Algemene Rekenkamer

Algemene Rekenkamer

- 26 mei 2005 -

Planning wel erg krap

Overheveling premie-inning werknemersverzekeringen van UWV naar Belastingdienst kan zonder veel risico's

Op verzoek van de Tweede Kamer heeft de Algemene Rekenkamer onderzoek gedaan naar de overheveling van de heffing en inning van de premies werknemersverzekeringen van het Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen (UWV) naar de Belastingdienst per 1 januari 2006. De belangrijkste conclusie van het onderzoek is dat de overheveling in opzet geen grote risico s met zich meebrengt voor de premie-opbrengsten. Wel zijn er nog enkele voorwaarden waaraan vóór 2006 voldaan moet worden om de overgang goed te laten verlopen. Dit staat in het rapport Premie-inning werknemersverzekeringen van de Algemene Rekenkamer.

Nieuwe wijze van premieheffing en - inning
De Tweede Kamer heeft de Algemene Rekenkamer gevraagd onderzoek te doen naar de effecten van de nieuwe wijze van premieheffing en -inning. De Algemene Rekenkamer concludeert dat deze nieuwe werkwijze niet wezenlijk anders is dan de huidige en daardoor geen risico s met zich meebrengt voor de premie-opbrengsten.

Wel moet vóór 2006 nog aan een aantal voorwaarden worden voldaan.

Maatregelen treffen voor een betrouwbare polisadministratie Vanaf 2006 zal bij UWV een centrale gegevensregistratie van werknemers worden ingericht: de polisadministratie. Voor de eerste paar jaren na de invoering hiervan ziet de Algemene Rekenkamer een aantal risico s voor de betrouwbaarheid van de gegevens. De polisadministratie zal dan nog niet volledig functioneren zoals beoogd. Bovendien is de planning tot 2006 erg krap. De Algemene Rekenkamer meent dat er maatregelen genomen moeten worden om deze risico s te ondervangen.

De invoering van de Eerstedagsmelding (EDM), waarbij werkgevers nieuwe werknemers moeten melden bij de Belastingdienst voordat ze aan het werk gaan, is een verbetering ten opzichte van de huidige procedure. De EDM biedt namelijk betere mogelijkheden voor de controle op zwart werken en illegale arbeid. De Algemene Rekenkamer vindt wel dat de gegevens uit de EDM in de polisadministratie moeten worden opgenomen om de betrouwbaarheid van de polisadministratie te vergroten.

Uitwerken van het controlebeleid
UWV controleert momenteel bij alle grote werkgevers over een periode van vijf jaar de premies werknemersverzekeringen. De te controleren werkgevers in het midden- en kleinbedrijf worden geselecteerd op basis van risicoanalyse. Dit verandert vanaf 2006. De Belastingdienst controleert namelijk alle werkgevers op basis van risicoanalyse. De grote werkgevers zullen dus vanaf 2006 mogelijk minder frequent gecontroleerd worden. Ook zullen de premies werknemersverzekeringen niet meer standaard onderdeel van de controle zijn. Het is nog onduidelijk hoe de Belastingdienst de controle precies gaat aanpakken. Daarom vindt de Algemene Rekenkamer dat het controlebeleid van de Belastingdienst verder moet worden uitgewerkt.

Afspraken over prestatie-indicatoren en informatieuitwisseling Voor een goede overgang is het noodzakelijk dat de staatssecretaris van Financiën met de Belastingdienst afspreekt over welke prestatie-indicatoren vanaf 2006 verantwoording wordt afgelegd. En de minister van SZW moet afspraken maken over de manier waarop UWV zich gaat verantwoorden over het beheer van de polisadministratie. Deze informatie is nodig om toezicht te houden op de uitvoering en om verantwoording af te leggen aan de Tweede Kamer. Verder zijn afspraken nodig over de informatieuitwisseling tussen de bewindspersonen van Financiën en van SZW omdat ze van elkaar afhankelijk zijn voor het uitvoeren van hun eigen taken.

Doel van de operatie: lastenverlichting voor werkgevers en vereenvoudiging in de sociale verzekeringen In mei 2004 is het wetsvoorstel Wet administratieve lastenverlichting en vereenvoudiging in de sociale verzekeringen (Walvis) aangenomen door de Tweede Kamer. In samenhang hiermee heeft de Tweede Kamer op 1 juli 2004 het wetsvoorstel Wet financiering sociale verzekeringen (Wfsv) aangenomen. Deze wet regelt onder meer de overheveling per 1 januari 2006 van de premieheffing en -inning voor de werknemersverzekeringen van het Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen (UWV) naar de Belastingdienst.

Werkgevers doen vanaf 2006 één gecombineerde aangifte voor de loonheffing (loonbelasting en premies volksverzekeringen) én de premies werknemersverzekeringen. De bedoeling is dat er minder informatie bij werkgevers hoeft te worden opgevraagd door meervoudig gebruik van gegevens. Dit gebeurt via de inrichting van een centrale gegevensregistratie van werknemers bij UWV, de polisadministratie. De Belastingdienst levert gegevens uit de loonaangifte aan UWV, die deze opneemt in de polisadministratie en gebruikt voor het vaststellen van uitkeringen op grond van de WW, ZW en WAO. De Belastingdienst zal ook gegevens uit de polisadministratie gaan gebruiken, onder meer voor het uitvoeren van controles op de loonbelasting en de premies werknemersverzekeringen. Daarnaast zullen andere instanties, zoals de Sociale Verzekeringsbank (SVB), het College voor Zorgverzekeringen (CVZ) en gemeenten, gebruik maken van gegevens uit de polisadministratie.