Efficiencymaatregelen van gemeenten hebben effect

Berenschot

P E R S B E R I C H T

Onderzoek Berenschot:

Efficiencymaatregelen van gemeenten hebben effect

Utrecht, 27 oktober - De efficiencymaatregelen van gemeenten werpen hun vruchten af. De omvang van het personeelsbestand van gemeenten daalt. Ook zijn de totale uitgaven afgenomen. Dat is opvallend omdat er diverse taakverzwarende ontwikkelingen op gemeenten zijn afgekomen.

Dit blijkt uit een onderzoek van Berenschot, dat op eigen initiatief is uitgevoerd. Aan het onderzoek namen in de periode van 2002 tot 2005 in totaal 220 gemeenten deel, waaronder 51 in 2005. Het gemiddeld aantal arbeidsplaatsen van gemeenten daalde in de onderzoeksperiode van 7,9 naar 7,5 per 1000 inwoners. De daling betreft vooral de uitvoerende taken. De omvang van de beleidskern is gelijk gebleven: 4,2 arbeidsplaatsen per 1000 inwoners.

Onderzoeksleider Mark Huijben: 'Dat is opvallend, omdat er diverse taakverzwarende ontwikkelingen op gemeenten zijn afgekomen. Denk aan de toegenomen aandacht voor handhaving, de Wet Werk en Bijstand, de invoering van dualisme, nieuwe eisen aan de verantwoording van gemeenten en de toegenomen aandacht voor openbare orde en veiligheid. In dat licht was een uitbreiding van de beleidskern ook denkbaar geweest.'

De omvang van de uitvoerende taken van gemeenten is tussen 2002 en 2005 iets afgenomen: van 3,7 naar 3,3 arbeidsplaatsen per 1000 inwoners. Gemeenten hebben daarop daadwerkelijk bezuinigd. Dat blijkt ook uit een daling van de totale gemeentelijke uitgaven.

In 2005 nemen de totale gemeentelijke uitgaven voor het eerst af (-2,3 procent). Tussen 2000 en 2004 was er nog sprake van een toename van 22 procent. De uitkering uit het gemeentefonds, de grootste inkomstenbron voor gemeenten, daalt al sinds 2003. Maar deze daling werd tot dusver gecompenseerd door een stijging van de onroerend zaak belasting en de overige inkomsten. Huijben: 'We wisten al dat veel gemeenten met bezuinigingen bezig waren. Het effect daarvan wordt nu dus daadwerkelijk zichtbaar. Er zit altijd enige vertraging tussen maatregel en effect.'

Wel blijkt dat de omvang van de staf en ondersteuning van gemeenten iets is toegenomen. 'In 2002 was het percentage staf en ondersteuning 29,4 procent. Dat is nu 31,7 procent. Huijben: 'Wij verwachten echter dat dit percentage in de komende jaren zal afnemen, omdat wij merken dat steeds meer gemeenten kritisch naar hun overhead gaan kijken.'