Gemeente Heerlen

College Heerlen : begroting 2006 vraagt om het opnieuw stellen van prioriteiten

Het college van B&W van de gemeente Heerlen heeft de raad de kaders voorgelegd waarbinnen de begroting voor 2006 en volgende jaren straks in het najaar moet worden vastgesteld. De raad wordt gevraagd haar zienswijze hierop te geven.

Aanleiding kaderstelling

Zoals bekend moet Heerlen nog E 5,7 miljoen bezuinigen. Er is de afgelopen jaren bezuinigd voor een bedrag van E 12,3 miljoen. De oorspronkelijk opgave was hoger; een deel van de geplande bezuinigingen is niet gerealiseerd. Dat is één aanleiding voor een hernieuwde bezuinigingsronde. De andere aanleiding voor deze hernieuwde bezuinigingsronde is het feit dat in de periode tussen de totstandkoming van de begroting 2005 en de perspectievennota 2005 door college en raad een aantal nieuwe keuzes zijn gemaakt en tegenvallers zijn verwerkt. Belangrijke voorbeelden hiervan zijn middelen voor programmering Glaspaleis, exploitatielasten NOR, jeugd- en jongerenwerk, cultuurcluster Heerlerheide en kort geleden de ringwegen. Allemaal zaken die van belang zijn om in Heerlen te blijven investeren, maar die (financieel) niet waren voorzien, althans niet in deze omvang. In feite is er dus sprake van een herprioritering. Immers het structurele uitgavenniveau ligt te hoog en bij investeringen met middelen van derden (waar Heerlen overigens uitstekend in geslaagd is deze te verwerven) wordt onvoldoende rekening gehouden met het effect op de exploitatie op de langere termijn. Het is dus onontkoombaar dat keuzes voor nieuwe uitgaven vertaald worden in het schrappen van andere plannen en activiteiten.

Criteria

Het college is daarbij niet over één nacht ijs gegaan. Zij heeft duidelijke criteria geformuleerd en ook voor de toekomst uitgangspunten geformuleerd die scherpe prioritering mogelijk maken. De ontwikkeling van een stadsvisie en de formulering van de positie van de gemeente als regisseur en opdrachtgever en accentverschuiving van beleid naar uitvoering spelen daarin een belangrijke rol. Een greep uit de criteria voor de huidige voorstellen:
- Activiteiten die aantoonbaar bijdragen aan economische groei en werkgelegenheid hebben de hoogste prioriteit; activiteiten die de afhankelijkheid van inwoners in stand houden hebben een lage prioriteit.
- Activiteiten die de zelfredzaamheid van bewoners in de buurten stimuleren worden in de bezuinigingen ontzien.
- Activiteiten die bijdragen aan het behoud van jeugd/jongeren in de stad blijven hoge prioriteit houden.
- Investeren in en bijdragen aan culturele voorzieningen wordt beschouwd als investeren in de economische ontwikkeling, mits deze voorzieningen daaraan bijdragen.

Voorstellen

Een aanzienlijk deel van de structurele maatregelen heeft betrekking op sociaal infrastructurele én culturele voorzieningen. Maar ook majeure projecten heeft het college niet ongemoeid gelaten. Voor een bedrag van E 2,5 miljoen wordt voorgesteld
- het budget voor de revitalisatie van het theater te verlagen. Dit heeft geen effect op het programma van eisen.
- het investeringsbudget SON (Stadspark Oranje Nassau) te verlagen. Hierdoor zullen wijzigingen moeten worden doorgevoerd in de planinvulling. De exacte effecten moeten nog bekeken worden, in elk geval zullen de voorbereidingen voor de Hanssen Janssen-Allee worden stopgezet en zal het Info-centrum worden gesloten
- het investeringsbudget Pleinenplan te verlagen. Bij het zoeken naar maatregelen in de sociale infrastructuur wordt voorgesteld voor een incidenteel bedrag van E 430.000 en structureel E 540.000 in 2005, E 1,7 miljoen in 2006 en E 1,2 miljoen in 2007 te bezuinigen. Een groot deel daarvan komt uit aanpassing van het beleid bijzondere bijstand en verlaging van de uitvoeringskosten, toeslagen en regelingen bijzondere en algemene bijstand (resp. 4 ton, 2 ton en 6 ton in 2006). In het licht van de nijpende financiële situatie is gezocht naar mogelijkheden om de dienstverlening van de zorg te stroomlijnen en om de inkomensoverdrachten meer in lijn te brengen met het Rijksbeleid. Daarbij staat voor ogen, dat het versterken van de zelfredzaamheid door activering onveranderd centraal staat en dat de ondersteuning van vrijwilligers in de sociale infrastructuur belangrijk uitgangspunt blijft voor het beleid. Bovendien is uit de recente WWB-monitor gebleken dat Heerlen één van de weinige gemeenten is die het minimabeleid heeft verruimd. In Zuid-Nederland heeft 57% van de gemeenten het minimabeleid versoberd en slechts 13% heeft verruimd. Een specifiek voor Heerlen uitgevoerd onderzoek van het COELO toont aan dat met name bijzondere bijstand en kwijtschelding een belangrijke reden zijn voor de zogenaamde armoedeval. Een baan die minder dan 10 % koopkrachtwinst oplevert dan een uitkering is niet aantrekkelijk vanwege het verlies aan inkomensafhankelijke regelingen. Het handhaven van het huidige pakket betekent dat inspanningen gericht op reïntegratie van werkzoekenden naar de arbeidsmarkt moeizamer verlopen.

