Novib

Eigenbelang in plaats van ontwikkelingsbelang bij handelsbesprekingen

Het eigenbelang van rijke landen neemt de plaats in van ontwikkelingsbelangen in de wereldhandelsbesprekingen. De rijke landen brengen daarmee de hele ronde in gevaar, zegt Oxfam, waarvan Novib het Nederlandse lid is. Vandaag start de vergadering van de Algemene Raad van de Wereldhandelsorganisatie in Genève.

In een vandaag gepubliceerd rapport, From Development To Naked Self Interest, kijkt Oxfam terug op het verloop van de Doha ontwikkelingsronde tot op heden. Het rapport toont aan dat het gebrek aan voortgang te wijten is aan het ontbreken van politieke wil bij de rijke landen. Voor ontwikkelingslanden noodzakelijke hervormingen dreigen hierdoor opgeofferd te worden in het handjeklap van de onderhandelingen.

Adrie Papma, Novib directeur handelscampagne Make Trade Fair: "Iedere gemiste deadline is een stap dichter bij een mogelijke mislukking. Ontwikkelingslanden is beloofd dat nieuwe handelsregels de enorme ongelijkheden in het wereldhandelssysteem zouden aanpakken. Maar de rijke landen zetten vooral hun eigenbelang voorop en geven te weinig toe om de beloofde rechtvaardige regels mogelijk te maken."

Oxfams rapport identificeert tien onderwerpen waarbij rijke landen vanwege eigenbelang eerlijke regels tegenhouden. Zo willen rijke landen hun belofte om voor ontwikkelingslanden schadelijke landbouwsubsidies aan te pakken pas omzetten in concrete maatregelen als zij op hun beurt hun importtarieven op industriële goederen stevig verlagen.

Tegelijkertijd stellen rijke landen gegoochel met de WTO regels voor landbouwsubsidies voor zodat ze zelf in praktijk niet hoeven te korten, maar ze eisen wel voortdurend dat ontwikkelingslanden hun steun aan boeren met 50% reduceren. Zulke hypocrisie en meten met twee maten ondermijnt het geloof in de ronde en vermindert de kans op eerlijke handelsregels.

Adrie Papma: "Op de G-8 is erkend dat naast meer hulp en schuldkwijtschelding eerlijke handel een derde voorwaarde is om een einde te maken aan armoede. Maar de voortekenen zijn niet goed. Want een WTO akkoord dat de belangen van de rijke landen voorop stelt is een tragisch verraad aan de ontwikkelingslanden die op dit proces vertrouwen. Zo halen we de Millenium-doelstellingen dus niet".

De vergadering van de Algemene Raad had als hoofddoel conceptteksten vast te stellen die de basis moeten vormen voor de WTO-top in Hong Kong in december. Maar door een gebrek aan voortgang is de kans op conceptteksten klein. Het missen van deadlines zet de aankomende WTO top onder steeds meer druk met een toenemend risico van mislukking. Dit zet ontwikkelingslanden in een weinig te benijden positie. Akkoord gaan met een deal die de belofte van eerlijke regels niet waar maakt, of het risico moeten nemen dat de top mislukt.

Oxfam roept de Algemene Raad op deze week minimaal duidelijke afspraken te maken hoe het onderhandelingsproces in de komende maanden vorm krijgt. Volgens Oxfam moeten daarvoor alle leden betrokken worden in de besluitvorming. Een kopgroep van een paar invloedrijke landen moet niet op het laatste moment met voorstellen komen die de rest voor een fait accompli stelt. Verder moet de Algemene Raad herbevestigen dat alle ontwikkelingslanden recht hebben op "speciale en gedifferentieerde behandelingâ zoals dit in de regels van de WTO vastgelegd is. De push van ondermeer Nederland en de EU om ontwikkelingslanden in categorieën in te delen, moet hiermee van de kaart.

Novib is het Nederlandse lid van Oxfam International, een samenwerkingsverband van twaalf onafhankelijke
ontwikkelingsorganisaties. Het gezamenlijk ideaal: een rechtvaardige wereld zonder armoede.