Ministerie van Justitie

Brief minister Donner over brand in detentie-centrum Schiphol 27 oktober 2005
Conform het verzoek van Uw Kamer van hedenmiddag informeer ik u, mede namens de Minister voor Vreemdelingenzaken en Integratie en de Minister van Defensie, bij deze over de brand die afgelopen nacht heeft plaatsgevonden in het detentie-centrum Schiphol, op basis van de op dit moment beschikbare kennis.

Langs deze weg wil ik op de eerste plaats stilstaan bij het verschrikkelijke van deze gebeurtenis en met name bij diegenen die zijn overleden. Onze deelneming gaat uit naar de nabestaanden van betrokkenen, maar ook naar de overige gedetineerden en de personeelsleden. Voor eenieder die aanwezig en betrokken was, is de gebeurtenis een zeer traumatische ervaring. Personeel en hulpverleningsdiensten hebben onder moeilijke omstandigheden moeten functioneren, terwijl het ook voor de gedetineerden een vreselijke ervaring moet zijn geweest. Aan alle nabestaanden, gedetineerden en personeelsleden wordt zo passend mogelijke zorg en hulp verleend.

Rond middernacht is brand ontstaan in één van de cellengebouwen van het detentiecentrum Schiphol-Oost. De brandweer is hierop gealarmeerd en het cellengebouw is ontruimd. Tot op heden zijn de lichamen geborgen van elf personen. Vijftien personen zijn gewond geraakt, waarvan er momenteel nog vier in het ziekenhuis verblijven. Om 03:00 uur vannacht was de brand onder controle.

In het desbetreffende cellengebouw waren in totaal 43 personen aanwezig. Dit gebouw is bestemd voor vreemdelingen ter fine van uitzetting. Hedenochtend vroeg is een aanvang gemaakt met het overbrengen van de gedetineerden uit het detentiecentrum naar locaties elders in het land, te weten het detentiecentrum Zeist, het detentiecentrum Rotterdam, locatie Merwehaven en het bureau van de Koninklijke marechaussee in Badhoevedorp. Alle gedetineerden zijn naar andere plaatsen over gebracht met uitzondering van 18 personen in het nieuwbouwgedeelte van het detentiecentrum Schiphol-Oost, dat ruimtelijk volledig gescheiden is van het door brand aangetaste cellengebouw. Het gaat hier om drugskoeriers die in verband met de noodzakelijke faciliteiten niet elders kunnen worden onder gebracht. Elf gedetineerden hebben gedurende de gebeurtenissen hedennacht kans gezien zich aan de detentie te onttrekken; zes daarvan zijn inmiddels aangehouden en op een politiebureau ondergebracht.

Op dit moment is nog niet bekend hoe de brand heeft kunnen ontstaan. Conform de standaardprocedure in geval van grote branden hebben de brandweer en de technische recherche inmiddels hun onderzoek gestart.

De eerste prioriteit ligt op dit moment bij het identificeren van de slachtoffers en het informeren van de nabestaanden. Daarnaast heb ik de recherche verzocht zo spoedig mogelijk te inventariseren wat de mogelijke oorzaken kunnen zijn geweest van het ontstaan van de brand, alsmede van het verspreiden van de rook. Dit is van groot belang om na te gaan of het nodig is maatregelen te treffen teneinde te voorkomen dat een vergelijkbare situatie zoals op Schiphol-Oost is ontstaan, zich voor zou kunnen doen in andere justitiële inrichtingen.

Het is van belang dat een onafhankelijk, breed onderzoek wordt verricht naar deze brand. De Onderzoeksraad voor Veiligheid heeft inmiddels bekend gemaakt dat zij, als onafhankelijke instantie, een onderzoek zal uitvoeren. Voorkomen moet worden dat het onderzoek wordt verdeeld over een groot aantal deelonderzoeken. Ik zal daar bij de Onderzoeksraad op aandringen.

Het is op dit moment niet mogelijk om, vooruitlopend op de resultaten van nader onderzoek, verder in te gaan op de aard en achtergronden van de brand en het verloop van de gebeurtenissen daarna. Zodra onderzoeksresultaten bekend zijn, zal ik uw Kamer nader informeren.

De Minister van Justitie,