Den Haag, 09 november 2005
Bijdrage van Gerdi Verbeet (PvdA) aan plenair debat
inzake begroting van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (30 300 XVI)
(Gesproken woord geldt.)
Voorzitter, vorige week tijdens het begrotingsoverleg stelde ik de vraag: "Waar is de patiënt?" Inmiddels is mij duidelijk dat de patiënten zich achter de regeringstafel bevinden. Minister Hoogervorst en staatssecretaris Ross denken dat zij Napoleon en Josephine zijn. Zij zijn door het volk aan de macht gekomen, maar negeren inmiddels de opvattingen uit de samenleving én die van de Kamer bijvoorbeeld als het gaat om de financiering van cliëntenorganisaties en cliëntenraden.
Voorzitter, het gaat de PvdA om het versterken van de eigen kracht van mensen, ook als ze beperkingen hebben. Dat doe je door mensen centraal te stellen in je beleid en door een elkaar versterkend systeem van rechten en plichten. De bewindslieden zien de patiënt als object niet als subject. Op mijn dringend verzoek bewoners in verpleeghuizen het recht op een eigen kamer en sanitair te geven om ook vanuit de kant van cliënten druk te kunnen uitoefenen op een fatsoenlijke manier van wonen, reageerde de staatssecretaris negatief. Vindt zij dat de verpleeghuisbewoners geen recht hebben op privacy en intimiteit? MOTIE
Vandaag wil ik twee tot voor kort zeer actieve oudere partijgenoten aan u voorstellen. Zij werden getroffen door een beroerte. De een kwam zaterdag in de rolstoel naar een conferentie, maar denkt nog steeds met afschuw aan de lange maanden dat zij haar verpleeghuiskamer moest delen met een volstrekt demente kamergenote. De ander is verlamd en leeft nu al een half jaar op een vierpersoonskamer. Er is geen telefoonaansluiting, ze kan niet internetten, ze heeft alleen een nachtkastje voor haar bezittingen. Waarom geeft u deze mensen niet het recht op een eigen kamer? Waarom staat in de brief over de gebouwkwaliteit niets over de afbouw van tweepersoonskamers of het verbod op nieuwbouw van tweepersoonskamers?
De twee dames over wie ik sprak zouden nog heel goed zelfstandig kunnen wonen met zorgdiensten. Een brede, structurele regeling voor de zorginfrastructuur is hard nodig. Alleen dan gaan organisaties hun verouderde vastgoed vervangen. Zo'n regeling zou minstens 10 jaar moeten gelden. Wanneer komt u nu eens met een regeling?
Vorige week hebben bijna al mijn collega's een werkbezoek gebracht aan een psychogeriatrische afdeling van een verpleeghuis. Wat ervaringen: "Het werk moet te haastig. Dat is juist niet goed voor dementerenden. Voor de leuke dingen heb ik geen tijd. De leuke dingen doen de vrijwilligers." Een directeur vertelt eerlijk dat ze nu al weet dat ze met het huidige budget de nieuwe normen voor verantwoorde zorg niet kan halen. Een beeld dat overal bevestigd wordt. In de brief van 4 november over de zorgzwaarte bekostiging doet de staatssecretaris er 10 pagina's over om vast te stellen dat de operatie budgettair neutraal zal worden uitgevoerd. Is er volgens u in de gehandicaptenzorg geld te halen? Kunt u dit nader toelichten? De PvdA eist dat de Kamerbreed aanvaarde motie Verbeet wordt uitgevoerd.
Wij delen de zorg van de Federatie van Ouderverenigingen over achterblijvende kwaliteitsverbetering van de zorg aan mensen met een verstandelijke handicap. Hoe kunt u een budgetplafond vaststellen als er een wachtlijst van 14.000 kinderen is. Graag zou ik een schriftelijke reactie van de staatssecretaris hebben op de uitgebreide brief van de FvO.
Vrijheidsbeperking mag nooit het antwoord zijn op te weinig personeel. Zeker niet als de mogelijkheden van valpreventie niet volledig zijn benut. Waarom bevordert de staatssecretaris niet actief het gebruik van heupbeschermers?
Vorig jaar heeft de Kamer en ook de minister het PvdA plan "Lang Leve de Eerste Lijn"gesteund. Ik verwacht dan ook de bewindslieden precies aan geven wat de voortgang is van alle aspecten van het plan, met name de inrichting van de eerstelijns centra per 10.000 inwoners.
De staatssecretaris heeft ons onjuist geïnformeerd over financiering van het Deltaplan Ouderenzorg. Ik wil dat staatssecretaris toezegt dat ze het Deltaplan zonder trucjes gewoon betaalt.
Vorige week hebben mw Schippers, de heer Buis en ik deelgenomen aan een bijeenkomst van de stuurgroep ondervoeding. Schokkende informatie. Tenminste één op de drie patiënten begint ondervoed aan de marathon die een operatie is. Goede voeding is van wezenlijk belang ter voorkoming van infecties en decubitus. De PvdA vindt dat de omvang van het vraagstuk in de hele zorgketen goed in kaart moet worden gebracht. Ten tweede moet inspectie dit punt mee nemen bij de beoordeling van de kwaliteit en prestaties van ziekenhuizen. Maar ondervoeding vraagt om een integrale aanpak. Mede namens CDA en VVD vraag ik de minister of hij wil bevorderen dat er betere afstemming komt van bestaande initiatieven zoals zorg voor beter, sneller beter en dat deze worden uitgebreid naar de transmurale zorg . Bent u bereid protocollen te laten ontwikkelen en de controle hiervan door de inspectie te laten verrichten?
