Socialistische Partij
Uitkleden sociale werkvoorziening onacceptabel
13-10-2005 * Vandaag praat de Tweede Kamer over de "modernisering" van
de Wet Sociale Werkvoorziening. Onder deze noemer wil staatssecretaris
Van Hoof de sociale werkvoorziening uitkleden. Uiteraard verzet
SP-Kamerlid Jan de Wit zich fel tegen deze uitkleedoperatie.
Jan de Wit
Hier de bijdrage van Jan de Wit aan de eerste termijn van het
Kamerdebat:
Dit is geen modernisering, maar ouderwetse dwang. Dit voorstel brengt
geen zekerheid, maar grote onrust onder personeel, directies en
gemeenten. Mijn eerste vraag is: voor welk probleem is dit een
oplossing?
De problemen in de SW-branche zijn groot. Drie van de vier sociale
werkplaatsen zit in financiële problemen. Het wordt steeds moeilijker
om aan opdrachten te komen. Een deel van het werk verdwijnt naar
Oost-Europa. Gemeenten sturen steeds vaker mensen in de bijstand, en
anderen zonder WSW-indicatie, naar de sociale werkplaats. Dat geeft
onrust onder het personeel en de voormannen. In de sociale
werkplaatsen gebeuren meer bedrijfsongevallen dan ergens anders.
Gemeenten hebben onvoldoende aandacht voor de arbeidsomstandigheden en
begeleiding van de mensen die in de WSW zitten. Steeds meer
directeuren krijgen een salaris dat hoger is dan dat van de
minister-president. De medewerkers gaan er juist in koopkracht op
achteruit.
De zogenaamde modernisering lost deze problemen niet op. Wat gaat u
doen aan het verdwijnen van werk? Hoe ziet nu die Chinese muur van u
eruit, de muur die moet voorkomen dat de echte SW-ers gescheiden zijn
van Work-first-projecten en reinegratieactiviteiten? En wat gaat u
doen aan mensen uit Polen en uitzendkrachten die door SW bedrijven
worden ingeschakeld?
De zogenaamde modernisering schept alleen maar extra problemen.
Problemen voor de werknemers van voor 1998 die geherindiceerd worden.
Zij komen op een schopstoel te zitten. Als er geen baan te vinden is,
en die kans is natuurlijk heel groot, lopen zij in het bedrijf rond
met het gevoel dat ze er eigenlijk niet mogen werken.
Problemen voor gemeenten. Voor mensen met een herindicatie moet
vervangend werk in het reguliere bedrijf worden gevonden en als dat
niet lukt, draait de gemeenten voor de kosten op. U dwingt de
gemeenten in een onmogelijke positie. Ze krijgen een bonus als
werknemers de sociale werkplaatsen worden uitgewerkt en ze krijgen een
straf als dat niet lukt.
Problemen voor de mensen met een handicap, die theoretisch nog een
verdiencapaciteit hebben. Aan hen wordt de toegang tot de SW ontzegd.
Problemen voor de directies. Het gemiddelde niveau van de SW werkers
zal dalen door de modernisering. Het zal daardoor nog moeilijker
worden om opdrachten binnen te krijgen en te concurreren.
Problemen voor het begeleidende personeel. Zij krijgen niet alleen te
maken met mensen met een handicap maar ook mensen uit de bijstand,
alcohol- en drugsverslaafden en allerlei mensen met een problematiek
waar de SW niet voor is opgericht. En de voormannen niet zijn
opgeleid.
Uw brief van 7 oktober met een nadere toelichting biedt geen
oplossing.
Een gedeeltelijk arbeidsongeschikte kan door de strenge
beoordelingscriteria voor de WAO en WIA heel goed iemand met een
handicap zijn die geschikt is voor de SW. Waarom eerst deze
gedeeltelijk arbeidsongeschikte het commerciële reintegratietraject in
jagen, waarvan de successen zo bedroevend laag zijn en geld nutteloos
wordt besteed? Waarom geeft u gedeeltelijk arbeidsongeschikten niet
het recht om zich vrijwillig te melden voor de SW? Daar hebben ze meer
kans op aangepast werk dan bij reguliere werkgevers.
De beperking van de herindicatie van de oude doelgroep die u in uw
brief van 7 oktober aankondigt is evenmin een geruststelling. Een
levenslange WSW-indicatie is inderdaad geen voorrecht. Maar het is ook
geen voorecht om binnen de SW boventallig verklaard te worden en er
achter te komen dat werkgevers jou, met 10 jaar SW op je CV,
consequente afwijzen. De cijfers over begeleid werken bewijzen toch
mijn gelijk op dit punt? U schrijft dat de herindicatie betrekking
heeft op 4.200 mensen van de 61.000 van voor 1998. Maar in uw brief
van 15 juni schrijft u, ik citeer: "Op grond van de resultaten van de
herindicatie van deze groep zal worden bezien of het in de rede ligt
om eventueel ook andere werknemers van voor 1998 op termijn voor
herindicatie in aanmerking te komen"(p10) Begrijp ik het nu goed dat u
deze zin schrapt? Dus dat u het plan om op termijn alle mensen van
voor 1998 nu intrekt?
Tot slot.
U kondigt een verkenning aan of het betalen van functieloon wel in
alle gevallen nodig is. Wat bedoelt u daar nu mee? Is dit een
aanzegging tot loonsverlaging? En zo nee, wat is het dan?
Acht u het niet méér op zijn plaats dat de beloningen van directeuren
onder de loep worden genomen? Bij de SW in Noord Oost Overijssel heeft
Price Waterhouse Coopers op verzoek de gemeenten een onderzoek gedaan
naar de beloning van de directeur: in 2002 kreeg hij 185.000 euro en
2003 en 2004 153.000 euro. Ruim meer dan de minister-president.
Het klikt mooi, van de sociale werkvoorziening een
`mensontwikkelbedrijf' maken. Maar mensen zijn geen fotorolletjes.
Zie ook:
* www.wswplein.nl