Toespraak van de minister van Verkeer en Waterstaat bij de ondertekening van
een bestuursovereenkomst over de omlegging van de A9 bij Badhoevedorp
(alleen uitgesproken tekst geldt)
Dames en heren,
Het lijkt misschien nog ver van ons bed, maar ik wil u toch vragen om
met mij een blik in de toekomst te werpen, naar het jaar 2015 om
precies te zijn. Want tegen die tijd is Badhoevedorp verlost van
scheurende auto's en vieze uitlaatgassen. In dat jaar is het stukje A9
dat dit dorp nu doormidden snijdt voorgoed verleden tijd. Een moment
om naar uit te kijken voor Badhoevedorp, dat lijkt me duidelijk.
Met het oog op die rooskleurige toekomst markeert deze bijeenkomst een
historisch moment! Want vandaag slaan we de route in naar een A9-vrij
Badhoevedorp. We leggen met de bestuursovereenkomst het financiële
fundament onder een omgelegde snelweg. En dat is een stevig fundament.
Want verschillende partijen trekken namelijk flink hun portemonnee. In
totaal gaat het om zo'n 300 miljoen euro.
De gemeente Haarlemmermeer betaalt ongeveer 17 miljoen Euro uit de
eigen middelen en staat ook nog eens garant voor bijna 91 miljoen
Euro. Dat is een groot bedrag voor een gemeente van deze omvang. Die
91 miljoen komt uit een hele creatieve bron. De gemeente verwacht
namelijk flink te verdienen met de ontwikkeling van de grond die
straks vrijkomt. Dat geld vindt via voorfinanciering z'n weg naar de
nieuwe A9. Ik vind het van veel lef getuigen dat Haarlemmermeer zo
veel investeert in haar bewoners. Mijn complimenten!
Maar dit polderproject heeft nog meer supporters. De provincie,
Schiphol, VROM en het Regionaal Orgaan Amsterdam doen ook een flinke
duit in het zakje. Samen zijn zij goed voor ruim 40 miljoen euro. Ook
zij verdienen een lintje!
Ik had zelf oorspronkelijk 122 miljoen gereserveerd voor dit project.
Maar helaas bleek dat alles bij elkaar net niet genoeg om de A9 van om
te leggen. Dat vond ik erg jammer daarom heb ik besloten om ook de
laatste 31 miljoen erbij te leggen. Ten eerste omdat de bewoners van
Badhoevedorp deze omlegging absoluut verdienen. Ten tweede omdat
luchtkwaliteit torenhoog op mijn agenda staat. En tot slot omdat het
mooie aan dit project is dat het in veel opzichten een het voorbeeld
is van hoe we dingen moeten aanpakken.
Allereerst de samenwerking: de omlegging A9 is polderen op z'n best.
Ik durf te zeggen dat het Haarlemmermeerpolder-model tot het neusje
van de zalm van de Nederlandse besluitvorming behoort. Er komen straks
maar liefst zes handtekeningen onder de bestuursovereenkomst te staan.
Zes partijen onderschrijven dus straks de inhoud van het document. Dat
is een behoorlijke prestatie, want het valt niet mee om een plan te
maken, waar al die partijen zich in kunnen vinden. We kunnen dus trots
op onszelf zijn!
Een tweede punt waarop dit project uitblinkt is de bijdrage van de
markt. Deze overeenkomst is niet het resultaat van een onderonsje van
overheden. Ook de markt draagt flink bij aan de aanpassing van de A9.
Denk alleen maar aan de 15 miljoen Euro die Schiphol in het project
steekt. Daarmee past Badhoevedorp naadloos in het huidige denken
binnen de overheid. Het besef dat we niet alle wijsheid in pacht
hebben en het zonder de markt niet redden is succesvol geland in Den
Haag. En dus ook in de Haarlemmermeer. Zo werkt de gemeente intensief
samen met de projectontwikkelaar Bohemen Vastgoed. Die geen schroom
had om de gemeente onorthodoxe en creatieve ideeën voor te schotelen.
Eén van die ideeën was om geld uit de ontwikkeling van het gebied waar
nu de A9 ligt - en straks dus niet meer - te gebruiken voor de
omlegging. Dat noem ik nog eens creatief denken!
Ten derde sluit dit project één op één aan bij het
Noordvleugelprogramma. Daarin staat de regio Haarlemmermeer -
Amsterdam - Almere in de spotlights. Logisch, want dit is toch zo'n
beetje de regio waar het gebeurt in Nederland, de motor van de
Randstedelijke economie. En dat moeten we zo houden. Door te
investeren in bereikbaarheid bijvoorbeeld. Dat ga ik ook doen met een
hele verzameling projecten - van de A1 tot de Zuidas. Ook gaan we
Schiphol aansluiten op de HSL en zijn de tweede Coentunnel en de
nieuwe Westrandweg onderweg. Kortom: er gebeurt veel en er staat nog
veel op de rol.
Maar het Noordvleugelprogramma gaat over veel meer dan bereikbaarheid
alleen. Dit gebied heeft ook nieuwe woningen en kantoren nodig, een
aantrekkelijk leef- en vestigingsklimaat en een bloeiende natuur. Het
valt niet mee om al deze ingrediënten om te toveren tot een
uitgebalanceerd geheel. Want deze uiteenlopende opgaven overschrijden
bestuurlijke grenzen en sectoren. Daarom heeft het kabinet een
programma-aanpak ontwikkeld, waarmee alle belangen op de weegschaal
kunnen leggen om te komen tot een goed afgewogen, integraal geheel. De
Gebiedsuitwerking Haarlemmer-Bollenstreek is een onderdeel van dat
programma. De rijksoverheid bekijkt daarin samen met de provincies
Noord- en Zuid-Holland hoe we verschillende functies met elkaar kunnen
combineren.
Zoals ik al zei: dit project sluit hier naadloos bij aan. Het valt met
recht integraal te noemen, want leefbaarheid, bereikbaarheid en
gebiedsontwikkeling gaan hier hand in hand.
Dames en heren,
Terug naar het allerbelangrijkste. De leefbaarheid in Badhoevedorp
schiet door de omlegging met sprongen omhoog. Meer dan vijftienhonderd
huizen krijgen straks minder herrie voor hun kiezen en voor ruim 600
woningen verbetert de luchtkwaliteit. Ook heeft het dorp een
ruimtelijke extreme makeover voor de boeg. Op de plaats waar nu nog
auto's razen, wonen, werken en recreëren straks Badhoevedorpers. Ik
weet dat bewoners en bedrijven dit project met heel veel enthousiasme
omarmen. Ze hebben zich niet voor niets zo sterk gemaakt voor `A9 om'.
Nu is er werk aan de winkel. Het komende half jaar kruipen we - als
A9-vrienden - weer met elkaar om de tafel om te praten over de meest
optimale omlegging. Daarna volgt de Tracéwet-procedure. Dat is
verplichte kost voor zo'n groot project. Gelukkig hoeft
Rijkswaterstaat tijdens die procedure niet achterover te leunen, maar
kan alvast de aanleg voorbereiden. Zo verliezen we zo min mogelijk
tijd op onze weg van papier naar praktijk.
Dank u wel.
Ministerie van Verkeer en Waterstaat