25 jaar Taalunie
Taalunie geeft uitgevers inzage in geactualiseerde spelling
Op 15 oktober 2005 verschijnt een nieuwe editie van de Woordenlijst
Nederlandse Taal, de officiële gids voor de spelling van het
Nederlands. Zoals inmiddels via de pers bekend is geworden, zijn de
wijzigingen in vergelijking met de editie van 1995 beperkt. Eén
uitzonderingsregel wordt afgeschaft en de eenduidigheid wordt
verhoogd. Bovendien worden nieuwe woorden aan de Woordenlijst
toegevoegd. Ondanks het beperkt aantal veranderingen is het voor
uitgevers natuurlijk van belang dat zij zo snel mogelijk beschikken
over alle noodzakelijke informatie, zodat zij hun eigen uitgaven aan
de geactualiseerde spelling kunnen aanpassen. De Nederlandse Taalunie
komt aan die behoefte tegemoet.
Vanaf 27 juni 2005 zullen uitgevers en producenten van elektronische
informatieproducten inzage kunnen krijgen in de basisgegevens van de
geactualiseerde spelling. In dit bericht vinden gegadigden alle nodige
informatie over de aard van de gegevens en over de procedures die voor
de inzage gevolgd moeten worden.
Basisgegevens
De volgende gegevens zullen ter inzage beschikbaar zijn:
* Technische Handleiding
* Leidraad bij de nieuwe editie van de Woordenlijst Nederlandse Taal
* Lijst met onregelmatige basiswoorden
* Lijst met veranderingen in vergelijking met de editie 1995
De Technische Handleiding is een beschrijvend document van alle
officiële spelling-voorschriften en alle bijkomende criteria en
principes die nodig zijn om op detailniveau de spelling van woorden te
bepalen. Ze bevat de meest volledige beschrijving van de Nederlandse
spelling. Het document is opgesteld door de Werkgroep Spelling van de
Raad voor de Nederlandse Taal en Letteren, die in opdracht van het
Comité van Ministers van de Taalunie voorstellen voor de herziening
heeft geformuleerd. De tekst doet dienst als instructie voor de
Werkgroep zelf om de spelling van trefwoorden in de Woordenlijst te
bepalen en geldt als documentatie van regels en principes voor
volgende actualiserings-rondes. De Technische Handleiding is in eerste
instantie bedoeld voor specialisten zoals redacties van woordenboeken
en samenstellers van programmas voor automatische spellingcontrole.
De Leidraad is de tekst die in de Woordenlijst Nederlandse Taal is
opgenomen en waarin de spellingvoorschriften ten behoeve van het
algemene publiek worden beschreven en geïllustreerd. In vergelijking
met de Technische Handleiding is de beschrijving in de Leidraad minder
uitputtend, eenvoudiger en didactischer geformuleerd. Anders dan de
Technische Handleiding, die tegemoet moet komen aan de behoeften van
samenstellers van naslagwerken, houdt de Leidraad vooral rekening met
de verwachtingen en behoeften van gewone taalgebruikers.
De lijst met onregelmatige basiswoorden bevat alle basiswoorden uit de
Woordenlijst waarvan de spelling niet rechtstreeks en niet volledig
uit de spellingvoorschriften is af te leiden. De lijst bevat meer dan
20.000 trefwoorden, voornamelijk bastaardwoorden en leenwoorden uit
andere talen dan het Nederlands. Het gaat om alle onregelmatige
basiswoorden (simplicia) en niet om alle onregelmatige trefwoorden uit
de Woordenlijst. De lijst vermeldt bijvoorbeeld wel de woorden
accordeon en accordeonist maar niet accordeonmuziek, omdat de spelling
van dat trefwoord rechtstreeks voortvloeit uit het eerste lid
accordeon.
De lijst met veranderingen tussen de Woordenlijst 2005 en die van 1995
bevat alle trefwoorden die in de edities 1995 en 2005 voorkomen en
waarvan de spelling in 2005 ten opzichte van 1995 een verandering
heeft ondergaan.
Voorwaarden
Aan de inzage van de bovengenoemde documenten zijn geen kosten
verbonden. Wel geldt er een verbod op het verspreiden, publiceren,
vermenigvuldigen of anderzijds openbaar maken van de verstrekte
documenten. Zij worden ter inzage beschikbaar gesteld met als doel de
betrokken producenten in staat te stellen hun eigen bestaande
publicaties in overeenstemming met de geactualiseerde spelling te
brengen en mogen dus niet worden gepubliceerd.
Producenten van informatiebronnen dienen zich voorafgaand aan de
inzage van de documenten schriftelijk akkoord te verklaren met de
bovengenoemde voorwaarden. Dat doen zij door ondertekening van een
licentie-overeenkomst (Word-bestand, 147kB) die de inzage in de
bovengenoemde basisgegevens regelt. Een exemplaar van deze
overeenkomst is te vinden op de website van de Nederlandse Taalunie,
via het URL-adres:
http://taalunieversum.org/taal/spelling/2005/basisgegevens/licentie_ba
sisgegevens.doc (Word-bestand, 147kB).
Procedure
Voor de inzage van de gegevens gelden de volgende procedurele stappen.
1. Alle uitgevers en producenten die de basisgegevens kosteloos
willen inzien, vragen bij de Taalunie de licentie-overeenkomst
voor inzage van basisgegevens aan of downloaden deze
licentieovereenkomst basisgegevens (Word-bestand, 147kB) van de
website van de Taalunie.
2. Na ontvangst van twee volledige ingevulde en ondertekende
exemplaren van de overeenkomst, stuurt de Taalunie een door de
algemeen secretaris ondertekend exemplaar retour.
3. De gegadigden ontvangen vervolgens per e-mail het URL-adres van
een speciaal door de Nederlandse Taalunie voor het beschikbaar
stellen van de basisgegevens ingestelde website. Via een tweede
bericht ontvangen ze een unieke, alleen door henzelf te gebruiken,
toegangscode.
4. Met de vermelde toegangscode bezoekt de gegadigde de speciale
website van de Taalunie. De bovengenoemde basisgegevens kunnen
vanaf die website op de eigen computer worden gedownload.
Voor nadere informatie over het inzagerecht ten behoeve van uitgevers
kunt u contact opnemen met het Algemeen Secretariaat van de
Nederlandse Taalunie, tel. +31 70 346 95 48 of via info@taalunie.org.
© Nederlandse Taalunie, 2000-2005 alle rechten voorbehouden
Nederlandse Taalunie