Vlaamse regering
PERSMEDEDELING VAN DE VLAAMSE REGERING VERGADERING VAN 21 OKTOBER 2005
Subsidiëring voor tien nieuwe stadsvernieuwingsprojecten
Op voorstel van minister Marino KEULEN heeft de Vlaamse
Regering de subsidiëring goedgekeurd van 10
stadsvernieuwingsprojecten. In totaal wordt 21,3 miljoen
euro subsidie verleend. Deze uitgave wordt gedragen door
het Financieringsfonds voor Schuldafbouw en Eénmalige
Investeringen (FFEU).
De oproep voor projectvoorstellen werd gelanceerd in
december 2003. In totaal werden er 28 projecten
ingediend. In een eerste fase weerhield de Vlaamse
regering er tien voor verdere ontwikkeling. Een overzicht
van de ingediende projecten is terug te vinden op de
website www.thuisindestad.be.
Stadsvernieuwingsprojecten zijn projecten die tot doel
hebben de kwaliteit van de leefomgeving te verhogen door
'stadskankers' weg te werken. Enkel projecten die een
opmerkelijke verandering in een buurt of wijk kunnen
bewerkstelligen, komen in aanmerking. Het moeten
totaalprojecten zijn die verschillende functies omvatten
zoals wonen, winkelen, recreëren en werken maar ook de
herinrichting van het publieke domein en het creëren van
groene ruimten opnemen. Het moet gaan om structurele
ingrepen die zichtbare veranderingen teweegbrengen in de
fysische omgeving, hefboomprojecten die voor een nieuwe
dynamiek in een buurt of een wijk kunnen zorgen.
Bijkomende doch niet onbelangrijke vereiste is dat deze
ontwikkeling in een nauwe samenwerking gebeurt met privé-
ontwikkelaars. De inbreng van private ontwikkelaars dient
minstens 30% te bedragen.
De tien goedgekeurde projecten vertegenwoordigen een
totaal investeringsvolume van 446 miljoen euro. Alle
projecten komen tot stand in een publiek-private
samenwerking (PPS). De Stadsvernieuwingsmiddelen oproep
II bedragen 21,3 miljoen euro. Het hefboomeffect van deze
stadsvernieuwingsprojecten is enorm: één euro uit het
stadsvernieuwingsfonds genereert ongeveer 21 euro andere
middelen. De middelen die de Vlaamse overheid inzet zijn
dus een impuls om ook andere investeerders aan te
trekken: semi-publieke partners als provinciale
ontwikkelingsmaatschappijen (POMs), sociale
huisvestingsmaatschappijen of stedelijke instanties. Maar
het grootste gedeelte, 73,5% bij deze 10 projecten, wordt
door private investeerders bijgedragen.
Voor volgende tien projecten werd de subsidiëring
goedgekeurd:
1. Aalst: Masterplan voor de Aalsterse stationsomgeving
met een totaal investeringsvolume van 18,2 miljoen euro
en een subsidie van 2 miljoen euro;
2. Aarschot: 's Hertogenmolens en Amer met een totaal
investeringsvolume van 17,2 miljoen euro en een subsidie
van 2 miljoen euro;
3. Antwerpen: Het Museumplein, een stedelijk plein voor
de 21e eeuw met een totaal investeringsvolume van 13,6
miljoen euro en een subsidie van 2,4 miljoen euro;
4. Antwerpen: Falconplein - Zeemanshuis, investeren in
een verleidelijk stukje Antwerpen met een totaal
investeringsvolume van 74,6 miljoen euro en een subsidie
van 2,2 miljoen euro;
5. Halle: Nederhem, de nieuwe Halle-poort met een totaal
investeringsvolume van 68,6 miljoen euro en een subsidie
van 2 miljoen euro;
6. Mechelen: Herwaardering site Euroshopping en omgeving
met een totaal investeringsvolume van 30,6 miljoen euro
en een subsidie van 1,3 miljoen euro;
7. Oostende: Triptiekproject Oostende centrum met een
totaal investeringsvolume van 56,3 miljoen euro en een
subsidie van 3 miljoen euro;
8. Ronse: De Kloef met een totaal investeringsvolume van
51,6 miljoen euro en een subsidie van 2 miljoen euro;
9. Tienen: Kazerne voorplein met een totaal
investeringsvolume van 48,3 miljoen euro en een subsidie
van 2,2 miljoen euro;
10. Tongeren: Anicius, Ruimte aan de rand met een totaal
investeringsvolume van 67 miljoen euro en een subsidie
van 2,2 miljoen euro.
