Ministerie van Sociale Zaken
en Werkgelegenheid
Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer Postbus 90801
2509 LV Den Haag
der Staten-Generaal Anna van Hannoverstraat 4
Binnenhof 1a Telefoon (070) 333 44 44
2513 AA `s-GRAVENHAGE Telefax (070) 333 40 33
Uw brief Ons kenmerk
UB/K/05/43106
Onderwerp Datum
Derde IWI-toezichtrapportage over 29 juni 2005
Walvis/SUB
./. Hierbij bied ik u de derde toezichtrapportage op de Walvis/SUB-operatie van de Inspectie Werk
en Inkomen (IWI) aan: `UWV en Walvis; derde rapportage'.
De inspectie heeft in deze derde rapportage de vraag betrokken of de invoering van Walvis en
Wfsv per 1 januari 2006 thans voldoende gewaarborgd is, alsmede de vraag of er
voldoende waarborgen zijn voor de mate en het tempo waarin de doelstellingen van de wetgever
worden bereikt.
De inspectie constateert dat UWV op 1 januari 2006 volgens de afspraken met de minister van
SZW een polisadministratie zal opleveren. De inspectie is positief over de maatregelen die UWV
eind 2004/begin 2005 heeft getroffen om de beheersing van het project Walvis/Wfsv en in het
bijzonder de ontwikkeling van de polisadministratie te verbeteren. Ook constateert de inspectie dat
de afstemming tussen UWV en Belastingdienst is verbeterd, waarbij op een gedetailleerder niveau
planningen en raakvlakken tussen beide organisaties op elkaar zijn afgestemd.
De inspectie signaleert ook een aantal risico's. Hieronder ga ik daarop in.
Knelpunten en risico's bij de samenwerking
De inspectie is van mening dat de haalbaarheid van een werkende keten1 per 1 januari 2006 onder
druk staat. Voor een werkende keten zijn UWV en de Belastingdienst met ingang van 1 januari
2006 van elkaar afhankelijk. De communicatie tussen UWV en Belastingdienst is verbeterd.
Daardoor is echter ook meer inzicht ontstaan op de knelpunten en risico's die een werkende keten
in de weg staan. Het oplossen van deze knelpunten en risico's moet hoge prioriteit krijgen.
1 De inspectie definieert een werkende keten als een keten waarin werkgevers via het loket van de
Belastingdienst de loonaangifte digitaal aanleveren, de Belastingdienst de gegevens van de loonaangifte
gecontroleerd doorgeeft aan het UWV, het UWV de gegevens gecontroleerd opslaat in de polisadministratie en
UWV de gegevens in de polisadministratie beschikbaar stelt aan in- en externe afnemers.
---
Ik onderschrijf dat het oplossen van knelpunten en risico's hoge prioriteit moet (blijven) krijgen.
Naar aanleiding van het rapport van de inspectie heb ik UWV gevraagd mij maandelijks op de
hoogte te houden over de voortgang ten aanzien van de door de inspectie geconstateerde
aandachtspunten. Een tijdige signalering van knelpunten kan waar nodig zorgdragen voor snelle
besluitvorming.
De inspectie merkt onder meer op dat de betrouwbaarheid van de gegevens in de
polisadministratie 2006 nog onvoldoende is gewaarborgd. Er is nog onvoldoende uitgewerkt welke
controles nodig zijn op de aanlevering van gegevens. Ook is de afhandeling door de
Belastingdienst van door UWV gesignaleerde fouten (polissignalen) onvoldoende zeker gesteld.
UWV zal in 2006 vooral bezig zijn om de betrouwbaarheid van de polisadministratiegegevens te
verbeteren.
