Gemeente Zwolle

Inventarisatie gemeentelijke monumentenlijst

De gemeentelijke monumentenlijst kent momenteel 290 beschermde objecten. Bijna allemaal hebben ze een woonhuisfunctie. Vrijwel jaarlijks worden daar enkele objecten aan toegevoegd. Soms door een selectie uit een thematische inventarisatie, soms door ingekomen verzoeken van belanghebbenden.

Dit jaar is gekozen voor een selectie van een aantal bijzondere objecten die voor Zwolle van cultuurhistorisch belang zijn en die door hun aard, functie of ligging makkelijk kunnen worden vergeten of verwaarloosd. In de afgelopen jaren is door het team Monumentenzorg een lijstje samengesteld van zeer diverse objecten die aandacht en ook bescherming nodig hebben. Een paar van die objecten zijn van historisch-waterstaatkundig belang. Die zijn ooit geïnventariseerd en warm aanbevolen door de Bond Heemschut. Van de geselecteerde objecten is een zogenaamde redengevende beschrijving gemaakt. Vervolgens is de Monumentencommissie om advies gevraagd. Die heeft voor alle 17 objecten een positief advies uitgebracht. Van 7 objecten is de gemeente Zwolle zelf eigenaar. Van de andere 10 objecten zijn vooraf de meningen van de eigenaren gevraagd. Die hebben er geen bezwaar tegen. Dit zijn de aangewezen objecten.


1. Bergkloosterweg bij 11: gedenksteen uit 1919 van Thomas a Kempis, van de hand van architect P.J.H. Cuypers. Dit monument is eigendom van de Vereeniging tot Beoefening van Overijsselsch Regt en Geschiedenis (VORG).

2. Burg. Van Roijensingel ong: 3 betonnen VVV-bankjes uit 1924-1928, met stadswapen.

3. De Doornweg ong: grafmonument uit 1828 van negerslaaf Apollo, gelegen op het landgoed Arnichem.

4. Dorpsstraat 4 Windesheim: grafsteen uit 1457 van Dirc van Herxen, Moderne Devoot en ooit rector van het Zwols Fraterhuis.
5. Gennerdijk ong.: Gennegerzijl van 1788, waterstaatkundig erfgoed. Dit markezijltje ligt op de grens met de gemeente Zwartewaterland. De naastgelegen schotbalkloods van omstreeks 1952 behoort bij de IJssellinie en is van ondergeschikt belang is.

6. Groot Wezenland ong: in Berlagiaanse stijl gebouwd rioolgemaal uit 1915 van stadsarchitect Laurens Krook.

7. Grote Markt 11: een zonnewijzer uit 1754 op de gootlijst van nummer 11 (La Meridiana).

8. Meppelerstraatweg 1-3: Begraafplaats uit 1823 met hekwerk, toegangspoort en dienstwoning/aula in eclectische stijl. Op de begraafplaats liggen fraaie grafmonumenten van bekende Zwollenaren, waarvan er 3 rijksmonument zijn (van schoolmeester Ter Pelkwijk, dichter/politicus Rhijnvis Feith en dominee Van Senden).
9. Potgietersingel ong: monumentale bank uit 1923 van de hand van stadsarchitect Laurens Krook, ter herinnering aan het 25-jarig ambtsjubileum van burgemeester Van Roijen.
10. Ruiterlaan 43A: 2 machinegebouwen van een drinkwaterpompstation uit 1952, van de hand van de Zwolse architect P. Lankhorst (architect van o.a. De Oude Mars).

11. Sassenstraat 51: gevelteken met pauw, in hout op smeedijzeren beugel, 19e eeuw of ouder. Het pand zelf is geen monument.
12. Spoolderbergweg ong: de Spoolderbergwegbrug over de Willemsvaart uit 1939, naar ontwerp van Rijkswaterstaat.

13. Ter Pelkwijkpark: het Gedenkteken Monument 1940-1945 uit 1949/1959.
14. Thorbeckegracht 58: dit pand was reeds een gemeentelijk monument. Uitbreiding van de redengevende beschrijving met interieuronderdelen in Jugendstil en een houten tuinhuis.

15. Turfmarkt ong: Menistensluis. Sluis met brug en brugwachtershuisje uit 1922-1923 van de hand van stadsarchitect Laurens Krook.
16. Tussen de Verlaten ong: het Emmer- of Herfterzijl van (vermoedelijk) 1769. Zijltje in de dijk van de Nieuwe Vecht. Waterstaatkundig erfgoed.
17. Van Nahuysplein 11: transformatorhuis in een op het werk van Dudok geïnspireerde baksteenarchitectuur.

De complete redengevende beschrijvingen met foto zijn binnenkort te vinden op www.atlas-cultuurhistorie.nl.


---