Met deze beslissing ondersteunt de Vlaamse Regering de
inspanningen van de stadsbesturen om de kwaliteit van de
stedelijke leefomgeving te verbeteren en stadskankers weg
te snijden. Tegelijk is duidelijk dat
investeringsbeslissingen van deze omvang ook de nodige
zuurstof zullen geven aan de bouwsector en een gunstig
effect kunnen hebben op de tewerkstelling.
De eerste schijf van 30% van de subsidie zal in de loop
van de volgende maanden aan de stadsbesturen worden
overgemaakt.
Korte beschrijving van de geselecteerde projecten
STAD AALST: Masterplan voor de Aalsterse stationsomgeving
Dit stadsvernieuwingsproject wil een stimulans zijn voor
een nieuwe stedelijke ontwikkeling van het stationsgebied
en de Denderoevers doorheen het stadscentrum van Aalst.
Het plan resulteert in een reeks van twaalf concrete
deelprojecten rondom een trilogie van pleinen: het
Werfplein, het Stationsplein en een nieuwe
Denderesplanade die de omgeving zowel economische,
sociale, culturele als beeldvormingsstimulansen moeten
geven.
Twee volwaardige pleinen (Stationsplein en Denderplein)
aan weerskanten van de spoorwegberm, verbonden door een
ruime tunnel, en een voetgangers- en fietsersbrug over de
Dender moeten van een dubbele barrière een actieve
scharnier tussen twee stadsdelen maken. Dit stelt hoge
eisen aan de pendelparking en de commerciële invulling
aan de Denderkant die de inzet vormen van een ambitieuze
PPS-opzet.
De algemene doelstelling voor de Denderomgeving in dit
kader is de realisatie van een 'waterfront' waarbij de
stad terug een gezicht krijgt naar de rivier toe. Voor de
Stationsomgeving is de algemene doelstelling de
realisatie van een goed functionerend transferium met
hoogwaardige dienstverlening voor alle gebruikers.
Contactpersoon: Rik Rousseau tel. 053 73 24 56
STAD AARSCHOT: 's Hertogenmolens en Amer
Het saneren van een geduchte stadskanker - 's
Hertogenmolens - leidt niet enkel tot de restauratie van
een belangrijk monument maar betekent eveneens de aanzet
van de herwaardering van de vroegere stadsvesten en de
Demeroevers en vormt het begin van een nieuwe
ontwikkeling langs de spoorlijn.
Het goedgekeurde project heeft betrekking op de
restauratie en inrichting van s'Hertogenmolens (horeca)
en het eilandje in de Demer, op nieuwbouwkantoren en
sociale en residentiële appartementen in de zone
Amerstraat-Betekomsesteenweg, op de herinrichting van de
Demeroevers zowel stroomopwaarts als stroomafwaarts van
s'Hertogenmolens en op de herinrichting van de
Amerstraat, Sasstraat en het plein Elisabethlaan.
Dit is de eerste fase van een ruimer project dat
gesitueerd is ten noorden van het kernwinkelgebied van
Aarschot en de Demer omvat vanaf de Hoogbrug (Theofiel De
Beckerstraat) tot aan de spoorweg en het gebied ten
oosten van de spoorweg. De stad Aarschot gaat hiermee
voor een project met grote zichtbaarheid en sterke
hefboomkracht.
Contactpersoon: Geert Wijns 016 55 04 11
STAD ANTWERPEN: Het museumplein, een stedelijk plein voor
de 21ste eeuw.
Het plein is een vitaal onderdeel van het Museum aan de
Stroom. Museum en Museumplein creëren samen een
essentiële schakel tussen het Eilandje en het
Schipperskwartier, twee stadsdelen met een heel
verschillend karakter en ontwikkelingspotentieel. Het
plein ankert het museum tezelfdertijd in de onmiddellijke
en de ruimere stedelijke omgeving door op het kruispunt
van een Noord-Zuid en een Oost-West stadsas een
ontmoetingsruimte met grote potentiële aantrekkingskracht
aan te leggen.
Aan de voet van het Museum aan de Stroom, wordt een
'verzonken museumplein' aangelegd. Dit wordt een waar
'forum' met aan de oostzijde van het plein vier
paviljoenen onder een grote luifel met 'glazen' openingen
waartussen drie overdekte ruimten ontstaan.
