Het Koninklijk Huis
---
Toespraak van Prinses Máxima op 6 december 2005
ter gelegenheid van het Planet Finance seminar over microfinanciering,
Buenos Aires
Het belang van microfinanciering ter bestrijding van de armoede in de
wereld.
Uwe Excellentie, dames en heren - hartelijk dank. Het is voor mij een
eer om hier vandaag in mijn oude universiteit, als lid van de Groep
van Adviseurs voor het Internationale Jaar van het Microkrediet 2005
tot u te kunnen spreken. Als studente van dit instituut heb ik in deze
zaal jarenlang lezingen en conferenties bijgewoond, dus stelt u zich
de emotie voor - en waarom ook niet, de nervositeit - die ik vandaag
voel terwijl ik hier sta, aan deze kant van het podium.
Men heeft mij uitgenodigd om te spreken over het belang van
microfinanciering om de armoede in de wereld te bestrijden. De
ervaringen, waarover wij heden ten dage beschikken, tonen duidelijk
aan dat microfinanciering een effectief instrument is in de strijd
tegen de armoede. In verschillende landen is bewezen dat de toegang
tot kleine leningen de mensen in staat stelt hun inkomen te
verdubbelen of zelf te verdrievoudigen. En, wat nog belangrijker is,
het draagt bij aan de opbouw van de locale economieën vanaf de basis,
één van de voorwaarden van duurzame ontwikkeling.
Veel mensen zijn creatief en ondernemend, maar omdat ze arm zijn
hebben zij geen toegang tot financiële diensten en kunnen daardoor hun
talenten en ondernemerszin niet ontwikkelen. Tot nu toe werd deze
bevolkingsgroep als niet interessant beschouwd voor de commerciële
banken. Maar het wordt tijd die mentaliteit te veranderen. In
verschillende landen is aangetoond dat met de juiste bancaire diensten
ook de armen een interessante klantengroep kunnen zijn,. Daarom is het
doel van het Jaar van het Microkrediet om inclusieve financiële
sectoren op te bouwen.
Na een jaar gewerkt te hebben om de groei van de microfinanciering te
bevorderen, kan ik het niet nalaten om te denken aan diegene die
tenslotte de hoofdrolspeler is: de persoon die de financiële diensten
nodig heeft, dat wil zeggen, de klant, de micro-ondernemer.
Na met veel personen gesproken te hebben die
microfinancieringsinstellingen, de meeste met veel succes, gestart
zijn, vond ik in alle gevallen een gemeenschappelijke factor: het feit
dat zij hun klanten of de behoeften van hun klanten boven alles
stellen.
Maar, wat heeft de klant van microfinancieringen werkelijk nodig?
De klant verwacht geen giften, hij wil kansen. Hij weet heel goed wat
hij wil en waartoe hij in staat is en waar hij aanleg voor heeft. Door
een persoon een lening te verstrekken, stelt men hem in de gelegenheid
om een commerciële activiteit te beginnen die hem de mogelijkheid
biedt om zijn eigen geld te verdienen zonder afhankelijk te zijn van
liefdadigheid.
De klant voor microfinancieringen heeft kleine leningen nodig en is
zelfs bereid om daarvoor behoorlijk hoge rentes te betalen. Wat kosten
betreft, is het om het even om een krediet van 1000 pesos of één van
100.000 pesos te verstrekken. Zulke kleine leningen te verstrekken aan
ver weg wonende klanten brengt hoge kosten met zich mee voor de MFI´s.
Kosten die, natuurlijk, aan de klant verrekend worden in de
rentetarieven. Daarom hebben de MFI´s een vrije markt op het gebied
van rentetarieven nodig om duurzaam te kunnen zijn in hun operaties.
Bovendien, wanneer deze MFI´s groeien en rendabele instellingen
worden, krijgen zij toegang tot de kapitaalmarkten en zijn dan niet
meer afhankelijk van de giften die zij ontvangen. Dit is de enige
manier om voldoende fondsen te vinden om te voldoen aan de enorme
vraag die er bestaat.
De klant heeft een kredietverlener nodig die naar hem luistert en zijn
onderneming begrijpt. Een goede kredietverlener zal hem ook helpen om
overeenkomsten en verplichtingen te vermijden waaraan hij met zijn
inkomsten niet zou kunnen voldoen. Daarom is het hebben van goede
kredietverleners vaak de sleutel tot succes van een goede MFI. Zij
bepalen wanneer er een lening verstrekt wordt en de waarde ervan,
tenslotte hangt het bedrag van de oninbare schulden van hun
beslissingen af. De MFI´s hebben professionele scholing nodig en het
bankwezen zou en moet hen daarbij helpen.
