FNV: Menselijke maat zoek bij ondermaatse WAO-keuring
Fnv
De menselijke maat bij de WAO-keuring is zoek. Meer nog dan de nieuwe zeer strenge
keuringscriteria voor de WAO, lijken van bovenaf opgelegde 'productienormen' bij het UWV
er voor te zorgen dat een groot aantal WAO'ers zijn uitkering geheel verliest. Het
kabinet moet daarom niet alleen de onrealistisch strenge keuringscriteria terugdraaien,
maar ook de greep op de kwaliteit van de keuringen verstevigen. Gebeurt dit niet dan gaat
het met een groeiende groep plotsklaps gezond verklaarde arbeidsongeschikten zowel op de
arbeidsmarkt als in sociaal opzicht 'faliekant fout'.
Dat stelt de vakcentrale FNV in het eindverslag van haar meldweek rond de aangescherpte
WAO-herkeuringen 'Contouren van een verloren generatie arbeidsongeschikten'.
Het rapport is gebaseerd op de ervaringen van 2800 WAO'ers die volgens de nieuwe praktijk
zijn herkeurd. De helft van deze groep verloor door de nieuwe keuringen geheel of
gedeeltelijk zijn WAO-uitkering. Van de volledig arbeidsongeschikten werd 40 procent
geheel arbeidsgeschikt verklaard.
FNV vice-voorzitter Ton Heerts zegt bij de presentatie van het rapport geschrokken te zijn
van de vele incidenten bij de keuring en het gemak waarmee het UWV ingrijpende
beslissingen neemt. Zo klagen WAO'ers erover dat keuringsartsen aangeven geen behoefte te
hebben aan lezing van het medisch dossier. Ook zijn eerder door de specialist vastgestelde
ziektes onbekend, is het keuringsrapport al bij voorbaat opgesteld of is een enkele
bloeddrukmeting bij een hartpatiënt al goed voor een gezondverklaring. Een ander
kreeg te horen dat wie 'zes uur wakker kan blijven, ook zes uur kan werken'.
In totaal klaagt driekwart van de WAO'ers over de professionaliteit van de keuringsarts en
gaf ruim de helft een onvoldoende. Het oordeel over de arbeidsdeskundige was beter: een
derde gaf een onvoldoende.
De indruk dat niet alleen de officiële keuringscriteria debet zijn aan het grote
aantal teruggeschroefde WAO-uitkeringen, wordt gevoed door artsen en arbeidsdeskundigen
die WAO'ers bij de keuring opzadelen met dubbele boodschappen. Terwijl de keuringsarts
'als mens' constateert dat iemand te ziek is om te werken, volgt tegelijkertijd onder
verwijzing naar 'hogerhand' het oordeel arbeidsgeschikt. Artsen zeggen volgens WAO'ers
anders 'op hun kop te krijgen'. Bij WAO'ers ontstaat zo de indruk door minister De Geus
of het UWV-management gekeurd te zijn. De worstelingen van artsen en arbeidsdeskundigen
sluiten aan bij een eerder intern rapport van het UWV. Daarin is sprake van een hoge
tijdsdruk en 'toenemende ethische dilemma's'.
Intussen lijken officiële cijfers van het UWV een te rooskleurig beeld van de
reïntegratie te geven: de kans om weer aan de slag te komen blijft onverminderd
klein. Van de WAO'ers, heeft slechts 5 procent na herbeoordeling een betaalde baan of
urenuitbreiding voor elkaar gekregen. Van duurzame reïntegratie is al helemaal geen
sprake: eenderde van de WAO'ers die hun werkervaring bij de FNV meldden stond binnen
enkele maanden al weer op straat.
De FNV vreest voor het ontstaan van een 'verloren generatie waarmee het faliekant fout
gaat': de uitkering valt weg, werk is er niet en wie een eigen huis of verdienende
partner heeft, krijgt helemaal niets. Naarmate de strenge keuringen vorderen kampt een
steeds groter wordende groep met depressies en psycho-sociale klachten.
Ton Heerts, die het rapport vanmiddag overhandigt aan de vaste Kamercommissie voor Sociale
Zaken, wil dat de keuringen conform het SER-advies worden uitgevoerd. 'De aanscherping van
keuringseisen moet ongedaan worden gemaakt en het kabinet moet meer toezicht houden op de
kwaliteit van de WAO-keuring.'
De FNV-voorman wijst erop dat de onzorgvuldige en absurd strenge keuringspraktijk niet
alleen de 350.000 WAO'ers treft die voor herkeuring worden opgeroepen, maar ook iedereen
die vanaf 1 januari onverhoopt een beroep moet doen op een
arbeidsongeschiktheidsuitkering. 'De vraag is of we wel met z'n allen premie moeten
betalen voor een verzekering die nauwelijks nog dekking biedt.'
Meer informatie:
FNV Voorlichting, Richard Gielen: 020 5816 555/ 06 53412533
De volledige tekst van het rapport en de aanbevelingen vindt u op www.fnv.nl/herkeuring