Jullie zijn vandaag hier gekomen om t allemaal te zeggen tegen
burgemeester en wethouders. Dan móet je het ook zeggen. Niet lopen
mopperen, ga t ze zeggen! Dat was de oproep van stadswacht Edsel (een
van de rollen van Jörgen Raymann) aan het begin van de
Verantwoordingsdag 2005, zaterdag 11 juni. En ze zeiden het, de
aanwezigen in de hal van de bibliotheek aan de Hoogstraat. Tijdens de
centrale debatten, waarbij telkens twee of drie collegeleden antwoord
gaven, en in de hokjes waar de wethouders hun individuele spreekuren
hielden.
De kritiek op het beleid kwam van vele kanten. Hondenpoep, veiligheid,
sloop, problemen met de inburgering, jeugdwerkloosheid: de sprekers
waren er niet tevreden over. Het college wees ze vaak op de cijfers.
Die tonen aan dat het nog niet allemaal is zoals het zijn moet, maar
dat er op veel fronten verbetering is. Ook in de beleving van de
Rotterdammers zelf. Soms gaven bezoekers dat ruiterlijk toe. Maar in
hún buurt of met hún probleem was dat nog niet het geval. En daar moet
het college hard aan werken, was de boodschap.
Het college debatteerde aan de hand van een aantal stellingen met de
Rotterdammers. Een aantal stellingen en een kort verslag van het debat
is hierna te lezen.
* Stelling: Privacy is minder belangrijk dan de aanpak van overlast
* Stelling: Veiligheid is ook je eigen verantwoordelijkheid
* Stelling: Ik spreek mensen aan die vuil op straat gooien
* Stelling: Rotterdammers weten zelf wel wat er nodig is in hun wijk
* Stelling: Instellingen die subsidie ontvangen moeten een
aantoonbare bijdrage leveren aan de leefbaarheid van de stad
* Stelling: Moeders met jonge kinderen die slecht Nederlands spreken
moeten verplicht naar school
* Stelling: Rotterdammers willen meer invloed maar moeten daarbij
ook zelf het initiatief nemen en actief zijn in hun wijk
* Intimidatie
Stelling: Privacy is minder belangrijk dan de aanpak van overlast
Dit college heeft al vaker in woorden en daden laten blijken dat het
een groot voorstander is van dit motto. Voorbeelden te over:
preventief fouilleren, gemeentelijke interventieteams die huizen
doorzoeken in onveilige wijken, het op televisie vertonen van beelden
van voetbalhooligans die ver over de schreef gingen. Kan dat allemaal?
Is de privacy van de burger daarmee niet te veel in het geding?
Volgens een enkeling wel. De overheid dringt te veel binnen in
persoonlijke levenssferen. Meer terughoudendheid zou gepast zijn.
Burgemeester Opstelten: We hebben ons als gemeente wel aan de wet te
houden en dat doen we ook. De rechter heeft me nog nooit
teruggefloten.
Bij stemming bleek dat niemand van de aanwezigen tegen het vertonen
van de beelden van hooligans was.
Stelling: Veiligheid is ook je eigen verantwoordelijkheid
Die stelling liep uit in een discussie over de aanpak van pitbulls en
pitbullachtige honden. Een bezoekster liet eenieder luid en duidelijk
merken dat de politie haar hond heeft afgepakt en wil afmaken.
Burgemeester Opstelten: Pitbulls en een aantal andere agressieve
hondensoorten moeten van de straat af. Wethouder Van den Anker: Ze
geven veel mensen een onveilig gevoel.
Een aantal hondenliefhebbers was erg verbolgen over de uitspraken van
de twee collegeleden. Volgens hen worden veel pitbullachtige honden
onterecht aangezien voor agressieve beesten. Die honden zouden gewoon
gehouden moeten kunnen worden.
Stelling: Ik spreek mensen aan die vuil op straat gooien
Een mevrouw uit Oud-IJsselmonde: Dat heb ik laatst gedaan tegenover
een jongere. Ik werd uitgescholden voor oud wijf en hoer. Dat was niet
leuk, maar de volgende keer dat ik iemand zijn troep op de grond zie
gooien, zeg ik weer wat van.
Wethouder Lucas Bolsius: De stad wordt steeds schoner en de ROTEB doet
daarbij zijn stinkende best. Maar er zijn nog genoeg mensen die hun
rotzooi zomaar op straat gooien. De kans dat die mensen voor dat
gedrag gepakt worden, neemt toe. Bij de dienst Stadstoezicht worden
namelijk steeds meer mensen aangesteld die mogen bekeuren. Mensen die
niet willen luisteren, moeten maar voelen.
Een bezoeker hield de wethouder voor dat je soms ook zonder hen te
bekeuren mensen kunt laten nadenken over hun gedrag. Als iemand iets
laat vallen, dan vertel ik hem of haar dat meteen. Ik zeg dan op een
neutrale toon: "Mijnheer, mevrouw u verliest wat." Omdat ze niet zeker
weten wat ik bedoel, reageren ze altijd. Ze hebben dan natuurlijk al
snel in de gaten dat ik het heb over het dumpen van afval. Maar in
negen van de tien gevallen werkt zon aanpak. Ze pakken het blikje of
papiertje op en ze gooien het in een prullenbak.
