Fotojournalistiek, een vak voor jonge mensen?
(17 mei 2005)
De digitale journalist vraagt zich of fotojournalistiek nog een vak is
voor jonge mensen. In het verleden zou Bill Pierce die vraag volmondig
met `ja' beantwoorden, maar inmiddels is het `ja' voorzien van enkele
kanttekeningen. Fotojournalistiek gaat om gedrevenheid, om getuige te
zijn van geschiedenis en daar zelf over te berichten met pakkende
foto's. Maar, toch komt er een tijd, dat je geld nodig hebt, al is het
maar voor je gezin.
Bill Pierce herinnert zich een begaafd fotojournalist die door een
Brits Magazine naar de Verenigde Staten werd gestuurd en daar door hem
als freelance journalist werd opgevangen om luchthaven- en hotelkosten
te vermijden. Uit gesprekken met de Britse jongeman bleek dat hij met
andere fotografen samen een klein appartement bewoonde en voor
zichzelf weinig nodig had. Om zijn inkomen wat te verhogen, adviseerde
Bill hem meer commercieel te gaan werken, zeker als hij zou trouwen,
waarop de fotograaf verbaasd reageerde met de opmerking dat hij al
voor 50 procent commercieel werkte. Nog een voorbeeld. Enige maanden
geleden ontmoette Bill een jonge fotograaf die een van de beste
opleidingen in de journalistiek had gevolgd, "the University of
Missouri in Columbia. Na enige jaren voor de krant te hebben gewerkt
bleek dat hij nauwelijks geld overhield om van te leven. Deze jongen
is gaan freelancen in de advertentiewereld en nu werkt hij per dag
minder lang dan voor de krant en hij verdient veel meer. Bill Pierce
hoorde ook een verhaal over een persagentschap dat voor een
fotoreportage in Irak 450 dollar bood in plaats van de begrote 900
dollar per dag. Bij de prijsonderhandelingen zouden ze wel hoger
bieden. En wat bleek? 90% van de fotografen zou het laagste bod
accepteren! Zijn vraag of er sprake was van verzekeringen bij die 450
dollardeal is niet bevestigd.
En Bill zelf? Twintig jaar geleden ontving hij op reportage in
oorlogsgebieden 450 dollar per dag. Alles was verzorgd. Hij woonde in
hotels waar de internationale pers bivakkeerde en hij kreeg een auto
met chauffeur, die hem overal introduceerde en wegwijs maakte maken in
het land en de landsaard. En fotojournalistiek, bedreven in een
oorlogsgebied is volgens Bill dé manier om je doctoraal examen te
halen in de studie van de menselijk soort.
En tenslotte het belangrijkste. Bill Pierce bleef eigenaar van zijn
foto's. Tegenwoordig verkopen fotografen hun beeld inclusief hun
auteursrechten. Ze verliezen daarmee niet alleen inkomen met
doorverkoop of heropenbaarmaking, maar soms zelf de mogelijkheid om
hun `eigen' foto's opnieuw zelf te gebruiken voor portfolio's,
exposities of eigen websites!!
Bill Pierce is heel positief over internet. Het woord massamedia staat
niet meer synoniem voor massaal. Veel kranten verliezen abonnees en
televisiestations boeien hun kijkers steeds minder. Op het internet
verschijnt een groeiend aantal interessante nieuwsbronnen. Sommige
ontwikkelt vanuit persagentschappen, dagbladen of televisie, andere
als weborigineel zoals the digital journalist, een moderne versie van
the yellow journalist. Op
http://www.nytimes.com/pages/multimedia/index/html is te zien wat
fotojournalistiek kan betekenen voor internet. Documentaire series
bestaan meestal uit een enkele foto's, maar samengevoegd met geluid
wordt het anders. Het is beslist geen televisiedocumentaire, want
stills bevriezen een belkangrijk moment en onderdrukken het
onbelangrijke nieuws. Stanley Forman en Eddie Adams maakte hun
Pulitzer Prize winnende foto toen er ook tvcamera's draaiden. En
niemand herinnert zich de bewegende beelden!!
Kijk op The New York Times web naar het fotoverhaal van Gilles Peress
"Army of the Night" of naar "Vietnam: 30 Years Later" van Philip Jones
Griffiths. Zo kan de toekomst van de fotojournalistiek eruit zien.
Bill maakt in dat kader een vergelijing met beeldverhalen uit de oude
Life and Look-bladen. (samenvatting artikel Bill Pierce in The Digital
Journalist - `Nuts and Bolts')
Nederlandse Vereniging van journalisten