Aanpalend aan de Hanzestedenplaats wordt de
Godefriduskaai heringericht tot een autoluwe publieke
ruimte, als onderdeel van de heraanleg van de kaaien rond
de Oude Dokken. Een privé-partner bouwt ondergronds een
publieke parking om tegemoet te komen aan de verhoogde
vraag naar parkeercapaciteit ingevolge de komst van onder
andere het Museum aan de Stroom (MAS) en het
FelixArchief.
Contactpersoon: Jos Goossens tel. 03 259 28 44
STAD ANTWERPEN: Falconplein - Zeemanshuis, investeren in
een verleidelijk stukje Antwerpen.
Prostitutie en malafide handel hypothekeerden de
leefbaarheid van de wijk. Om de overlast in de buurt
onder controle te krijgen, werd een gedoogzone
raamprostitutie ingesteld en werden malafide handelszaken
gesloten. Door dit beleid werden gaten geslagen in het
stedelijk weefsel. Strategische investeringen zijn
noodzakelijk op korte termijn om de weg voor de
georganiseerde misdaad af te sluiten en een nieuwe
dynamiek in de buurt op gang te brengen.
Op 27 november 2002 werd de toekomstvisie 'Het
Schipperskwartier, een verleidelijk stukje Antwerpen'
door het college goedgekeurd als kader voor verdere
investeringen in de wijk. Hierin wordt het project
Falconplein-Zeemanshuis geïdentificeerd als strategisch
project.
Het projectgebied bestrijkt het Falconplein en het
aangrenzende bouwblok dat wordt begrensd door de Oude
Leeuwenrui, de Generaal Belliardstraat en de Falconrui.
In dit bouwblok ligt het Zeemanshuis als markant gebouw
en de site 'Westerlund', die eigendom is van SD Worx.
Via de open oproep van de Vlaamse Bouwmeester werd een
wedstrijd voor het ontwerpen van een masterplan opgezet.
De laureaat opteert voor een radicale renovatie - met
afbraak van het Zeemanshuis - die niettemin resulteert in
een herkenbare verweving van stedelijke ruimten en
stadsarchitectuur. De Heraanleg van het Falconplein geeft
een nieuw gezicht aan de buurt maar hoeft niet meer als
drager van het geheel op te treden. De bestemming blijft
multifunctioneel. Een deskundig opgezet programma van
communicatie en participatie maakt werk van de sociale en
mentale toe-eigening van het project.
Een interessant idee is het drievoudige gebruik van de
ondergrondse parkeergarage door werknemers, nieuwe
bewoners, buurtbewoners. Deze formule moet nog concreet
worden uitgewerkt.
Het Falconplein krijgt binnen deze ontwikkeling opnieuw
een belangrijke rol toebedeeld als zenuwcentrum van de
wijk en sluit als onderdeel van de culturele as aan op
het MAS.
In de globale rangschikking van de tien projecten kent de
jury aan dit project de eerste plaats toe.
Contactpersoon: Koen Derkinderen tel. 03 259 28 44
STAD HALLE: Nederhem, de nieuwe Halle-poort
Het stadsvernieuwingsproject "Nederhem, de nieuwe Halle-
poort" wordt uitgebouwd aan de rand van het stadscentrum.
Het projectgebied is gelegen aan een belangrijke
stedelijke invalsweg en in de onmiddellijke nabijheid van
het station. Het project wordt afgebakend door de
spoorlijn Brussel-Charleroi, de Porseleinstraat en het
kanaal Charleroi-Brussel. De betrokken terreinen beslaan
een oppervlakte van ongeveer 15 ha en bestaan grotendeels
uit voormalige bedrijfsterreinen.
Het project zal een sterke hefboomkracht uitoefenen op de
hele stadskern en de stadsregio. Restgronden, verspreide
parkeerterreinen en een uitgestrekte verlaten industriële
site, die samen met het kanaal en de spoorlijn een wig
dreven tussen de historische stadskern en uitgestrekte
randstedelijke woonwijken, worden ingezet voor een
meervoudig programma van stadsontwikkeling. Dit laatste
omvat 300 stadswoningen, gemeenschapsvoorzieningen
(zwembad, evenementenhal), een meervoudig bruikbare
parkeerinfrastructuur, publieke ruimte, KMO-ontwikkeling
en natuurherstel.
De Zenne en haar oevers worden geïntegreerd binnen nieuw
stedelijk groen. Naast de opwaardering van het gebied zal
het project fungeren als scharnierpunt tussen de
stadskern en de noordoostelijk gelegen stadswijken. De
goede ontsluiting van het gebied en de optimalisatie van
het multimodaal verkeersknooppunt van het station zijn
bijkomende pluspunten voor het project.
