Tweede Kamer der Staten-Generaal
T.a.v. de fractiespecialisten Volksgezondheid
Postbus 20018
2500 EA 's-Gravenhage
Amsterdam 9 november 2005
Kenmerk: MW/2005-124
Betreft: Begroting 2006 van het ministerie van VWS
Behandeld door: M.M. Wewer
Geachte heer, mevrouw,
In het kader van de behandeling van de begroting 2006 van het ministerie van VWS
dezer dagen ontvangt u hierbij een reactie van het Breed Platform Verzekerden en Werk
(BPV&W). In of naar aanleiding van de begroting van het ministerie van VWS lijkt het
wenselijk dat meer aandacht wordt besteed aan de vraag of er voldoende middelen
beschikbaar zijn voor:
· De toerusting van burgers met een gezondheidsvraag in het algemeen;
· Keuzevrijheid en toerusting van burgers in het licht van de nieuwe zorgwet;
· De consequenties van de vervlechting van sociale zekerheid en zorg voor individuele
burgers;
· Monitoring van de praktijk rond de klachtenregeling Wet medische keuringen en de
gevolgen voor de positie van aspirant-verzekerden met een gezondheidsvraag;
· Uitbreiding van de Wet Gelijke Behandeling op grond van handicap en/of chronische
ziekte naar verzekeringen;
· Het onderzoeken van de maatschappelijke implicaties van screening.
In de bijlage treft u een nadere toelichting aan op bovenstaande punten die in onze visie
nog onvoldoende in de begroting van het ministerie van VWS aan de orde komen. Indien
u nog nadere informatie nodig heeft, zijn we graag bereid u deze te verstrekken.
Ook nodig ik u hierbij graag uit voor onze bijeenkomst op 15 december aanstaande. U
kunt dan kennis maken met de werkzaamheden (en producten en diensten) van het
BPV&W. Binnenkort ontvangt u daarvoor een uitnodiging.
Voor vragen of opmerkingen verwijs ik u naar Margit Wewer, beleidscoördinator
BPV&W (m.wewer@bpv.nl, 020-4800333).
Met vriendelijke groet,
drs. Kerst Zwart
directeur BPV&W
Bijlage bij brief MW/2005-124
Toelichting op reactie BPV&W bij begroting 2006 ministerie VWS
Toerusting van burgers met gezondheidsvraag
Goede informatievoorziening aan aspirant-verzekerden of mensen die willen toetreden
tot een baan is cruciaal. Bij onze Helpdesk blijkt dat veel wet- en regelgeving voor
burgers complex en ondoorzichtig is. Daardoor is het voor individuele aspirant-
verzekerden of aspirant-werknemers lastig om zicht te krijgen op de eigen rechten,
plichten en (handelings)mogelijkheden. Bovendien verandert de wetgeving voortdurend
zodat mensen steeds weer op zoek moeten naar de meest actuele informatie. We zien dat
het mede daardoor voor veel mensen in de praktijk zeer lastig, soms zelfs bijna
onmogelijk is, om de eigen verantwoordelijkheid waar te maken. BPV&W verwacht
voor de komende jaren, vanwege veel nieuwe wetgeving, een groeiende behoefte aan
goede, klantgerichte en toegankelijke informatie. We bereiken nu bijna 10.000 mensen
per jaar via onze Helpdesk en daarnaast ruim 333.000 mensen per jaar via onze website.
BPV&W hoopt ook komende jaren deze functie te kunnen blijven vervullen. De
begroting van VWS zou ruimte moeten bieden aan het maatschappelijk middenveld om
die toerusting van burgers met een gezondheidsvraag volwaardig invulling te kunnen
geven.
Nieuw stelsel van ziektekostenverzekeringen
Per 1 januari 2006 krijgt elke Nederlander te maken met het nieuwe ziektekostenstelsel.
De overheid draagt zorg voor een stelsel van gezondheidszorg dat alle Nederlanders
toegang geeft tot noodzakelijke kwalitatief goede zorg. Wij merken via onze Helpdesk
dat de stelselwijziging onzekerheden en vragen oproept bij burgers. Vooral chronisch
zieken en mensen met een handicap zijn bezorgd over de toegang tot aanvullende
verzekeringen die voor hen noodzakelijke zorg kan bevatten. Niet alleen in 2006, maar
ook in de toekomst. In nauwe afstemming met in het bijzonder de NPCF richt BPV&W
zich vooral op kwetsbare groepen die worstelen met hun maatschappelijke participatie en
een zorgvraag. Via de Helpdesk, email en website voorzien wij in de informatiebehoefte
en toerusting. Deze informatiefunctie en signaleringsfunctie rond de zorgwet zou kunnen
worden uitgebreid.
Het verzekeringsstelsel is ook gericht op versterking van de rol van de burgers om hun
keuzevrijheid rond hun verzekering te bepalen. De toerusting van burgers hiervoor is
komende jaren een belangrijk aandachtspunt. Onze indruk is dat hiervoor in de begroting
structurele ruimte ontbreekt.
Vervlechting Sociale zekerheid en zorg
Voorspoedige en duurzame reïntegratie van mensen met gezondheidsklachten heeft voor
de overheid prioriteit. Ontschotting van sociale zekerheid en gezondheidszorg is door de
overheid in gang gezet. BPV&W signaleert dat de eigen verantwoordelijkheid van de
zieke werknemer / de patiënt nog onvoldoende concreet is ingevuld. Het project `Ziek en
mondig' van BPV&W heeft hiermee onlangs een start gemaakt. De samenwerking
-2-
tussen (zorg- en inkomens)verzekeraars, arboprofessionals, reïntegratiebedrijven en
andere uitvoerders lijkt door de vervlechting van sociale zekerheid en zorg toe te nemen.