In mijn reactie op het rapport van de Algemene Rekenkamer "Premie-inning
werknemersverzekeringen", dat uw Kamer op 26 mei 2005 is aangeboden2, heb ik het risico van
een vervuilde polisadministratie erkend. In dit kader is van belang dat de kwaliteit van de
polisadministratie primair afhankelijk is van de kwaliteit van de gegevenslevering zoals deze door
de werkgevers met de loonaangifte plaatsvindt. UWV en Belastingdienst verwachten dat er bij
werkgevers onwennigheid zal zijn met het proces van loonaangifte. Vooraf kan niet volledig
worden ingeschat welke fouten werkgevers bij de loonaangifte zullen maken. UWV en
Belastingdienst zullen daarom een team oprichten dat vanaf begin 2006 deze fouten signaleert,
analyseert en structurele fouten in computerprogrammatuur en werkprocessen voor herstel
terugkoppelt naar marktpartijen. Hiermee wordt voorkomen dat fouten zich lange tijd blijven
herhalen.
Daarnaast worden, aan de hand van foutenanalyses, herstel- en correctieprocessen binnen de
keten Belastingdienst/UWV verbeterd en in de loop van 2006 geautomatiseerd ingeregeld.
UWV en Belastingdienst verwachten dat deze werkwijze er mede voor zorgt dat de gegevens in
de polisadministratie over 2006 begin 2007 de vereiste kwaliteit zullen hebben.
Ook hebben Belastingdienst en UWV inmiddels afgesproken dat de Belastingdienst de
polissignalen die bij de claimafhandeling van UWV ontstaan, volledig verwerkt. Deze en andere
afspraken over de signaalafhandeling worden opgenomen in de serviceniveau-overeenkomsten
tussen UWV en Belastingdienst, waarvan vaststelling in het najaar 2005 plaatsvindt.
Een ander risico dat de inspectie signaleert is de afhankelijkheid tussen UWV en Belastingdienst
ten aanzien van de wederzijdse voortgang in de automatisering en procesinrichting. Om dit risico te
beheersen hebben UWV en Belastingdienst frequent overleg en werken zij met
synchronisatiemomenten, waarop bepaalde delen van de automatisering gereed zijn voor
gezamenlijke afstemming en tests. Voor de voortgang en planning verwijs ik naar de tweede
halfjaarrapportage samenwerking UWV en Belastingdienst, die uw Kamer gelijktijdig met dit IWI-
rapport krijgt toegezonden.
Bereiken doelstellingen wetgever
2 Kamerstukken II, 2004/05, 30 130, nr. 1-2.
---
De inspectie merkt op dat zolang de polisadministratie nog niet volledig bruikbaar is, gebruikers en
afnemers rekening moeten houden met veel handmatige werkzaamheden en extra uitvraag van
gegevens bij werkgevers. In 2006 zullen de administratieve lastenverlichting voor werkgevers en de
verlaging van de uitvoeringskosten dan ook niet worden gerealiseerd, aldus de inspectie. Ook het
verhogen van de rechtmatigheid van de uitkeringsvaststelling zal in 2006 onder druk komen te
staan.
Zoals aangegeven in de memorie van toelichting op de Wfsv zal de realisatie van de "gesloten
bedrijfsvoering" (vaststelling daglonen op grond van de in polisadministratie beschikbare
loongegevens), en daarmee de besparing op uitvoeringskosten en lastenverlichting, geleidelijk
plaatsvinden. Het jaar 2006 is een jaar van groei voor de polisadministratie. De realisatie van de
doelstellingen moet dan ook in dit licht worden beschouwd. Met het groeien van de bruikbaarheid
van de polisadministratie zal ook de bijdrage aan de verbetering van de rechtmatigheid stijgen.
In mijn reactie op de tweede IWI-toezichtrapportage3 heb ik aangegeven dat de lastenverlichting
voor de werkgever als gevolg van de Wfsv stapsgewijs wordt gerealiseerd.
In 2006 wordt de polisadministratie maand voor maand gevuld met loonperioden. Vanaf januari
2007 zal de polisadministratie met voldoende loonperioden gevuld zijn om voor uitkeringen op
grond van ZW en WW (met een referteperiode voor de dagloonvaststelling van twaalf maanden)
het dagloon op grond van de in polisadministratie beschikbare loongegevens te kunnen vaststellen.
Voor de arbeidsongeschiktheidsuitkeringen zal dit in 2009 een feit zijn.4 Overigens zullen
andersoortige gegevens, bijvoorbeeld de mate van verwijtbaarheid bij een WW-aanvraag, altijd
uitgevraagd moeten worden.
