112 - Misverstanden over meertalige opvoeding wijdverbreid
Datum: 28 september 2005
De wetenschapswinkel Taal, Cultuur en Communicatie van de Rijksuniversiteit
Groningen heeft in opdracht van het ABCG (Advies en Begeleidingscentrum voor
het onderwijs in Groningen) onderzoek uitgevoerd onder kleuterleerkrachten
in de stad Groningen. Doel was het vaststellen van de kennis die
leerkrachten hebben over het omgaan met meertalige kleuters. Deze week
verschijnen de resultaten in het wetenschapswinkelrapport Van misverstand
tot meertaligheid.
Uit het onderzoek blijkt dat de misverstanden over meertaligheid
wijdverbreid zijn onder kleuterleerkrachten. Ouders krijgen daardoor
veelvuldig verkeerde adviezen. De misverstanden en adviezen staan een
succesvolle meertaligheid in de weg. Bovendien zijn ze nadelig voor de
ontwikkeling van het Nederlands van deze kinderen.
Moedertaal biedt houvast
Het meest wijdverbreide misverstand heeft betrekking op het belang van
de moedertaal. Tweederde van de 72 leerkrachten die meewerkten aan het
onderzoek gaven namelijk het advies aan anderstalige ouders om
Nederlands met het kind te spreken. Dit is juist nadelig voor de
ontwikkeling van het Nederlands van meertalige kinderen, omdat de
moedertaal hun houvast biedt. Bij een kleiner deel van de leerkrachten
ontbreekt ook andere kennis over het verloop van de meertalige
ontwikkeling.
Eigen kennis overschat
Eenderde van de leerkrachten spreekt bovendien niet met ouders over
meertaligheid, terwijl dat contact van groot belang is. Meer dan de
helft van de leerkrachten overschat zijn eigen kennis op het gebied
van meertaligheid. Heel positief is wel de houding van leerkrachten
ten opzichte van meertaligheid; bijna negentig procent geeft de
voorkeur aan een tweetalige opvoeding als die keuzemogelijkheid
bestaat.
Taalontwikkeling sleutel tot succes op school
Het ABCG ziet het als een belangrijke opdracht om de kennis van
leerkrachten op dit gebied te verbeteren. Taalontwikkeling is namelijk
de sleutel tot schoolsucces. In aansluiting op dit rapport organiseert
het ABCG daarom op 12 oktober 2005 een informatiebijeenkomst over
omgaan met meertaligheid. De onderzoeker zal ook aanwezig zijn op deze
bijeenkomst om de resultaten nader toe te lichten.
Ouders aan het woord
De wetenschapswinkel startte dit onderzoek vanwege signalen van
hoogopgeleide anderstalige ouders, die constateerden dat er veel
onbegrip en onkunde onder leerkrachten was op het gebied van
meertaligheid. Ouders kregen veelvuldig verkeerde adviezen en er
werden problemen geconstateerd die volgens de ouders normaal zijn bij
een meertalige taalontwikkeling. Daardoor voelden zij zich onbegrepen,
soms onzeker en niet gewaardeerd in hun keuze voor meertaligheid en
ontstond er in een aantal gevallen onenigheid met leerkrachten en
school. Deze ouders maken zich ook zorgen over laagopgeleide
anderstalige ouders met minder kennis van zaken. De ervaringen van
meertalige ouders zijn daarom ook in het rapport Van misverstand tot
meertaligheid opgenomen.
Noot voor de pers
- Meer informatie: Saskia Visser, coördinator
wetenschapswinkel Taal, Cultuur en Communicatie tel. (050) 363 5271,
e-mail: S.J.Visser@rug.nl
- Samenvatting en uitgebreidere beschrijving en rapport te
downloaden op www.rug.nl/wewi (doorklikken naar talen/publicaties)
Het rapport Van misverstand tot meertaligheid is verkrijgbaar voor 10
euro bij Wetenschapswinkel Taal, Cultuur en Communicatie
Rijksuniversiteit Groningen