Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen

11-10-2005

Koninklijke/Shell Prijs 2005 voor prof. dr. Joop van Lenteren

(Persbericht Shell Nederland B.V.)

De Koninklijke/Shell Prijs 2005 wordt woensdag 19 oktober 2005 uitgereikt aan prof. dr. Joop van Lenteren, hoogleraar entomologie aan Wageningen Universiteit. Van Lenteren ontvangt de prijs als bekroning voor dertig jaar inzet voor duurzame productiemethoden in de landbouw, met in het bijzonder duurzame methoden van gewasbescherming via biologische bestrijding in de ontwikkelde en ontwikkelingslanden.

De Koninklijke/Shell Prijs is met een bedrag van 100.000 euro de grootste wetenschappelijke prijs die jaarlijks aan een onderzoeker in Nederland wordt toegekend.

Een onafhankelijke jury, bestaande uit vertegenwoordigers van de Koninklijke Hollandsche Maatschappij der Wetenschappen en de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen, heeft professor Van Lenteren de 46e editie van de Koninklijke/Shell Prijs toegekend. De jury beschouwt zijn werk als een schitterend kennisexportproduct en van grote betekenis voor duurzame landbouw- en voedselproductie. Minder gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen leidt tot energiebesparing, terwijl er tevens meer ruimte komt voor duurzame en hernieuwbare energie uit teelt van biomassa. De toekenning van de prijs wordt gezien als de ultieme honorering van zijn bijdrage aan een duurzame samenleving.

Duurzame productiemethoden in de landbouw
Van Lenteren is verheugd over de toekenning van de Koninklijke/Shell Prijs: 'Ik zie het als een waardering voor het fundamentele en toegepaste onderzoek dat ik met een groot aantal studenten en promovendi gedurende de afgelopen dertig jaar heb uitgevoerd en dat internationaal tot toepassingen van duurzame gewasbeschermingmethoden heeft geleid.'

Van Lenteren heeft een cruciale rol gespeeld bij de ontwikkeling van de biologische bestrijding in Nederland, in Europa en mondiaal. Daarnaast is Van Lenteren de motor geweest achter de ontwikkeling van de kwaliteitscontrole en reguleringssystemen voor producenten van biologische bestrijdingsmiddelen. Professor Joop van Lenteren heeft een eredoctoraat aan de Szent Istvan Universiteit in Boedapest vanwege zijn grote inzet voor de reorganisatie van de universitaire curricula in centraal-Europese universiteiten in Polen, Tsjechië en Hongarije. Naast de Koninklijke/Shell Prijs 2005, ontving hij eerder dit jaar de prestigieuze Britse Rank Prize.

Debat over duurzame ontwikkeling in de landbouw en energieproductie Van Lenteren krijgt de Koninklijke/Shell Prijs uit handen van Jeroen van der Veer, chief executive van Royal Dutch Shell. Aansluitend aan de uitreiking en een reactie van Van Lenteren volgt een debat over duurzame ontwikkeling in de landbouw en de energieproductie. Aan de hand van succesvolle voorbeelden rond realisering van duurzame landbouwproductiemethoden, komt de vraag aan de orde hoe in de energiesector de transitie naar een duurzame energievoorziening tot stand kan worden gebracht.

Aan het debat nemen Jacqueline Cramer (hoogleraar milieumanagement Universiteit Utrecht), Louise Fresco (assistent directeur-generaal Wereld Voedsel Organisatie Verenigde Naties), Ton Hoff (directeur Energieonderzoek Centrum Nederland) en Martin Kropff (rector magnificus Wageningen Universiteit) deel.

Stichting Koninklijke/Shell Prijs
De Stichting Koninklijke/Shell Prijs stelt sinds 1960 prijzen beschikbaar ter bekroning van oorspronkelijk onderzoek op verschillende wetenschappelijke terreinen. Het zijn de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen en de Koninklijke Hollandsche Maatschappij der Wetenschappen die de prijs toekennen. In 1998 is voor een nieuwe opzet gekozen. Sinds dat jaar wordt de prijs toegekend ter bekroning van een wetenschappelijke doorbraak of een innovatie op het gebied van duurzame ontwikkeling en energie. De prijs bestaat uit een bedrag van 100.000 euro en het beeldje 'Il Dottore' van kunstenaar Eric Claus. De jury beoordeelt de ingediende nominaties aan de hand van een aantal criteria. Zo kijkt de jury onder meer naar het feit of het onderzoek betrekking heeft op de ontwikkeling van duurzame energie en of het onderzoek een wetenschappelijke doorbraak is. Verdere criteria zijn: originaliteit, technische realisatie en mogelijk perspectief voor toekomstige activiteiten.

Dit jaar bestond de onafhankelijke jury uit prof. W.P.M. van Swaaij (voorzitter), prof. C.W.J. Beenakker, prof. P. Hooimeijer, prof. A.W. Kleyn en mevrouw prof. M.P.C. Weijnen, bijgestaan door drs. E.A.A.M. Broesterhuizen en drs. J.B. Frietman van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen en door dr. G. van Dijk van de Koninklijke Hollandsche Maatschappij der Wetenschappen.

Vorige winnaars waren onder anderen prof. dr. N.J. Lopes Cardozo (kernfusie, 2003), prof. dr. J.C.J.M. van den Bergh (milieu-economie, 2002), prof. dr. ir. J. Schoonman (energieomzetting en opslag, 2001), prof. dr. ir. G. Lettinga (anaërobe waterzuiveringsmethode, 2000), prof. dr. W.G. Sinke (zonne-energie, 1999), prof. ir. J. Kristinsson (architectuur en bouwkunde, 1998) en prof. dr. ir. W.P.M. van Swaaij (omzettingstechnologieën van biomassa, 2004).

Wilt u de prijsuitreiking op woensdag 19 oktober (16.00 uur) bijwonen, meldt u zich dan a.u.b. vóór vrijdag 14 oktober bij Shell Mediacontacten in Den Haag (tel. 070-3778750, fax 070-3778751, media-nl@shell.com).

KNAW, Het Trippenhuis, Kloveniersburgwal 29, Amsterdam. Postbus 19121, 1000 GC Amsterdam.
Afdeling Voorlichting tel. 020-5510733, fax 020-6204941. voorlichting@bureau.knaw.nl