Contactpersoon: Kristof De Cuyper tel. 02 363 25 13
STAD MECHELEN: Herwaardering site Euroshopping en
omgeving
Het bouwblok begrensd door Leermarkt, Muntstraat,
Huidevettersstraat en Blaasbalgstraat vormt een
omvangrijke kankerplek in de historische binnenstad. De
stad wil een project gerealiseerd zien dat zich
voornamelijk richt op kwaliteitsvol wonen, en zich zowel
functioneel als stedenbouwkundig inpast in het
binnenstedelijk weefsel, met aandacht voor een
kwaliteitsvolle buitenruimte.
Ook al beperkt dit stadsvernieuwingproject zich in
hoofdzaak tot één enkel bouwblok, toch zal het wegsnijden
van deze hardnekkige stadskanker een vernieuwende impact
hebben op een veel ruimere omgeving. Het bouwblok wordt
integraal aangepakt, met respect voor de historische
stadskorrel en met zin voor nuance. Met de herwaardering
van het vlietentracé, publieke ruimten met een
zorgvuldige dosering van privacy en openbaarheid en een
variatie van woningtypes zal een hoogwaardige stedelijke
woonomgeving gerealiseerd worden. Daarbij zal worden
getracht om een hedendaagse interpretatie te geven aan de
gekende types van het stedelijke rijhuis en het
stadsappartement en dit voor uiteenlopende gezinstypes en
met expliciete aandacht voor gezinnen met kinderen.
Contactpersoon: Xaveer De Clercq tel. 015 29 75 36
STAD OOSTENDE: Triptiekproject Oostende Centrum
De kracht van het project berust op drie relatief kort
bij elkaar gelegen interventies in de stadskern van
Oostende. Een verloederd bouwblok aan de Van Iseghemlaan
ruimt baan voor een complexe nieuwbouw met winkels,
ondergrondse parkeervoorzieningen, daktuin en ruime
appartementen. Het voormalige Feest- en Kultuurpaleis
wordt ingrijpend gerenoveerd en gereconverteerd onder
meer met winkels en lofts. De derde en meest veeleisende
opdracht betreft een oordeelkundige en geïnspireerde
renovatie en reconversie van het Postgebouw tot
'cultuurfabriek'.
Er wordt getracht om de ontwikkelingsperspectieven
geopend door de combinatie van lucratieve en minder
lucratieve ingrepen optimaal te benutten. De ruimtelijke
nabijheid van de drie interventies is hierbij een troef.
Een goed gestoffeerd participatief programma ondersteunt
het hele project. De impulsen op deze drie locaties in de
binnenstad worden eveneens geflankeerd door een
herwaardering van de publieke ruimte.
Het 'Triptiekproject' is één van de stadsprojecten die de
multifunctionaliteit, de leefbaarheid en de kwaliteit
(ruimtelijke samenhang, identiteit, betekenis) van het
'stedelijk trefpunt' (het verruimde centrum) op korte
termijn structureel moet verbeteren.
Contactpersoon: Filip Vanhaverbeke tel. 059 51 71 73
STAD RONSE: De Kloef
Het kwartier De Kloef, gelegen ten oosten van de
stadskern, maakt deel uit van de 19de-eeuwse gordel. Dit
gebied wordt gekenmerkt door een sterke verweving van
woonfuncties en industriële activiteiten. Het kwartier De
Kloef is momenteel een sterk verwaarloosd open terrein
van 11 ha omgeven door een brownfieldproject (leegstaande
textielfabriek van 4 ha) en twee aandachtsbuurten
(Marijve en Ninovestraat, zie atlas Kesteloot).
Het project combineert een structurele impact met een
grote gebruikswaarde. Het steunt op kwaliteitsvol
ontwerpend onderzoek. Een park zal het bindteken vormen
tussen het stadscentrum, twee geïsoleerde woonbuurten en
een afgelegen zorgsite, stadsdelen die voordien met
elkaar geen uitstaans hadden. Een groene boulevard met
parkeervoorzieningen en een hotel, dat zal werken als
baken en trekpleister, zal zorgen voor de verbinding
tussen het park en het stadscentrum (de Markt). Aan de
rand van het park vervolledigen diverse woonprojecten het
bebouwingspatroon van de twee woonbuurten en verrijken er
de sociale en typologische mix.