De klant gaat niet naar binnen bij een bank op de hoek van Puerto
Madero waar hij zich geïntimideerd voelt. Hij wil zich binnen zijn
eigen wijk bewegen en met iemand in zijn eigen taal praten. Om contact
met de klant te maken, moeten de verleners van dit soort financiële
diensten gebruik maken van de technologische voortuitgang, zoals
telefoon, post, supermarkten en tankstations om op die manier nieuwe
distributiekanalen aan te leggen. Toen wij vorige week in Brazilië
waren, zagen wij goede voorbeelden die werkelijk de moeite waard zijn
om te analyseren. Om dit te bereiken is het noodzakelijk dat de
wetgevende macht flexibel is bij het opstellen van wettelijke kaders
voor de commerciële filialen/bijkantoren van een MFI of bank.
Om een lening te verkrijgen, wil en soms kan de klant geen ellenlange
formulieren invullen, hetgeen aan de andere kant bovendien veel tijd
en geld kost aan de MFI´s. De wetgevende macht zou er over na moeten
denken hoe men deze overdracht van informatie kan vereenvoudigen. Elke
aanvullende vraag die beantwoord moet worden op een formulier betekent
minder tijd om aandacht te besteden aan andere klanten en
dientengevolge hogere kosten omgezet in renten voor de klant. En laten
wij niet vergeten dat het uiteindelijk de klant is die die extra
kosten betaalt. De regering kan een belangrijke rol vervullen om de
ontwikkeling van microkredieten te vereenvoudigen door het garanderen
van een egalitair werkterrein ter bevording van de concurrentie. Op de
lange termijn, verstoren een hoge rentevoet en gesubsidieerde leningen
de markt, waardoor de natuurlijke en gezonde ontwikkeling wordt
aangetast.
De klant wil ook de mogelijkheid hebben om te kunnen sparen. Misschien
wil hij een ziektekostenverzekering voor zijn familie afsluiten of,
waarom niet, een levensverzekering voor als hij er niet meer zal zijn.
Het zou daarom belangrijk zijn dat de MFI´s in staat zouden zijn om
deze producten aan te kunnen bieden. In Zuid-Afrika heb ik een mevrouw
leren kennen die spaarde om een kamer bij te kunnen bouwen aan haar
eenkamerwoninkje. Iedere keer dat haar zoon haar geld toestuurde
vanuit Engeland, kocht zij bouwstenen en zakken cement die zij naast
het huisje bewaarde totdat zij voldoende materiaal zou hebben om met
de bouw te kunnen beginnen. Maar, bij elke regenbui werd een groot
gedeelte van het materiaal beschadigd of ging verloren. Stelt u zich
eens voor hoe anders de situatie zou zijn als een financiële
instelling haar een rekening voor haar spaargeld aan zou bieden of,
nog beter, haar een lening zou verstrekken om direct met de bouw van
die kamer te kunnen beginnen.
Met deze woorden heb ik in het kort duidelijk willen maken wat de
bedoeling van onze reis naar Argentinië is: het bevorderen van de
groei van microfinancieringen helpt zonder twijfel mee aan het
bestrijden van de armoede in een land. Laten wij niet vergeten dat de
toegang tot financiële diensten deel uitmaakt van de voor de
ontwikkeling van een land noodzakelijke infrastructuur, even goed als
wegenaanleg en electriciteit.
Ik zou graag willen eindigen met een verhaal dat duidelijk maakt dat
microfinancieringen niet alleen een economisch maar ook een sociaal
doel hebben. Tijdens een gesprek met de oprichter van de K-Rep Bank,
een succesvolle MFI in Kenia, vroegen wij hem naar het belang van de
microfinancieringen in zijn land en hij zei hierop het volgende:
"Kijk, als men geld aan iemand leent, dan laat men zien dat men
vertrouwen in hem heeft. Als de persoon het geld terugbetaalt, is hij
trots omdat hij het vertrouwen dat men in hem stelde niet beschaamd
heeft. En het feit dat hij zijn schuld heeft kunnen afbetalen, geeft
hem tegelijkertijd onafhankelijkheid. En, weet u? Vertrouwen, trots en
onafhankelijkheid zijn drie dingen die wij gedurende veel te lange
tijd niet hebben gehad in dit land."
Hartelijk dank voor uw aandacht.
© RVD