De PvdA complimenteert u met het convenant over de openbaarmaking van de kwaliteit en de rol van de cliëntenorganisaties daarbij. Kamerbreed bestaat er groot ongenoegen over de wijze waarop de bewindslieden omgaan met de Kameruitspraak over de rechtstreekse financiering van cliëntenraden en hun enquêterecht. U zegt dat u extra geld geeft aan patiëntenorganisaties. Zit dat in het PGO-fonds? Ik wil van u per omgaande een overzicht van de oude en nieuwe bedragen.
Voorzitter, Twee weken geleden werd opnieuw een groep jongens gearresteerd voor een groepsverkrachting. De PvdA vindt dat er een offensief moet komen tegen de steeds hardere straatcultuur. Steeds meer kinderen lijken een behoorlijke opvoeding te missen. Sommige ouders hebben nauwelijks meer grip op hun kinderen. Seksualiteit is vooral in allochtone gezinnen vaak een groot taboe. Kinderen krijgen onvoldoende duidelijke normen van thuis mee en gaan dan hun eigen normen ontwikkelen. Naast de repressieve kant, de jeugdzorg en de justitiële aanpak is een veel grootschaliger inzet op opvoedingsondersteuning onvermijdelijk.
Het kabinet heeft sinds vorig jaar hier wat geld voor vrij gemaakt. Dit jaar 15 mln. Uit te smeren over meer dan 50 gemeenten. Voor een echt offensief tegen de straatcultuur is veel meer nodig. Als het gaat om VWS heb je het dan over opvoedingsondersteuning en seksuele voorlichting. De PvdA heeft in haar "Beterbegroting" ¤ 40 miljoen vrij gemaakt voor deze problemen. Ik vraag de staatssecretaris hoe zij aan kijkt tegen deze maatschappelijke tendens, tegen de betekenis van het gezin en opvoeding in de aanpak, hoe zij het opvoedingstekort inschat en hoe zij het ambitieniveau van het kabinet het komende jaar gaat verhogen. Daarnaast ontkomen we er niet aan veel vroeger te beginnen met seksuele voorlichting aan kinderen. Tegen de tijd dat kinderen te maken krijgen met seksuele voorlichting hebben velen de eerste ervaringen al achter de rug. Daarom moet seksuele voorlichting misschien al in het basisonderwijs beginnen. Het moet bovendien niet alleen om de biologische kant van de zaak gaan, maar juist om de emotionele. Jongens en meisjes moeten leren omgaan met seksualiteit, met respect voor ieders lichamelijke integriteit. Momenteel is seksuele voorlichting op scholen nog steeds ad hoc gefinancierd. Is de staatssecretaris bereid, in overleg met de Minister van O, C& W, de start van seksuele voorlichting ook in het licht van multi-etniciteit in onze samenleving, te vervroegen en van een structurele financiële basis te voorzien? MOTIE
In het begrotingsoverleg heb ik gevraagd wat de staatssecretaris vindt van de invoering van een sociale diensttijd. U reageerde met verwijzing naar het sociaal jaar. Hoe ver staat het daarmee? Gaan straks alle jongeren hun bijdrage leveren in een verpleeghuis, de maatschappelijke opvang of een buurthuis?
Voorzitter nog een paar punten. De Kamer nam een motie aan voor uitbreiding van het aantal beveiligde omgangshuizen. De minister van Justitie antwoordt nu dat mevrouw Ross een inventarisatie maakt. Hoe staat het met deze inventarisatie? Hoe gaat de staatssecretaris ervoor zorgen dat er meer plaatsen komen? Voorzitter, De PvdA eist uitvoering van de Kamerbreed aanvaarde motie voor uitbreiding proef medische behandeling met heroïne naar 1000 plaatsen. Gemeenten willen best mee betalen aan de uitbreiding uit zorg voor de verslaafden en ook om de criminaliteit tegen te gaan Het kabinet maakt er een akelig Haags zwartepietenspelletje van. Het gaat blijkbaar niet meer om hulp voor zieke verslaafde mensen. Schaamt de minister zich niet?
Voorzitter,
Het blijkt steeds moeilijker te bewijzen of iemand recht heeft op een uitkering als gevolg van traumatische ervaringen vanuit de Tweede Wereldoorlog. Wij willen dat u het maatschappelijke werk en de sociale dienstverlening bij afwijzing van erkenning voor Indische Nederlanders mogelijk maakt. Het gaat hier om een relatief kleine bedrag. Jaarlijks zo'n ¤230.000. (amendement)
Voorzitter, Tot slot over de WMO wil ik het niet meer hebben. De staatssecretaris negeert alle signalen uit de samenleving. Ik bedoel niet de politieke barometer maar alle brieven van CG-raad tot en met VNO-NCW die allemaal zeggen "niet zo!" en "niet zo snel!" Laten wij bij alle beleid toch als uitgangspunt nemen dat mensen er wat mee opschieten, er beter van worden!
Partij van de Arbeid