Nederland, vol mogelijkheden

Nederland heeft behoefte aan charisma

28.10.2005, 20051028 -- Tijdens de EU top in Londen buigt de politiek zich over globalisering en het gebrek aan zelfvertrouwen dat Europa uitstraalt. Tony Blair legt de vinger op de zere plek van gebrek aan leiderschap. Misschien moeten we Europa zien als een voetbal team. Individuele krachtige talenten die in teamverband en rol willen spelen in de wereld. Jean-Paul Close, Strategisch Consultant, stelt dat elk land, en vooral Nederland, eerst zichzelf weer moet ondekken en waar maken om dan pas een belangrijke rol te kunnen spelen in teamverband. Nederland heeft wel veel in haar mars, maar benut het niet.


"Haal alles bij me weg, maar laat me mijn personeel behouden en ik bouw morgen het bedrijf weer op......”

Deze stelling is de wereld rond gegaan en voldoet aan de normen en waarden van de naoorlogse jaren. Vandaag de dag is hooguit de (Nederlandse) overheid de enige werkgever die nog (onterecht) garanties tracht te geven aan de ambtenaren. Het bedrijfsleven heeft de werknemer teruggebracht tot een kostenpost en gaat massaal naar lage loonlanden. "Rijk" Europa omarmt tevens "arm" Europa om maar voldoende open markt te creëren volgens het model van Amerika met wat Europese aanpassingen. "Hoe meer consumenten hoe beter" is het kortzichtige uitgangspunt. Ondertussen is de concurrentiepositie binnen de Europese grenzen zwaar verstoord.

India en China zijn de grote mogendheden die een zogenaamd risico vormen voor de heersende materiele westerse werelden. Markten worden gemeten aan de hand van numerieke waarden van aantal consumenten vermenigvuldigd met het bestedingsvermogen. Dan hebben we een wereldeconomie. China en India winnen natuurlijk altijd puur wegens de populatie en economische groei. De trek van de "groten" der aarde naar deze "nieuwe" markten is daarom niet meer dan logisch. De enorme politieke machtstrijd zeker niet minder.

99% van alle bedrijven in Nederland is echter maar klein. Deze bedrijven bedruipen zich volledig met het bestedingsvermogen binnen de Nederlandse economie. De bakker, schilder, metselaar, loodgieter, kledingwinkeleigenaar, tekstschrijver, stratenmaker, sloper, taxichauffeur, hebben allemaal niets te maken met lage loon landen. Dat is een fenomeen dat alleen de grote jongens aangaat. Deze grote multinationals vormen echter maar 1% van het aantal ondernemingen in Nederland, en hebben hun eigen normen en waardenstelsel dat zich niet bindt aan de beperkingen van een land maar maken gebruik van de veranderende mogelijkheden binnen de gehele wereld. Nederland is daar maar een onderdeel van.

Deze "onafhankelijk" grote ondernemingen vormen wél 45% van de arbeidsmarkt in Nederland en zijn daarmee de grote financiers van de "afhankelijke" 55%. Het is dus van enorm groot belang dat deze eerste 45% in stand wordt gehouden. Dat doe je niet door de grote bedrijven verplichtingen op te leggen of hun lasten te verhogen. Grote bedrijven investeren alleen in Nederland als daar fundamentele redenen voor zijn die hun eigen bedrijfsproces verstevigen. In dit opzicht concurreert Nederland met alle andere landen en zal het iets te bieden moeten hebben dat de rest juist niet kan bieden. In het verleden was dat misschien de geografische ligging of fiscale voordelen voor hoofdkantoren, maar deze voordelen bestaan al lang niet meer of worden door andere redenen ruim overschaduwd. Nederland zal iets nieuws moeten bedenken om zich te positioneren en aandacht op zich te vestigen ten behoeve van de ontwikkeling van werkgelegenheid in het land, het in stand houden en verbeteren van wat we al hadden en het nationale zelfvertrouwen terug te winnen.

Nederland is uniek in de wereld. Het is dichtbevolkt, rijk en geniet een enorme historische erkenning in de wereld op gebied van ondernemerschap. Maar altijd is de welvaart van Nederland afhankelijk geweest van haar internationale successen. De lokale rijkdom was afhankelijk van de rijkdommen die we uit het buitenland wisten te vergaren. De klant betaalt de rekeningen, waarbij de grootheid van het kleine Nederland werd gefinancierd door de grootheid van de wereld. Nu dreigt de grootheid van de wereld de kleinheid van Nederland pijnlijk te nuanceren.

Toch heeft Nederland kansen te over. Nederland heeft namelijk vele elementen die nergens anders in de wereld in deze unieke combinatie te vinden zijn, zoals bevolkingsdichtheid, sociale voorzieningen, materiele rijkdom, een multiculturele samenleving en een hoog opgeleidde bevolking. Deze grandioze combinatie zou een collectieve uitdaging kunnen vormen voor het ontwikkelen van wereldschokkende en wereldverbeterende innovatie binnen alle toepassingsgebieden die ons dagelijks bezig houden en ons leven beïnvloeden, zoals huisvesting, milieu, infrastructuur, gezondheidzorg, onderwijs, transport, integratie, veiligheid, en ga zo maar door. Door creativiteit te stimuleren en deze ook voldoende kansen te geven tot ontplooiing kan Nederland wederom een eigen, collectieve ondernemende identiteit op bouwen welke aantrekkingskracht uitoefent op het internationale bedrijfsleven en met trots kan gaan leven binnen de lokale bevolking.

Want als alle inwoners van het land gaan geloven in een collectieve wereldmissie, waaraan ieder voor zich een bijdrage kan leveren vanuit innovatieve acties in eigen land. Als deze inwoners ook daadwerkelijk zien dat door de overheid ruimte wordt gecreëerd om deze missie binnen onze landsgrenzen waar te maken, en deze ook actief wordt gestimuleerd door het bedrijfsleven in Nederland maar ook door de komst van buitenlandse initiatieven. En als de inwoners aan de hand van spectaculaire innovaties, die hen dagelijks leven positief beïnvloeden, en de daaraan verbonden verbetering van werkgelegenheid en leefomstandigheden, en internationale erkenning en belangstelling, bewijzen te zien krijgen dat woorden in daden zijn omgezet, dan zal de sceptische sfeer en negatieve spiraal omgebogen worden naar enthousiasme en optimisme over de toekomst. Want elke Nederlander draagt nog wat van de oude VOC genen in zich die nog steeds respect afdwingen in elk uithoekje van wereld. Door een eenduidige missie op landelijk niveau kunnen we weer varen op de woeste baren van de wereldeconomien en met trots zeggen: "Ik kom uit Nederland, het synoniem van ondernemerschap."