Zolang de polisadministratie niet volledig bruikbaar is, en de uitkeringsafdelingen rekening moeten
houden met handmatige werkzaamheden en extra uitvraag van gegevens bij werkgevers voor het
vaststellen van daglonen, ziet de inspectie risico's voor de realisatie van de in 2006 ingeboekte
besparing op de uitvoeringskosten van 69,9 mln. Hierover kan ik het volgende zeggen.
Gedurende de groei van de polisadministratie in 2006 blijft er tijdelijk separaat gegevensuitvraag
bij werkgevers nodig ten behoeve van de dagloonvaststelling (namelijk van loonperiodes die nodig
zijn voor de dagloonvaststelling en nog niet in de polis beschikbaar zijn). Vragen over wel
beschikbare maar niet volledig bruikbare loonperiodes kunnen in die toch reeds noodzakelijke
gegevensuitvraag aan werkgevers meegenomen worden. Dit betreft dan een beperkte uitbreiding
van de vraag maar geen separate extra uitvraag. Ook hoeft UWV geen nieuw proces in te regelen,
want deze uitvraag zal plaatsvinden door dezelfde uitkeringsafdelingen die deze uitvraag thans ook
doen, en waarbinnen vóór 2007 geen capaciteitsreductie als gevolg van Walvis/Sub is gepland. Ik
ga er dan ook vanuit dat de besparing van 69,9 mln gerealiseerd wordt.
Oplevering wet- en regelgeving
De inspectie ziet in het nog niet definitief zijn van wet- en regelgeving een complicerende factor bij
de invoering van Walvis en Wfsv. De afronding van de benodigde nadere regelgeving is voorzien in
het najaar van 2005. Op een aantal punten bestaat daarover nog onzekerheid met mogelijke
3 Kamerstukken II, 2004/05, 28 219, nr. 26, blz. 3.
4 Door de verlenging van de loondoorbetalingsperiode bij ziekte naar twee jaar, kan UWV voor de berekening
van daglonen van arbeidsongeschiktheidsuitkeringen pas vanaf 2009 volledig uit de polisadministratie putten.
4
gevolgen voor de polisadministratie. Voorts heeft UWV ook nog te maken met het invoeren van
nieuwe andere wetgeving (WIA en Zorgverzekeringswet).
De inspectie signaleert risico's als de definitieve inhoud van de lagere regelgeving Walvis en Wfsv
niet overeenkomt met de aannames die UWV in zijn voorbereidende werkzaamheden voor de
inrichting van de nieuwe processen en systemen heeft gehanteerd. De lagere regelgeving moet voor
een belangrijk deel inderdaad nog worden afgerond. Opgemerkt kan worden dat een deel hiervan,
bijvoorbeeld het conceptbesluit dagloonregels, zich in een zodanige fase van totstandkoming
bevindt dat UWV zich daar bij de bouw van processen en systemen op verantwoorde wijze op
kan baseren. Bij een ander deel gaat het om juridisch-technische aanpassingen van bestaande
regelgeving. Van de inhoudelijk meest relevante lagere regelgeving is UWV inmiddels om een
uitvoeringstoets gevraagd. Gezien de nauwe samenwerking bij het opstellen van de lagere
regelgeving tussen UWV, Belastingdienst en de Ministeries van Financiën en SZW, vertrouw ik
erop dat het door de inspectie gesignaleerde risico voldoende is afgedekt.
Over de gevolgen die Walvis en Wfsv ondervinden van de wetgevingstrajecten WIA en
Zorgverzekeringswet (ZVW) kan ik het volgende zeggen. Inmiddels is de parlementaire
behandeling van de ZVW afgerond. Voor de WIA geldt dat de wetsvoorstellen een zodanige
vormgeving van de premieheffing en dagloonvaststelling bevatten dat hierin geen risico's zijn
gelegen voor het invoeringstraject van Walvis/Wfsv per 1 januari 2006.
De Minister van Sociale Zaken
en Werkgelegenheid,
(mr. A.J. de Geus)
5
Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid