Universiteit van Amsterdam

Politieke cinema niet langer directe representatie van de wil van het volk


Oratie Filmwetenschap


woensdag 29 juni 14.30 uur

Mw. prof. dr. P.P.R.W. Pisters, hoogleraar Filmwetenschap: Politieke cinema en de vrij indirecte rede.

De wortels van politieke cinema liggen in de sovjetrevolutiefilms van de jaren twintig en dertig van de vorige eeuw. Na de Tweede Wereldoorlog en de onafhankelijkheidsbewegingen, waarbij overal in de wereld de dekolonisatie wordt ingezet, ontstaat er een andere vorm van politieke cinema: de zogeheten Third Cinema. Third Cinema is een militante vorm van cinema tegen de kolonisatie van de cultuur en de natie. Zowel in de Russische revolutiefilms als in de dekolonisatiecinema gaat het om het direct spreken voor en tot het volk om op te roepen tot de revolutie en het vormen van een nieuwe natie. Aan het begin van deze eeuw lijkt het moeilijk om nog militante cinema te maken, stelt Patricia Pisters. Het geloof in een volk is onder andere ondermijnd door teleurstellingen over de regimes in de nieuwe natiestaten en massale migratiestromen. Niettemin is met de sterke opkomst van de audiovisuele media, de politieke kracht van het beeld toegenomen. Van directe representatie van de wil van het volk , of zelfs een deel daarvan, kan echter geen sprake meer zijn. In plaats daarvan is het volgens Pisters noodzakelijk de vrij indirecte relatie tussen de filmmaker, de camera en de acteurs, en meer in het algemeen tussen het beeld en de werkelijkheid, te onderzoeken. Kenmerkend voor de vrij indirecte rede is dat we geen absolute zekerheid hebben over de precisie van de weergave en de werkelijkheid. Toch heeft deze vorm een grote zeggingskracht. De beelden zijn niet langer representatief maar performatief. Het is in de beelden en door de beelden dat een volk zich uitvindt in semi-fictieve verhalen.

Meer informatie over de items in deze agenda kunt u krijgen bij de afdeling Persvoorlichting, tel. 020 - 525 2695, e-mail: persvoorlichting@uva.nl. Met vragen over plechtigheden Geneeskunde kunt u contact opnemen met AMC Voorlichting, tel. 020 - 566 2929. Onder aan deze agenda vindt u de rubriek Hoogleraarsbenoemingen.