Verbetering nodig in aanpak voetbalvandalisme
30 mei 2005
Het auditteam voetbalvandalisme is aanwezig geweest bij de wedstrijden
FC Utrecht - Ajax en AGOVV - Go Ahead Eagles. In zijn
wedstrijdverslagen komt het auditteam tot de conclusie dat er geen
ernstige incidenten plaats hebben gevonden in Utrecht of Apeldoorn op
de dag van de wedstrijd. In Utrecht kon de politie de avond voor de
wedstrijd een confrontatie tussen Ajax- en FC Utrecht supporters
voorkomen.
---
Het zijn voor beide speelsteden de meest risicovolle wedstrijden van
het jaar. Beide wedstrijden zijn terecht ingedeeld in de C-categorie:
hoog risico. De organisatie van FC Utrecht - Ajax van 23 januari 2005
is door alle partijen zeer gedetailleerd voorbereid. Ook bij AGOVV-Go
Ahead Eagles van 14 februari 2005 is de voorbereiding goed geweest. In
Utrecht hebben de supportersverenigingen van Utrecht en Ajax
deelgenomen aan het vooroverleg. Hierdoor kunnen zij hun achterban
goed informeren. Voor beide wedstrijden gold een buscombiregeling die
goed is uitgevoerd.
De politie-inzet in beide steden is hoog. In Utrecht was de inzet 350
politiemensen en circa 300 stewards op 22.000 thuis- en 1.200
uitsupporters. In Apeldoorn zijn 135 politiemensen en circa 40
stewards ingezet op bijna 2.500 thuis- en 57 uitsupporters.
In Utrecht is gewerkt met een Staf Grootschalig Bijzonder Optreden
(SGBO). Dit vraagt meer voorbereiding, maar is een goed model, op maat
gemaakt voor deze voetbalwedstrijd. De politie-inzet in Utrecht is
naar mening van het auditteam hoog. Toch is de inzet te billijken
gezien de geschiedenis en de risico-inschatting. De avond voor de
wedstrijd is een groep Ajacieden naar Utrecht gereisd, de politie
reageerde alert en weet zo de Ajacieden bij de afritten tegen te
houden. De verzamelde FC Utrecht supporters die amok maken vlakbij de
binnenstad, worden aangehouden en hebben tot de wedstrijd vast
gezeten.
In Apeldoorn was de inzet van de politie aan de hoge kant en moet door
club, gemeente en politie gezamenlijk worden teruggedrongen. Een van
de oorzaken van de hoge politie-inzet is de kaartverkoop zonder
clubcardsysteem. Supporters van Go Ahead kunnen daardoor relatief
eenvoudig een kaartje kopen voor een AGOVV-vak. Ook de
informatiepositie, de hoge politie-inzet waarmee van start is gegaan
en de open infrastructuur en de ligging van het stadion leiden tot een
hoge inzet.
De politie in Apeldoorn heeft vlak voor de wedstrijd aan AGOVV
gevraagd om 40 lastige supporters van Go Ahead uit de binnenstad toe
te laten tot het uitvak. Deze supporters hadden geen kaartje voor het
uitvak, want er was een buscombiregeling. AGOVV heeft dit naar mening
van het auditteam geheel terecht geweigerd.
Toen deze groep toch dreigde naar het stadion te gaan heeft de
loco-burgemeester telefonisch, op verzoek van de politie, een
noodbevel uitgegeven. Door dit noodbevel werd het mogelijk supporters
van Go Ahead uit Apeldoorn te verwijderen. Het auditteam vindt het
uitgeven van het noodbevel onnodig. Op dat moment was er geen sprake
van - dreiging van - ernstige verstoring van de openbare orde.
Daarnaast vindt het auditteam het noodzakelijk dat de voltallige
driehoek bij de meest risicovolle wedstrijd van het jaar aanwezig is.
In Utrecht zijn er geen politiemensen meer (zichtbaar) in het stadion
aanwezig. De stewardorganisatie in en om het stadion van FC Utrecht is
sterk uitgebreid. Een deel van de stewards van zowel Ajax als FC
Utrecht blijken moeite te hebben met het optreden tegen ontoelaatbaar
gedrag van supporters. In het Ajax-vak zijn bijvoorbeeld 70 stoeltjes
vernield, zonder dat er een supporter is aangehouden. In een
Utrecht-vak bedreigt een supporter een steward als deze hem vraagt
naar zijn zitplaats te gaan. De steward en zijn collega's druipen af,
de supporter blijft staan.
Het auditteam beveelt aan dat er eerder corrigerend wordt opgetreden.
Dit kan door supporters die zich niet aan de regels houden er
individueel uit te pikken en hun de toegang tot het stadion te
ontzeggen op basis van de huisregels. Dit vraagt betere training voor
stewards en goede steun van hun organisatie en van de politie.
Stewards zouden aangifte moeten doen als ze bedreigd zijn. Van de
stoeltjesvernielers in het Ajax-vak zijn beelden, maar die zijn na
vier maanden nog niet gebruikt. Over het uitwisselen van videobeelden
moeten vooraf afspraken worden gemaakt.
Naast de wedstrijdbezoeken onderzoekt het auditteam momenteel de
incidenten rondom de wedstrijd Feyenoord - Ajax van 17 april jl.
Daarnaast richt het auditteam zich dit seizoen op onder andere het
beleid ten aanzien van spreekkoren en de mogelijkheden van
pasfotoregistratie.
Het auditteam voetbalvandalisme is in augustus 2003 ingesteld door de
minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en heeft tot
taak om bij ingrijpende incidenten van voetbalvandalisme in Nederland
kortlopend feitenonderzoek te doen en onderzoek te doen naar het
voorkómen van incidenten.
Voorzitter is mevrouw A.M. Vliegenthart, oud-staatssecretaris van
Volksgezondheid, Welzijn en Sport. De andere leden zijn J. Franssen
(Commissaris van de Koningin in Zuid-Holland), C.M. Ottevanger
(oud-plaatsvervangend korpschef van de regiopolitie
Rotterdam-Rijnmond), C.A. Bakker (oud-plaatsvervangend korpschef van
de regiopolitie Utrecht), T. van Daalen (oud-Procureur-Generaal) en
G.Beelen (oud-generaal bij de Marechaussee en voormalig auditor bij de
KNVB).
Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties