- 18 mei 2005 -
Multidisciplinair mummieonderzoek Rijksmuseum van Oudheden afgerond
PERSBERICHT
Het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden presenteert deze week de
resultaten van multidisciplinair onderzoek naar zijn collectie
Egyptische mummies. Het is de eerste keer dat een complete collectie
Egyptische mummies zo grondig werd onderzocht. De 31 mensenmummies van
het museum zijn in het Academisch Medisch Centrum (AMC) in Amsterdam
gescand met geavanceerde Computer Tomografiescanners, terwijl de
dierenmummies en lichaamsdelen werden geröntgend. Het onderzoek
leverde een schat aan gegevens op en een primeur voor de egyptologie:
de ontdekking van poppetjes in de buikholte van een aantal mummies.
Dankzij een bijdrage van Philips kon het onderzoek worden
gepubliceerd. Het boek `Egyptian Mummies' van conservator Maarten
Raven en radioloog Wybren Taconis verschijnt nu in de nieuwe
wetenschappelijke reeks van het museum, PALMA. AVRO Kunst maakte een
documentaire over het leven van een van de gescande mummies.
Alle 31 mensenmummies, 73 dierenmummies en 28 gemummificeerde
lichaamsdelen van het museum werden door radiodiagnotisch laboranten
van het AMC doorgelicht. Zo konden de mummies gedetailleerd worden
onderzocht zonder ze te beschadigen. Het scannen, dat buiten reguliere
werktijd gebeurde, leverde een schat aan informatie op over
mummificatietechnieken, leeftijd en geslacht van de overledenen, en
over het leven van de oude Egyptenaren in het algemeen. Raadselachtig
was de ontdekking van poppetjes zonder ledematen, vermoedelijk van
aardewerk, die in de buikholte van twee mummies te zien waren. Dit is
een tot op heden onbekend fenomeen in de egyptologie.
Bij veel mummies werden sieraden, scarabeeën en amuletten tussen de
windsels aangetroffen. Er werden ook opvallende anatomische en
medische bijzonderheden aan de lichamen opgemerkt. De medische
onderzoekers constateerden bij sommige mummies aderverkalking,
botontkalking en ontstekingen aan gewrichten of in de mondholte. De
meeste mummies hadden breuken in de schedel als gevolg van het
verwijderen van de hersenen via de neus. Andere specialisten konden na
bestudering van de mummificatietechniek vaststellen dat enkele mummies
uit hetzelfde `mummificatie-atelier' afkomstig zijn. Bij het onderzoek
waren ook antropologen, biologen en paleopathologen betrokken.
Geïnspireerd door het project maakte AVRO Kunst de Close
Up-documentaire `Het Spoor van de Mummie'. Deze documentaire, die in
oktober 2005 wordt uitgezonden, vertelt het verhaal over een van de
mummies, die van priester Anchhor uit ca. 625 v. Chr.
Het museum heeft plannen voor een tentoonstelling over het onderzoek
en over Anchhor in het bijzonder.
Het boek `Egyptian Mummies. Radiological Atlas of the Collections of
the National Museum of Antiquities' vormt het eerste deel van de
nieuwe wetenschappelijke reeks van het museum: `Papers on Archaeology
of the Leiden Museum of Antiquities' (PALMA). In deze serie zal het
Rijksmuseum van Oudheden in de toekomst zijn wetenschappelijk
onderzoek publiceren. PALMA komt uit bij Brepols Publishers (België).
Het onderzoeksproject werd gesteund door Philips, het Academisch
Medisch Centrum, Het Motorhuis (Leiden) en Brepols Publishers.
Rijksmuseum van Oudheden