Overige voorstellen in de sociale infrastructuur omvatten een taakstelling van 2 ton op SDOH (Stichting Dienstverlening Ouderen Huisvesting) door het in 2007 terugbrengen van het aantal ouderenadviseurs van 4 naar 2 fte door overdracht van taken aan vrijwilligers. En een aantal voorstellen voor subsidiestops dan wel kortingen op voorzieningen van welzijnsstichting Tracee. Er wordt niet gekort op vrijwilligerswerk en jeugd- en jongerenwerk en op opvoedingsondersteuning en ontwikkelingsstimulering. Ook het budget voor Buurt- en wijkgericht werken is ongemoeid gebleven.

In de culturele infrastructuur wordt voorgesteld de openstelling van Thermen te beperken (open op afspraak), Geon niet te ontwikkelen maar het mijnwerkersgilde te ondersteunen bij het levend houden van het mijnverleden. Hiervoor is een restant budget beschikbaar. Er wordt onverkort uitvoering gegeven aan het raadsbesluit om de opdracht en het profiel van een nieuwe directeur historische musea uit te werken en deze aan te stellen. Met hem of haar zal verder invulling worden gegeven aan het raadsbesluit over de historische musea. Over de rol van de gemeente en marktpartijen en over de realisatie daarvan zal het college met de raad in discussie gaan in het kader van de vaststelling van de begroting 2006 en de Cultuurnota. Ook zal zo snel mogelijk een stadsarcheoloog worden aangesteld. De bedragen die gemoeid zijn met deze voorstellen variëren van E 135.000 in 2005, E 260.000 in 2006 en E 150.000 in 2007. En incidenteel E 75.000.

Verder wil het college werken aan de optimalisering van het gebruik van sportaccommodaties. Onderzoek moet uitwijzen of en in welke mate er efficiënter gebruik gemaakt kan worden van de terreinen en sportparken. Voor de nieuwe coalitieperiode zal hiervoor beleid geformuleerd moeten worden. Vooruitlopend hierop wordt er een investeringsstop voor alle zaken die sport betreffen ingesteld. Gestreefd wordt naar een integraler accommodatiebeleid waarbij meer op stadsdeelniveau wordt georganiseerd dan op wijk- en buurtniveau. Als laatste noemen we hier het voorstel om enkele jaren het bedrag van beheer en onderhoud van de openbare ruimte met E 300.000 te verlagen. Om te voorkomen dat de bezuiniging leidt tot kapitaalvernietiging doordat de kosten aan klein onderhoud (reparaties) mogelijk stijgen en deze kosten op het reguliere onderhoudsbudget gaan drukken waardoor er weer minder groot onderhoud uitgevoerd kan worden, wordt nadrukkelijk voorgesteld om de maatregel voor enkele jaren in te zetten. Overige maatregelen betreffen onder andere nog de intensivering van de handhaving van parkeeroverlast (meer inkomsten uit parkeerboetes), kostenverlaging bijdrage Licom en uitvoering leerplichtwet (beiden zonder beleidsmatige gevolgen).

HEERLEN,29 juni 2005 Concernstaf Communicatie, Lysbeth den Dulk, (045) 5604070
-----------------------
p e r s


---- --