Er worden meerdere woningbouwprojecten gerealiseerd met
een divers aanbod van woontypologieën gaande van ruime
vrijstaande woningen, kleine clusters van patiowoningen,
rijwoningen tot appartementen, alles ingebed in een
groene omgeving. Er wordt ook voorzien in
parkeergelegenheid in functie van de bewoners van de
omgeving en de bezoekers van de stadskern.
Contactpersoon: Bart Wallays tel. 016 55 03 36
STAD TIENEN: Kazerne Voorplein
Het project realiseert een aanvulling op de ruimte en
functies van het stadscentrum. De inzet is tweeledig:
enerzijds worden de functies die nu op het Kazerneterrein
aanwezig zijn, opgewaardeerd, anderzijds worden er enkele
cruciale aspecten toegevoegd die het gebied tot een
volwaardig stadsdeel maken, aansluitend bij het centrum.
Het terrein wordt gestructureerd door een plein met een
grote maat: het Voorplein. Het is een overslaggebied
tussen auto en voetganger, georganiseerd binnen een groen
stedelijk kader. Het plein voegt een aanzienlijk
groenkarakter toe aan de openbare ruimte van de stad. De
invulling rondom dit plein bestaat uit een nieuwe parking
boven- en ondergronds, nieuwe woningen, nieuwe
commerciële ruimten inclusief een cinema, verbouwing en
uitbreiding van het gemeenschapscentrum de Kruisboog tot
cultureel centrum, de tekenacademie, verbouwing van de
manege tot multifunctionele ruimte, de bestaande
kruisboogtuin en de nieuwe publieke theatertuin. Twee
nieuwe stedelijke verbindingen - een straat en een
wandelstraat - schakelen het voorplein aan op het hart
van de stad.
Het combineren van winkelen, parkeren, groen, academie,
bioscoop, schouwburg, multifunctionele zaal, horeca zorgt
voor een mooie aaneenschakeling van dag- en
avondactiviteiten met het wonen als continue achtergrond.
Het project stimuleert synergieën (bioscoopcomplex +
multifunctionele zaal, academie + theatertuin +
schouwburg) rond een nieuwe publieke ruimte met grote
herkenbaarheid. Bestaande elementen (de oude manege, de
stadsschouwburg, een stadstuin) worden gevaloriseerd en
versterkt met goed doordachte nieuwbouw. Het geheel wordt
via een logisch wandelcircuit geschakeld aan de bestaande
winkelroutes.
Contactpersoon: Marcia De Gent tel. 016 80 56 51
STAD TONGEREN: Anicius, Ruimte aan de rand
Het project beoogt de ruimtelijke en functionele
integratie van de uitgestrekte, 'achterin' gelegen en
geënclaveerde sociale woonwijk 'Nieuw Tongeren'. Diverse
monofunctionele tussenzones (het scholengebied, de
onderbenutte spoorwegstrook, de busstelplaats) die als
barrières Nieuw Tongeren omringen, worden omgezet in
actieve, verbindende stadslandschappen (campuslandschap,
spoorweglandschap, wallenlandschap). Zo wordt het
scholengebied gereorganiseerd tot scholencampus met een
groene fietsavenue als publieke ruggengraat. De oude
busstelplaats ruimt baan voor nieuwe stadswoningen en
toegankelijk stedelijk groen die het historische
landschap van de stadswallen recht aandoen. De
Sacramentsstraat moet een echte stedelijke verbindingsas
worden tussen het centrum en Nieuw Tongeren. Het openbare
domein van en rond deze straat wordt heraangelegd.
Verder zal het grondig herwerken van een aantal private
bouwprojecten langs het hele traject resulteren in een
sequens van kwaliteitsvolle plekken. Het betreft volgende
projectsites: woonproject Ruysschaert langsheen de
Sacramentstraat, woonproject Development Coordination
Belgium op de hoek van de Driekruisenstraat en de
Sacramentstraat, het woonproject op de huidige
busstelplaats van De Lijn, een woonproject tussen de
Sacramentstraat en de goederenkoer, de uitbouw van een
psychiatrisch verzorgingstehuis en een centrum voor
geestelijke gezondheid op de voormalige site van de
Boerenbond en de herstructurering van de scholencampus.
Contactpersoon: Danielle Starren tel. 012 39 01 30
persinfo: Peter Dejaegher, woordvoerder van
minister Keulen - tel. 0478-90 89 57
e-mail: persdienst.keulen@vlaanderen.be
Vlaamse overheid