Ingezonden persbericht


Persbericht van de Universiteit Utrecht


12 juli 2005

Utrecht aan top met 16 VIDI-toekenningen

De Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) heeft aan 16 Utrechtse wetenschappers een zogeheten VIDI-subsidie toegekend. Met 16 van de in totaal 79 toekenningen scoort de Universiteit Utrecht veruit de meeste toekenningen. De onderzoekers met een VIDI-subsidie behoren tot de beste tien à twintig procent van hun vakgebied. Elke onderzoeker krijgt in totaal maximaal 600.000 euro. De subsidie biedt hun de mogelijkheid een eigen vernieuwende onderzoekslijn te ontwikkelen en één of meer onderzoekers aan te stellen. De NWO betaalt bijna zeventig procent van elke subsidie en de universiteit draagt ruim dertig procent bij.

Honoreringen Utrechtse VIDI-toekenningen:

Stress en depressie als oorzaken van de ziekte van Alzheimer Dr. M.I. (Mirjam) Geerlings (v) 21-10-1967, UMC Utrecht - Julius Centrum De oorzaken van de ziekte van Alzheimer zijn nog grotendeels onbekend. Dit epidemiologische onderzoek gaat na of en op welke manier de veronderstelling dat chronische stress en depressie progressieve schade aan het brein kunnen veroorzaken, hout snijdt.

Investeren in de Gouden Eeuw
Dr. O.C. (Oscar) Gelderblom (m) 17-06-1971, Geesteswetenschappen - Geschiedenis Nederland was vóór de Industriële Revolutie het meest welvarende land van Europa. Tussen 1500 en 1800 investeerden Hollandse kooplui, ambachtslieden en schippers veel geld in hun bedrijven. Dit project onderzoekt hoe de overheid deze ondernemers hielp bij het financieren van hun investeringen.

Waneer wordt een cyste kanker?
Dr. R.H. (Rachel) Giles (v) 16-03-1967, UMC Utrecht - Medische Oncologie Mensen met de von Hippel-Lindauziekte krijgen cysten in de nier die zich soms tot tumoren ontwikkelen. Dit onderzoek bestudeert het mechanisme dat hieraan ten grondslag ligt met patiëntenmateriaal en in een modelsysteem in de zebravis.

Complexe genen van belang voor epilepsie
Dr. B. (Bobby) Koeleman (m) 30-03-1967, UMC Utrecht - Medische Genetica De gevoeligheid voor sommige vormen van epilepsie wordt bepaald door een complexe combinatie van omgeving en genetische factoren. Door deze complexiteit zijn vooral de genetische factoren moeilijk te vinden. Dit onderzoek gaat deze genetische factoren opsporen met nieuwe methodes die specifiek op deze complexiteit zijn gericht.

Kankercellen uit balans
Dr. S.M.A. (Susanne) Lens (v) 13-02-1969, UMC Utrecht - Experimentele Oncologie Kanker ontstaat als de balans tussen celdeling en celdood is verstoord. Het eiwit survivine regelt deze balans. Door te sleutelen aan survivine trachten dit onderzoek kankercellen zodanig uit balans te brengen dat de afbraak van deze cellen wordt bevorderd.

Scheuren in de ruimte-tijd
Dr. K. (Kasper) Peeters (m) 06-10-1970, Bètawetenschappen - Theoretische Fysica Als materie ineenstort tot een zwart gat, wordt de zwaartekracht uiteindelijk zo sterk dat de klassieke ruimte-tijd van Einstein scheurt. Ook met de snaartheorie wil een goede beschrijving tot nu toe slechts in heel gekunstelde situaties lukken. In dit onderzoek worden daarom nieuwe methoden ontwikkeld om de snaartheorie toe te kunnen passen op realistische zwarte gaten en op aanverwante situaties zoals de 'oerknal'.

Methaanflux en klimaatveranderingen
Dr. P.A.G. (Pierre) Regnier (m) 15-03-1966, Geowetenschappen - Geochemie Methaan is een van de belangrijkste broeikasgassen. De zeebodem bevat het grootste methaanreservaat. Gekeken wordt of te voorspellen is hoe en hoeveel methaan uit de zeebodem vrijkomt in de atmosfeer.

Redden van zachte eitjes
Dr. S.G.D. (Stefan) Rüdiger (m) 26-11-1968, Bètawetenschappen - Bio-organische Chemie Uit een gekookt ei kruipt maar geen kip omdat al het eiwit verwoest is. Dat is jammer omdat moleculaire chaperones het beschadigde eiwit in de levende cel kunnen redden. Dit onderzoek zet de modernste biochemische methoden in om de mechanismen van deze chaperones op atomisch niveau te ontcijferen.

