Ministerie van Buitenlandse Zaken

In het Algemeen Overleg van 10 november jl. dat Minister Zalm van Financiën en ik hadden met de vaste commissies voor Buitenlandse Zaken en Financiën over de schuldenregeling voor Nigeria, deed ik uw Kamer de toezegging om schriftelijk een overzicht te geven van controle-en sanctiemogelijkheden die het IMF ten dienste staan ten aanzien van de aan Nigeria gestelde voorwaarden in het kader van het Policy Support Instrument (PSI). Graag bied ik u hierbij, mede namens minister Zalm, het genoemde overzicht aan.

Toelichting

Het Policy Support Instrument voor Nigeria betreft een volwaardig IMF-programma met bijbehorende conditionaliteit en gebruikelijke betrokkenheid van de Raad van Bewindvoerders van het IMF, echter zonder financiering door het IMF. Het PSI Nigeria werd op 17 oktober jl. in de Raad van Bewindvoerders van het IMF goedgekeurd, waarmee zoals bekend de weg werd vrijgemaakt voor een schuldenregeling voor Nigeria in de Club van Parijs. Hierbij is een koppeling gelegd met de halfjaarlijkse beoordelingen ('reviews') van het PSI: goedkeuring van de eerste beoordeling (gepland voor maart 2006) is een harde voorwaarde voor het in werking treden van de tweede fase van de kwijtschelding voor dat land (34% van de dan nog uitstaande hoofdsom).

Het PSI voor Nigeria is een tweejarig programma van het IMF voor het Nigeriaanse hervormingsprogramma NEEDS (National Economic Empowerment and Development Strategy). NEEDS wordt zowel het IMF als de Wereldbank beschouwd als een volwaardig Poverty Reduction Strategy Paper. Het PSI ziet er op toe dat binnen een bepaald tijdschema op een veelvoud van terreinen maatregelen worden genomen ter verbetering van de economische en armoedesituatie en hervormingen worden doorgevoerd in het overheidsbeleid. Het IMF zal hierbij overigens ook in sterke mate samenwerken met de Wereldbank. Beide organisaties coördineren hun beleidsadvisering aan de Nigeriaanse autoriteiten, verlenen gezamenlijke technische assistentie en stellen gezamenlijke analyses op.

In het PSI zijn verscheidene kwantitatieve criteria en ijkpunten vastgelegd die binnen een bepaald tijdschema dienen te zijn gerealiseerd. Zo is in het PSI opgenomen dat op het terrein van de overheidsfinanciën de Nigeriaanse autoriteiten een uitgavenraamwerk voor de middellange termijn hebben ingericht, wordt er een wet op het terrein van budgettaire verantwoording aan de Nigeriaanse Nationale Assemblee voorgelegd en worden andere budgettaire hervormingen doorgevoerd. Daarnaast zal op het terrein van armoedebestrijding door de Nigeriaanse autoriteiten een 'Virtual Poverty Fund' (VPF) worden opgericht. Door implementatie van dit VPF - een volgsysteem voor begrotingsuitgaven ten behoeve van armoedebestrijding - wordt het mogelijk om te beoordelen dat de door de schuldenregeling in de Club van Parijs vrijvallende middelen ook daadwerkelijk aan armoedebestrijding worden besteed. De voorbereidingen hiervoor in de vorm van de benodigde budgetclassificatie voor sociale uitgaven zijn met de assistentie van het IMF en de Wereldbank reeds gestart.

Voorts worden er maatregelen genomen ter vergroting van de werkgelegenheid en zullen in 2006 de Nigeriaanse autoriteiten 1 miljard $ (de besparing als gevolg van de afname aan schuldendienst ten gevolge van de Club van Parijs schuldenbehandeling) besteden aan maatregelen ter bevordering van de Millennium Ontwikkelingsdoelen. Op het terrein van corruptiebestrijding en transparantie zal er onder meer onderzoek worden uitgevoerd middels het Initiatief Transparantie Mijnbouw Bedrijven en worden de activiteiten van de Nigeriaanse commissie ter bestrijding van economische en financiële delicten verder geïntensiveerd.

Over de criteria en ijkpunten van het PSI wordt middels halfjaarlijkse beoordelingen ('reviews') gerapporteerd. Omdat het een tweejarig programma betreft, zijn er vier beoordelingen. De eerste beoordeling zal in principe plaatsvinden rond 31 maart 2006, de tweede in september 2006, de derde in maart 2007 en de vierde in september 2007. In het PSI is opgenomen dat indien de Nigeriaanse autoriteiten in onvoldoende mate voldoen aan de voor de verschillende beoordelingen gestelde criteria, het PSI zal worden opgeschort totdat de gestelde criteria alsnog zijn gehaald. Hierdoor wordt bevorderd dat er daadwerkelijk concrete en meetbare resultaten worden behaald.

Voor de eerste twee beoordelingen van het PSI is inmiddels vastgelegd welke vooruitgang Nigeria in die periode moet hebben geboekt. Nigeria dient onder meer verschillende macro-economische maatregelen te hebben genomen en vooruitgang te hebben geboekt op het terrein van transparantie van de overheidsfinanciën. Zoals door de Nigeriaanse autoriteiten is aangegeven, zal daarnaast het Virtual Poverty Fund in deze zelfde periode zijn geïmplementeerd. Ten aanzien van de derde en vierde beoordeling geldt dat de criteria daarvoor zullen worden opgesteld na het succesvol afsluiten van de eerste en tweede beoordeling. Op die wijze sluiten de beoordelingen het beste aan bij de situatie van dat moment. Een algemene voorwaarde voor alle beoordelingen is dat Nigeria in de periode die het PSI beslaat geen nieuwe non-concessionele buitenlandse schulden aangaat of tussentijds nieuwe achterstanden oploopt in buitenlandse schuldverplichtingen.

De beoordelingen zijn een verantwoordelijkheid van het IMF. Nederland zal de beoordelingen via onze Bewindvoerder kritisch volgen. Dit geldt in het bijzonder voor de eerste beoordeling van het PSI, die gepland staat voor 31 maart 2006. De goedkeuring daarvan in de Raad van Bewindvoerders van het IMF is zoals gezegd immers een voorwaarde voor het inwerking treden van de tweede fase van het Club van Parijs akkoord voor Nigeria. In deze tweede fase zal de laatste tranche van de kwijtschelding voor Nigeria (34% van de dan nog uitstaande hoofdsom) plaatsvinden.

De Minister voor Ontwikkelingssamenwerking,

A.M.A. van Ardenne-van der Hoeven


---- --