Ministerie van Justitie

Persbericht

Veel mensen ronden schuldsaneringsregeling goed af 17 oktober 2005
Van degenen die in de periode 1999-2001 aan de wettelijke schuldsaneringsregeling zijn begonnen, kreeg ongeveer 71 procent een schone lei. Dit blijkt uit gegevens van de monitor Wsnp (Wet schuldsanering natuurlijke personen) die minister Donner vandaag naar de Tweede Kamer heeft gestuurd.

De Wsnp moet voorkomen dat mensen met problematische schulden tot in lengte van dagen door schuldeisers worden achtervolgd. Particulieren en kleine (ex)-ondernemers in ernstige betalingsmoeilijkheden wordt een uitweg geboden. Indien een poging tot een vrijwillige betalingsregeling niet slaagt, kunnen zij in aanmerking komen voor een wettelijke schuldsaneringsregeling.

Schuldenaren die voldoen aan de verplichtingen die de Wsnp stelt, krijgen een schone lei. De regeling wordt gezien als een laatste redmiddel. Niet iedere schuldenaar komt in aanmerking, aan de toelating worden eisen gesteld. Bovendien is het traject niet eenvoudig te doorlopen. De schuldenaar leeft drie jaar rond het bijstandsminimum en staat onder toezicht van een bewindvoerder.

De monitor geeft een beeld van de uitvoeringspraktijk van de wettelijke schuldsaneringsregeling aan de hand van cijfers over aanvraag en instroom Wsnp, gemiddelde doorlooptijden, uitkomsten van Wsnp-trajecten, de hoogte van de schuldenlast en huishoudeninkomens, aantallen en spreiding van bewindvoerders. Het is een eerste meting naar de uitvoeringspraktijk van de Wsnp sinds de inwerkingtreding in 1998. De resultaten kunnen aanleiding geven tot wijzigingen in beleid of wetgeving. De meting wordt elk jaar herhaald.

Uit de cijfers blijkt dat tussen de start in 1998 en april 2005 61.689 schuldsaneringen zijn uitgesproken. De gemiddelde schuldenlast van particulieren in de Wsnp daalde van 37.000 in 1999 tot 25.000 in 2002 en nam daarna weer toe tot een kleine 32.000 in 2004.

De kans op een schone lei is iets groter voor vrouwen dan voor mannen (71 % vs. 62 %). Naarmate schuldenaren ouder zijn, stijgt de kans op een schone lei eveneens. Bij 65-plussers eindigt meer dan driekwart van de zaken in een schone lei terwijl dit percentage in de leeftijd 18 t/m 20 jaar slechts 50 procent is.

Ongeveer 30 procent van de Wsnp zaken die zijn aangevangen in de periode 1998 tot en met 2001 loopt thans nog. Naar verwachting zullen de meeste van deze zaken ook nog in een schone lei eindigen, en zal het eindpercentage aan schuldenaren dat een schone lei heeft verworven nog hoger uitvallen dan de genoemde 71 procent. Bij (ex)- ondernemerszaken wordt twee keer zo vaak een akkoord met de schuldeisers gesloten. De gemiddelde leeftijd van mensen in een schone lei-regeling is 39 jaar.

Door de jaren heen blijkt het aantal bewindvoerders goed op peil te blijven, circa 1300 sinds 2001. Ook de landelijke spreiding is goed. Bijna 90 procent van de bewindvoerders is advocaat of medewerker van een advocatenkantoor. Zes procent werkt bij een particuliere organisatie, terwijl gemeentelijke kredietbanken en Bureaus Rechtshulp respectievelijk 3 en 2 procent van het totaal uitmaken. Al deze niet-advocaten zijn doorgaans fulltime-bewindvoerder en hebben dan ook veel zaakbenoemingen. Het gemiddeld aantal zaken per bewindvoerder is 27.

Wat opvalt is dat een aantal arrondissementen er positief uitspringen qua gemiddelde doorlooptijd van Wsnp-zaken (de gemiddelde doorlooptijd varieert tussen de 19 arrondissementen van een jaar en achttien maanden tot drie jaar en acht maanden). Dit zou samen kunnen hangen met de uitkomst van de zaak, zoals bijvoorbeeld een relatief hoog aantal zaken dat eindigt in een akkoord tussen schuldenaar en schuldeisers.

Het ministerie van Justitie heeft de Raad voor Rechtsbijstand die de uitvoering van de Wsnp coördineert, verzocht een monitor in te richten. De Raad heeft vervolgens het onderzoeksbureau IVA en de Universiteit van Tilburg opdracht gegeven de monitor uit te voeren.