BPV&W constateert dat na het afsluiten van het gezamenlijke traject van VWS en SZW
over sociale zekerheid en zorg de integrale visie lijkt te worden losgelaten, terwijl de
veranderingen in de praktijk nu concreet vorm krijgen. De effecten van de vervlechting
van zorg en sociale zekerheid zijn voor individuen nog niet duidelijk. Welke
behandelingen uit het arbocuratieve pakket worden bijvoorbeeld via het nieuwe
ziektekostenstelsel vergoed? Welk effect hebben verzekeraars op de toegang tot en
organisatie van de gezondheidszorg? Hoe kan het individu in die nieuwe omgeving zijn
verantwoordelijkheid nemen? BPV&W vindt het van belang dat ook inzichten vanuit
cliëntenperspectief ontwikkeld worden en wil nagaan welke actie verschillende partijen
(kunnen) ondernemen en welke instrumenten daarbij nodig zijn. U kunt binnenkort het
eindadvies van het project `Ziek en mondig' daarover verwachten. Het lijkt wenselijk dat
ook in de begroting van VWS ruimte wordt gemaakt voor de consequenties van de
vervlechting sociale zekerheid en zorg voor de individuele burger met een
gezondheidsvraag.
Toegang tot levens- en arbeidsongeschiktheidsverzekeringen: Wet Medische
Keuringen (WMK)
Het BPV&W heeft zich afgelopen jaren via het zelfreguleringsoverleg WMK ingezet
voor een zorgvuldig proces van verzekeringskeuringen. Een laagdrempelige,
onafhankelijke klachtenbeoordeling is nog niet tot stand gebracht, terwijl dat een
onmisbaar sluitstuk van het Protocol Verzekeringskeuringen is. Vanuit de één-loket-
gedachte vinden wij op dit moment het Klachteninstituut Verzekeringen (SKV) de meest
aangewezen instantie voor klachtenbeoordeling over WMK-verzekeringskeuringen. Wij
twijfelen echter of belangrijke uitgangspunten vanuit het perspectief van de (aspirant)
verzekerde met een gezondheidsprobleem ook daar voldoende tot uiting kunnen komen.
Zo is het horen van de aspirant-verzekerde door het SKV momenteel uitgesloten.
Staatssecretaris Ross-van Dorp heeft in haar brief d.d.13 mei 2005 besloten om de
klachtenregeling WMK aan te laten sluiten bij de Wet /Besluit Financiële
Dienstverlening. Wij vragen ons af of voor het behandelen van klachten die voortvloeien
uit de WMK bij de beoogde geschillenregeling op basis van het Besluit Financiële
Dienstverlening wel voldoende medische expertise aanwezig is. Ook hebben we nog
twijfel over de onafhankelijkheid van die beoogde geschillenregeling. De enige eis die
wordt gesteld is dat een lid van de geschillenbeslechter gedurende tenminste een jaar
voor de benoeming niet heeft gewerkt bij een financiële dienstverlener of er werkzaam is
ten tijde van zijn functie-uitoefening. Wij willen u graag nader informeren over onze
visie voordat definitief wordt besloten dat de klachtenbehandeling WMK bij de Wet
Financiële Dienstverlening wordt ondergebracht. Tevens is van groot belang dat voor het
kritisch volgen van verzekeraars (de particuliere markt) voldoende financiële middelen
beschikbaar zijn om de gevolgen voor de positie van aspirant-verzekerden met een
gezondheidsvraag te monitoren. BPV&W heeft nog grote vraagtekens bij de
cliëntgerichtheid van de (inkomens) verzekeraars.
-3-
Toegang tot verzekeringen en werk: Wet Gelijke Behandeling op grond van
handicap of chronische ziekte (Wgbh/cz)
Momenteel wordt onderzocht of de Wgbh/cz is uit te breiden naar verzekeringen.
BPV&W vindt deze uitbreiding op korte termijn wenselijk om de toegang tot
verzekeringen voor mensen met een handicap of chronische ziekte te verbeteren. Zij
krijgen nu te maken met risicoselectie door verzekeraars, hetgeen gevolgen kan hebben
voor het (niet) kopen van een huis of starten van een eigen bedrijf. Het starten van een
eigen bedrijf is voor veel mensen met een (arbeids)handicap een goede optie om weer
aan het werk te komen. Sinds de WAZ is afgeschaft, kan het niet verkrijgen van een
particuliere arbeidsongeschiktheidsverzekering een belemmering zijn om een eigen
bedrijf te starten. Het vergroten van de kans op arbeidsparticipatie en het kunnen
afsluiten van een verzekering is, zeker gezien de ontwikkelingen in de sociale zekerheid,
voor mensen met een (arbeids)handicap onontbeerlijk.
Preventie van ziekte/screening
BPV&W geeft informatie en advies aan burgers over de consequenties van
erfelijkheidsonderzoek in relatie tot het afsluiten van een verzekering of het vinden van
werk. We zien dat onvoldoende informatie ertoe kan leiden dat mensen afzien van
erfelijkheidsonderzoek uit angst voor de verzekeringsgevolgen. Ook zijn mensen zich
niet altijd bewust van de mogelijke consequenties van dergelijk onderzoek voor
verzekeringen of een baan. In de begroting van VWS worden verschillende grootschalige
bevolkingsonderzoeken naar o.a. borst-/eierstokkanker, FH en pre- en postnatale
screening genoemd. Mogelijkheden voor bevolkingsonderzoek naar darmkanker worden
onderzocht. Dit alles in het kader van preventie. Wij missen in de begroting aandacht
voor de maatschappelijke implicaties van dergelijk onderzoek voor de toegang tot een
verzekering of een baan.
-4-
Breed Platform Verzekerden en Werk