oorlogsgraven voor het eerst geadopteerd. De zeven eregraven van de Engelse oorlogsvliegers en hun Nieuw-Zeelandse collega die in december 1943 omkwamen in het duingebied van Heemskerk werden geadopteerd door zes Heemskerkse basisscholen en door het Comité 4 mei.

De volgende scholen hebben met deze bijzondere adoptie ingestemd: De Regenboog (graf van A.G.R. Cowdrey), St. Leonardusschool (R. Hawkins), Anne Frankschool (E.J.H. Downs), De Burchtweijt (G.A.W. Ray), De Zilvermeeuw (N.T. Newton), De Otterkolken (I. Lewis). Het Comité 4 mei neemt het graf van H. Seatter onder zijn hoede. De betrokken scholen hebben van het Comité 4 mei een ingelijste foto van 'hun' graf gekregen om in het schoolgebouw een ereplaatsje te geven.
Naast de zeven vliegers liggen nog twee zeelui begraven die aan het oorlogsgeweld ten onder gingen. Deze graven werden geadopteerd door de bemanning van het marinefregat Jacob van Heemskerck (graf van een onbekende Engelse marineman), en door de heer B. Wietsma (graf van een onbekende marinier). Omdat de Jacob van Heemskerck onlangs is verkocht aan de Chileense marine, is het graf van de onbekende Engelse marineman nu in adoptie aanvaard door het Kennemer College. Op die manier hoopt het Comité 4 mei naast het basisonderwijs ook het voortgezet onderwijs meer te betrekken bij het herdenken van de oorlogsslachtoffers in Heemskerk.

Thema
Het thema van de nationale dodenherdenking op 4 mei en de viering van bevrijdingsdag 5 mei is dit jaar: Vrijheid delen is de kunst. De basisscholen krijgen daarover van het Comité 4 mei zoals gebruikelijk speciale lesbrieven.