Stelling: Rotterdammers weten zelf wel wat er nodig is in hun wijk
Bijna iedereen was het daarmee eens. Eén mijnheer niet. Ik ken wijken
waar 88 culturen wonen. Die mensen spreken niet met elkaar. En
opbouwwerkers en andere welzijnswerkers doen daar weinig aan. De
gemeente moet in dat soort wijken de leiding nemen, anders gaat het
van kwaad tot erger.
Wethouder Pastors: Daar ben ik het mee eens. Sommige wijken zijn in
sociaal opzicht uit elkaar gevallen. Daar heeft de overheid een taak.
Maar we moeten ervoor oppassen dat we gaan denken: de overheid knapt
het wel op. Die het is ons pakkie-an niet-mentaliteit is de laatste
decennia sterk gegroeid in Nederland, en dat moet veranderen. Bewoners
hebben een eigen verantwoordelijkheid. Als gemeente ondersteunen we
dat ook. Dat is goed te zien bij een project als Groeibriljanten. Op
elf plaatsen in de stad heeft de gemeente een budget ter beschikking
gesteld aan bewoners die zelf met een goed plan kwamen om de
leefbaarheid in een gebied concreet te verbeteren. Na de zomer begint
de gemeente met een tweede ronde Groeibriljanten. Bewonersgroepen
kunnen daarmee ondersteuning aanvragen voor hun initiatieven ter
grootte van een bedrag van maximaal 200.000 euro.
naar boven
Stelling: Instellingen die subsidie ontvangen moeten een aantoonbare
bijdrage leveren aan de leefbaarheid van de stad
Hierbij ontspon zich een discussie over de wijze waarop het college
van B en W het subsidiebeleid aan het herijken is. Veel organisaties,
zoals diergaarde Blijdorp en Plaswijckpark, zijn hier de afgelopen
tijd tegen te hoop gelopen. Volgens een bezoeker gaat B en W hierbij
te rigoureus te werk; met te weinig oog voor de maatschappelijke
meerwaarde van gesubsidieerde initiatieven. Het gevolg is dat veel
gesubsidieerde instellingen in financiële problemen komen en gedwongen
zijn de gemiste inkomsten op hun klanten te verhalen. Bijvoorbeeld
door de tarieven voor cursusgelden of toegangskaartjes te verhogen.
Rotterdam telt nogal wat inwoners die het financieel niet zo breed
hebben. Die zijn straks genoodzaakt om achter de geraniums te gaan
zitten, aldus de bezoeker.
Wethouder Nico Janssens: Op een begroting van 5 miljard die we als
gemeente hebben, gaat het maar om 110 miljoen euro. Bovendien is het
goed als het gemeentebestuur af en toe om de vier jaar zou goed zijn
het subsidiebeleid tegen het licht houdt. Dat is in deze stad veel te
weinig gebeurd. Ambtenaren besloten tot nu toe over subsidies, niet de
collegeleden en raadsleden. Dat kan natuurlijk niet. Bovendien gaat
het geld dat we korten terug in de subsidiepot.
Stelling: Moeders met jonge kinderen die slecht Nederlands spreken
moeten verplicht naar school
Een aantal deelnemers aan het debat was het niet eens met de
verplichting om de taal te leren. 'Kinderen pikken het snel op, ook al
spreekt hun moeder de taal niet', aldus een deelneemster. Wethouder
Geluk bracht daar tegenin dat moeders bijvoorbeeld ook de briefjes van
school moet kunnen lezen en in staat moeten zijn hun kinderen te
helpen met schoolwerk als dat nodig is. De wethouder hecht erg aan
eigen verantwoordelijkheid van de moeders. Ook waar het het oefenen
buiten schooltijd betreft. 'Het leren moet niet alleen beperkt blijven
tot die paar uurtjes op school.'
naar boven
Stelling: Jongeren die een bijstandsuitkering aanvragen moeten werken
of naar school
'Wie een bijstandsuitkering komt aanvragen, geven we meteen een bezem
in de hand', zo verwoordt wethouder Van Sluis de aanpak van de
jeugdwerkloosheid. 'Jongeren tot en met 23 jaar proberen we te helpen
om terug te gaan naar school of bij het vinden van een baan. Lukt dat
niet, dan krijgen ze een bijstandsuitkering, maar daar moeten ze wel
iets voor doen'. Vanuit de zaal kwam het verwijt dat de jongeren met
deze aanpak langer afhankelijk van hun ouders blijven. Volgens de
wethouder is hier sprake van eigen keus. 'Van de 44 aanvragen voor een
bijstandsuitkering zijn er 22 ingetrokken toen de aanvragers hoorden
dat we daar een tegenprestatie voor verwachten.'
