Raad van State
Najaarsconcert
LES HOLLANDAIS VOLANTS
Blokfluitensemble Praetorius o.l.v. Norbert Kunst en Gert Oost
7 oktober 2005 om 20.15 uur
Het concert vind plaats in de Gotische Zaal, ingang Paleisstraat 1,
s-Gravenhage (tegenover Paleis Noordeinde) Entreebewijzen à 10,- (red.
8,-) vanaf 19.30 uur aan de zaal of telefonisch te reserveren via de
contactpersoon van de Stichting Muziek in de Gotische Zaal 070 - 426
40 33.
De Hollanders komen eraan! Kan het stereotieper dan hiervoor een beeld
te kiezen dat met water te maken heeft? In lang vervlogen tijden,
doorkruisten zeelieden het ruime sop naar Oost-Indië. En dat ging
bepaald niet zonder angst gepaard. Want, stel dat schipper en
bemanning bij Afrika de Vliegende Hollander zouden tegenkomen... Het
spookschip dat bij iedereen ontzag oproept en dat volgens overlevering
ronddoolt bij Kaap de Goede Hoop. Dat met bolle zeilen recht tegen de
wind in kan varen, dwars door andere schepen heen.
Geïnspireerd door de pioniersgeest die uit dit thema spreekt,
verzorgen Blokfluitensemble Praetorius onder leiding van Norbert Kunst
en organist en musicoloog Gert Oost het programma Les Hollandais
Volants Frans voor De vliegende Hollanders. Het accent ligt op werken
van Leidse en Haagse componisten uit de zestiende en zeventiende eeuw,
aangevuld met Suonata della settima grande, een compositie voor
kerkorgel en blokfluitensemble die Gert Oost speciaal voor deze
bezetting en deze concerten heeft gemaakt.
Op vrijdag 7 oktober wordt dit concert gespeeld in de Gotische zaal
van het Witte Paleisje aan de Paleisstraat 1 te Den Haag. Het concert
begint om 20.15 uur en de toegang is 10.
Orgel en blokfluitensemble vormen een bijzondere combinatie. Wie naar
Praetorius kijkt, ziet in het klein het interieur van een orgelkas:
fluiten in verschillende maten, oftewel een serie houten pijpen met
vingergaten. In het orgel worden ze aangeblazen door wind uit de
balgen, bij Praetorius door de adem van spelers. Suonata della settima
grande laat naast de serieuze kant van deze unieke combinatie ook de
humoristische mogelijkheden horen in het Scherzo, waar vrolijke vogels
worden overstemd door piepende remmen en sirenes door gebruik te maken
van het grotseptimeakkoord. Dit deel draagt dan ook de ondertitel: ik
rem ook voor vreemde vogels!
Het spanningsvolle grote septime wordt door Gert Oost gebruikt als
leitmotief, een klein muzikaal fragment. Richard Wagner heeft het
principe van het leitmotief gebruikt in zijn diverse monsteroperas om
een bepaalde gemoedstoestand, gebeurtenis of persoon aan te kondigen.
Hij heeft daarmee nota bene in de opera Der fliegende Holländer voor
het eerst geëxperimenteerd!
De periode dat De Vliegende Hollander de mensen werkelijk angst
aanjaagt, is de Gouden Eeuw. In die periode van welvaart en grote
maatschappelijke, culturele en wetenschappelijke ontwikkelingen zijn
in Nederland onder meer de componisten Cornelis Schuyt, Christian
Ruppe, Johann Christian Schickhardt en Jan Pieterszoon Sweelinck
actief. In Les Hollandais Volants klinken enkele van hun werken. En
wie weet komen de luisteraars bij Les Hollandais Volants wel oog in
oog te staan met de Vliegende Hollander. Misschien komt Wagner wel
langsMaar je weet het nooit van te voren!
Datum: vrijdag 7 oktober 2005