Het nieuws op straat
Dr. J.L. (Jeroen) Salman (m) 17-04-1961, Geesteswetenschappen - Literatuurwetenschap Drukwerk werd in periode 1600-1850 heel vaak op straat en niet in de boekwinkel verkocht. Marskramers waren daarom een essentiële schakel in de informatievoorziening. Wie waren deze handelaren, wat verkochten ze en wat was hun aandeel in de verspreiding van nieuws?

Oceaan-fosfaat en klimaatverandering
Dr. ir. C.P. (Caroline) Slomp (v) 17-07-1967, Geowetenschappen - Aardwetenschappen Chemische analyses van diepzeesedimenten wijzen op sterke variaties in de hoeveelheid oceaan-fosfaat in het geologisch verleden. Dit onderzoek richt zich op het kwantificeren van deze variaties en de consequenties voor de algengroei, de opname van atmosferisch CO2 door de oceaan en klimaatverandering.

De ware aard van biofarmaceutica
Dr. G.W. (Govert) Somsen (m) 01-08-1963, Bètawetenschappen - Biomedische Analyse Biofarmaceutica zijn veelbelovende eiwitgeneesmiddelen, maar hun aard en samenstelling is complex en lastig te karakteriseren. Dit onderzoek gaat simultaan de identiteit, zuiverheid en ruimtelijke structuur van farmaceutische eiwitten bepalen. Dit wordt gedaan door capillaire electroforese met optische- en massaspectrometrie te integreren.

Apen als tijdreizigers
Dr. E.H.M. (Liesbeth) Sterck (v) 19-9-1960, Bètawetenschappen - Gedragsbiologie Herinneringen ophalen, het lijkt zo gewoon. Hoewel dieren leren van ervaringen, is niet bekend of ook apen in gedachten terug kunnen reizen naar een eerdere gebeurtenis. Dit project onderzoekt of apen alleen in het heden leven of dat ze zich ook gebeurtenissen herinneren.

Exploderende sterren: dé bron van energierijke deeltjes? Dr. J. (Jacco) Vink (m) 01-11-1969, Bètawetenschappen - Sterrenkunde De dampkring wordt voortdurend bestookt door zeer energierijke deeltjes, die een belangrijk bestanddeel van de energie in onze melkweg vertegenwoordigen. Onderzoeksvraag: is deze "kosmische straling" het resultaat van deeltjesversnelling in schokken veroorzaakt door exploderende sterren, en welke maximale deeltjesenergie kan zo bereikt worden?

Het bouwen van kristallen van kristallen
Dr. ir. T.J.H. (Thijs) Vlugt (m) 03-04-1974, Bètawetenschappen - Condensed Matter and Interfaces Nanokristallen zijn potentiële bouwstenen voor nieuwe materialen die zich zelf kunnen organiseren in georganiseerde structuren. Dit onderzoek gebruikt computersimulaties om de interacties tussen nanokristallen en de zelf-organisatie tot kristallen van nano-kristallen te bestuderen.

De menukeuze van schimmels
Dr. R.P. (Ronald) de Vries (m) 15-10-1967, Bètawetenschappen - Microbiologie De schimmel Aspergillus niger groeit op plantenmateriaal voor industriële productie van enzymen. In dit onderzoek wordt bepaald in welke volgorde het plantenmateriaal 'gegeten' wordt en hoe de schimmel deze keuzes maakt. Resultaten worden gebruikt om de industriële productieprocessen te verbeteren.

De toekomst: bacteriën zonder staart
Dr. M.M.S.M. (Marc) Wösten (m) 04-12-1965, Diergeneeskunde Zwemmende bacteriën hebben een staart nodig. Ziekmakende bacteriën gebruiken hun staart ook om schadelijke eiwitten in hun leefomgeving te brengen. Dit onderzoek wil de macht over deze staarten overnemen om zo de controle over infectieziekten te krijgen.

Veni, Vidi, Vici
De Vidi-subsidie is bestemd voor onderzoekers die na hun promotie een aantal jaren onderzoek op postdocniveau hebben verricht. De wetenschappers hebben daarbij vernieuwende ideeën gegenereerd en deze succesvol zelfstandig tot ontwikkeling gebracht. De Vidi-subsidie is een van de drie subsidievormen van de NWO Vernieuwingsimpuls.De andere twee subsidies zijn de Veni-subsidie (voor pas gepromoveerden) en de Vici-subsidie (voor zeer ervaren onderzoekers). De NWO Vernieuwingsimpuls is opgezet in samenwerking met het ministerie van OCW, de KNAW en de universiteiten.

Nadere informatie
drs. Soleanie Martis, Perscommunicatie Universiteit Utrecht, telefoon (030) 2532411, s.c.c.martis@uu.nl