Een deelnemer aan het debat wees erop dat veel (vroegtijdige)
schoolverlaters kampen met psychische problemen. Wethouder Geluk: Ín
de strijd tegen de schooluitval zoeken we de jongeren thuis op.
Bovendien kunnen jongeren met problemen steeds vaker op school terecht
voor hulp.'
Stelling: Rotterdammers willen meer invloed maar moeten daarbij ook
zelf het initiatief nemen en actief zijn in hun wijk
Eigenlijk was iedereen in de zaal het met deze stelling eens. Toch
blijkt uit een enquête dat 50 procent van de Rotterdammers niet bereid
is iets voor de stad te doen. Als Rotterdammers meer invloed willen,
moeten ze ook een bijdrage willen leveren. Het college wil zoveel
mogelijk initiatieven uit de bevolking ondersteunen. Als voorbeeld van
zo'n initiatief noemde burgemeester Opstelden de groeibriljanten, die
het komend najaar de tweede ronde ingaan.
Een deelnemer aan het debat vond dat het gemeentebestuur wel wat
minder aan sloopplannen en de zoveelste verbouwing van de bibliotheek
mocht uitgeven en wat meer aan kunst en cultuur. Wethouder Van Sluis:
'We investeren 3 miljard, ook in kunst en cultuur. Dat komt allemaal
ten goede aan de Rotterdammers.'
Een bewoner uit Spangen merkte op dat iedereen wel achter de
uitgangspunten van dit college staat, maar dat hij vraagtekens heeft
over de uitwerking. Wat bijvoorbeeld te denken over de uitkomsten van
de veiligheidsindex en de opmerkingen van de Rekenkamer daarover.
Burgemeester Opstelten: 'De cijfers van de index kloppen. We zijn er
nog niet maar we liggen op koers wat betreft de veiligheid in de
wijken.'Wethouder Bolsisus voegde daar aan toe: 'De stad is duidelijk
schoner, maar het kan nog beter, vooral in Spangen.'
Een deelnemer kaartte de positie van de deelgemeenten aan. Hij vindt
dat de deelgemeenten juist sterker moeten worden. Wethouder Van Sluis
antwoordde dat een plattere organisatie met minder lagen nu eenmaal
efficiënter is en daarmee dichter bij de burger staat. Wethouder
Bolsius voegde daaraan toe dat het erom gaat de kwaliteit van de
deelgemeenten te verbeteren. 'Het gaat erom dat wat we overhouden als
deelgemeente ten goede komt aan de stad.'
naar boven
Intimidatie
Wat is burgemeester en wethouders het meest opgevallen op deze tweede
Verantwoordingsdag, wilde presentatrice Natascha Kuit tot slot van de
bijeenkomst weten. Dat veel mensen geïntimideerd worden, was Marianne
van den Ankers conclusie. Dat veel mensen niet goed weten wat het
stadsbestuur en wat het deelgemeentebestuur doet (Nico Janssens).
Klachten over de deelgemeenten, en dat ik de hele middag met zo veel
mensen over zo veel onderwerpen heb kunnen spreken (Marco Pastors).
Dat het zo leuk was om over de markt te lopen, te flyeren, en te
kunnen zeggen dat mensen hier konden komen praten, om zo de kloof
tussen burger en bestuur kleiner te maken (Wim van Sluis). Dat er veel
signalen over de gang van zaken bij SoZaWe zijn, en dat we wat met die
signalen gaan doen. Bovendien: dat ik als een pitbull de vervuiling te
lijf blijf gaan. (Lucas Bolsius). Dat veel mensen op de markt verbaasd
waren dat we gewoon met de Rotterdammers gingen praten, dat er nog
meer veiligheid moet zijn in het openbaar vervoer en dat mensen
enthousiast zijn over de OV-chipkaart. (Stefan Hulman). Dat we steun
kregen voor onze keuzes, aldus verantwoordingsnieuwkomer Leonard
Geluk, die als een berg had opgezien tegen deze middag. Ivo Opstelten
gaf als laatste meteen een samenvatting: De verantwoordingsdag moet
doorgaan. Het was leuker, interessanter, beter en interactiever dan de
eerste keer. Er zijn veel gewone burgers aan het woord gekomen. En er
waren twee hoofdlijnen te horen. Eén: we steunen jullie keuzes, maar
wat duurt t allemaal lang! En twee, over de dienstverlening: zorg nou
dat wat je zegt, ook gebeurt.
De Verantwoordingsdag heeft ongeveer 450 bezoekers getrokken. De
meeste belangstelling was er aan het begin, toen stadswacht Edsel de
bijeenkomst opende, Natascha Kuit de burgemeester interviewde en
Jörgen Raymann zelf de wethouders introduceerde. Ook het eind, met het
hele college op het podium, trok veel mensen aan. Tijdens de debatten
was het soms iets rustiger, maar steeds levendig.
Bron: Bestuursdienst, 13-06-2005
Gemeente Rotterdam