27-10-2005
'Erop of eronder', KNAW-advies over financiering hoogwaardig
(bio)medisch onderzoek
De Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW) doet in
het advies Erop of eronder aanbevelingen voor een beter systeem van
financiering van (bio)medisch onderzoek. Zij adviseert onder meer dat
financiering via een open competitie moet worden verkregen waarbij
wetenschappelijke kwaliteit de leidraad is. Belangrijk daarbij is dat
het financieringssysteem flexibel is en de administratieve lastendruk
tot een minimum beperkt blijft. Het rapport is hedenmiddag aangeboden
aan minister Van der Hoeven van OCW.
Essentiële voorwaarden om kwalitatief hoogwaardig (bio)medisch
onderzoek uit te voeren zijn een competitieve en uitdagende omgeving
waarin excellente onderzoeksgroepen kunnen floreren. Deze voorwaarden
kunnen alleen worden gerealiseerd met behulp van een passend
financieringssysteem. In het rapport worden de knelpunten in het
systeem van onderzoeksfinanciering in nationaal en internationaal
perspectief besproken en mogelijkheden voor verbetering ervan
aangedragen.
Een belangrijke aanbeveling luidt dat de omvang van de eerste
geldstroom moet worden beschermd, omdat deze onmisbaar is voor de
continuïteit van onderzoekslijnen, voor het carrièrebeleid van
onderzoekers en voor de kostbare infrastructuur binnen de
instellingen. De afkalving van deze basisfinanciering van
wetenschappelijk onderzoek dient te worden gestopt, aldus het advies
van de KNAW.
Binnen de tweede geldstroom, het onderzoeksgeld dat via NWO over de
universiteiten wordt verdeeld, moeten meer mogelijkheden komen voor
open programma's, waarbij wetenschappelijke kwaliteit en
wetenschappelijke vernieuwing centraal staan. Meer persoonsgebonden
subsidies en subsidies voor programma's met een langere looptijd zijn
nodig om vernieuwend onderzoek te stimuleren. Deze middelen dienen in
een open competitie te worden verkregen.
Ook moet volgens het advies het systeem van matching worden herzien.
Van onderzoeksinstellingen wordt verwacht dat zij subsidies uit de
tweede en derde geldstroom aanvullen uit eigen middelen en dat leidt
tot zware financiële verplichtingen waaraan niet kan worden voldaan
zonder aantasting van de wetenschappelijke infrastructuur. De KNAW
beveelt aan dat een geoormerkt budget voor matchingsverplichtingen
wordt ingesteld dat wordt bekostigd met een uitbreiding van de eerste
geldstroom. Daaruit kan per tweede- of derdegeldstroomsubsidie een
toeslag worden gegeven.
Het advies Erop of eronder. Financiering van (bio)medisch
wetenschappelijk onderzoek is opgesteld door de Raad voor Medische
Wetenschappen van de KNAW. Recente voornemens van de overheid om de
eerste geldstroom te dynamiseren en al langer bestaande knelpunten in
het systeem van onderzoeksfinanciering deden de Raad besluiten om over
dit onderwerp een advies op te stellen.
De publicatie is gratis te bestellen bij Edita KNAW (tel. 020-5510780,
fax 020-6204941, edita@bureau.knaw.nl) of via het bestelformulier op
de website van de KNAW. Het is daar ook als pdf te downloaden.
KNAW, Het Trippenhuis, Kloveniersburgwal 29, Amsterdam.
Postbus 19121, 1000 GC Amsterdam.
Afdeling Voorlichting tel. 020-5510733, fax 020-6204941.
voorlichting@bureau.knaw.nl
Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen