Nieuws
7 dec 2005 - Bijdrage Ed van der Sande
begroting Sociale Zaken
Op woensdag 7 december had de begroting SZW plaats in de Tweede Kamer.
Hieronder vindt u de inbreng van VVD-woordvoerder Ed van der Sande.
Mevrouw de voorzitter. Het is mij een groot genoegen om hier vandaag op
deze plaats te staan. Het houden van een maidenspeech is iets bijzonders.
En dat te mogen doen bij de begrotingsbehandeling. Ik ben een bevoorrecht
mens.
Laten we gaan naar 2015. Laten we kijken naar de sociaal-economische
stand in ons land. En dan in het bijzonder op het vlak van het
arbeidsmarktbeleid.
In 2015 stapt de mens gelukkig de deur uit op weg naar werk. Geen zorgen
of er werk is, geen zorgen over arbeid en zorg, überhaupt geen zorgen ....
Werk is interessant, veel interessanter dan een uitkering. In alle
gevallen houd je minimaal 25% minder netto salaris over als je besluit
niet meer te werken. Bedrijven voelen zich thuis in Nederland en kunnen
zaken doen zonder onnodige bureaucratie. Nederlanders hebben kansen om
hun kennis en talent om te zetten in ondernemerschap. Eén op de vier
schoolverlaters wil weer ondernemer worden.
Een leven lang leren en werken is de boodschap die sinds 2006 verkondigd
en ingevuld wordt. Zelfontplooiing en zelfontwikkeling zijn elementen die
voorop staan in deze aanpak. Het weghalen van belemmeringen en het geven
van kansen is essentieel gebleken om tot een goed arbeidsmarktbeleid te
komen. Nederland is niet meer het land met de meeste vrije tijd van
Europa. Nederland is een land waar hard gewerkt wordt. Binnen een
omgeving die dit ook stimuleert.
Het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid bestaat niet meer in
de 2005-vorm. Het ministerie houdt zich bezig om mensen in staat te
stellen te werken. De naam van het ministerie is dan ook kort na 2006
gewijzigd in het ministerie van Werk en Inkomen. Zonder veel kosten
overigens, omdat het oude drukwerk eerst opgemaakt werd.
Hoe komen we tot een leven lang leren en werken.
Allereerst door de mogelijkheid van werken makkelijker te maken, zoals
ook de voorstellen van de buitenschoolse opvang.
Persoonlijke dienstverlening
Klussen in en rond het huis. Dit is van belang om tweeverdieners de
mogelijkheid te geven om goed en onbezorgd te kunnen werken. Het gras
wordt gemaaid, de huishoudelijke klussen gedaan, de ramen gewassen,
kleine reparaties uitgevoerd.
En het is van belang om mensen die nu langs de kant staan te laten
deelnemen aan deze maatschappij.
Dit moet zo eenvoudig mogelijk georganiseerd worden. Geen vouchers, geen
speciale ondernemingen die opgericht gaan worden en dan wel of niet met
0% BTW gaan werken. Maar gewoon afspraken tussen mensen onderling. Zonder
dat sociale lasten en belastingen afgedragen hoeven worden door diegene
die de opdracht geeft of diegene die het werk verricht. Vanzelfsprekend
tot een bepaald maximum.
Verhogen van de participatie
In Nederland werkt een groter deel van de potentiële beroepsbevolking dan
gemiddeld in Europa en de Verenigde Staten. Er wordt in Nederland echter
minder uren gewerkt.
Reden is de populariteit van de deeltijdbanen in Nederland.
We moeten de participatie binnen de deeltijdbanen verhogen. Lang werken
moet financieel aantrekkelijk gemaakt worden. Te denken valt hierbij aan
het verminderen of afschaffen van de kinderbijslag en tegelijkertijd
verhogen van de combinatiekorting. Deze korting kan worden gebaseerd op
bijvoorbeeld de lengte van de werkweek.
Gaarne een reactie van de regering.
Een aantal maatregelen is genomen om de ouderenparticipatie te verhogen.
Echter nog niet voldoende in de ogen van de VVD. Aanvullende maatregelen
zijn gewenst, zoals:
* Het aantrekkelijker maken voor werkgevers om ouderen in dienst te
nemen of te houden door directe koppeling loonkosten en prestatie.
Oftewel afhankelijk van het werk dat geleverd wordt het loon
vaststellen en niet op basis van leeftijd.
* Aanpakken van regelingen die uitzonderingen inhouden voor werknemers
boven de 55.
* Snel een goede regeling voor doorwerken na 65 jaar, volledig of in
deeltijd.
Gaarne een reactie van de regering op deze voorstellen.
Het is zo dat een deel van de uitkeringsgerechtigden wel actief kan
worden op de arbeidsmarkt, maar daar op dit moment te ver van afstaat.
Deze groep kan niet direct tot reïntegratie over gaan, maar zal eerst de
structuur terug moeten krijgen. Oftewel werken met behoud van uitkering.
De VVD is voorstander om iedereen uit de bijstand te verplichten deel te
nemen aan een participatiebaan.
In het kabinetsvoorstel wordt gemeld een participatiebaan te beperken tot
twee jaar. Onbegrensd in een participatiebaan is geen optie, het is
tenslotte geen Melkertbaan. Echter na twee jaar thuis in de bijstand is
ook geen optie. De VVD is voorstander om ook een herbeoordeling na twee
jaar te laten plaatsvinden. Om te bezien of de participatiebaan tot een
hoger stapje op de ladder heeft geleid. Of dat een verlenging in een
participatiebaan noodzakelijk is.
Participatie begint jong, reeds als stagiaire. Veel leerlingen lopen
stage bij een bedrijf of een instelling. Het is van groot belang dat
zoveel mogelijk leerlingen dit doen. En dat eventuele barrières
verwijderd worden. Niet voor niets is hier een werktop over gehouden. Eén
van die barrières die nog overblijft, is de administratieve rompslomp
rondom een stage. Een stagiair wordt gelijkgesteld aan een werknemer met
alle administratieve handelingen. Oftewel een complete loonadministratie.
Terwijl over de stagevergoeding in nagenoeg alle gevallen geen
loonbelasting ingehouden hoeft te worden door de loonheffingskorting.
De VVD pleit dan ook om de fictieve dienstbetrekking niet meer van
toepassing te laten zijn. En de VVD pleit voor het invoeren van een
vrijgestelde stagevergoeding. Graag ontvangen wij van de regering een
reactie op dit punt.
Tot slot in het kader van een leven lang leren en werken:
De flexibiliteit van de arbeidsmarkt
Onze arbeidsmarkt moet flexibeler. Langzaam maar zeker is iedereen het
hier over eens. We moeten zorg dragen dat werkgevers werknemers
makkelijker aannemen en dat werknemers makkelijker van werkgever
wisselen. Eén van de oplossingen is het ontslagrecht versoepelen. We
spreken hier al lang over, maar echte stappen maken we nog niet. Het
klimaat verandert, maar het gaat niet snel genoeg. Nu echter zelfs
conservatieven op dit onderwerp zoals GroenLinks, PvdA en CNV zich
uitspreken voor versoepeling, is het echt tijd voor een werktop over
ontslag. Niet wachten op adviezen van allerlei clubs, zoals de SER, maar
gewoon schakelen. Gaarne een reactie van de minister.
Nu beginnen met een leven lang leren en werken zorgt in 2015 voor een
arbeidsmarkt die zich kan meten met de beste ter wereld. Ik hoop daar de
komende jaren een bijdrage aan te kunnen leveren. Mijn maidenspeech
smaakt in ieder geval naar meer.
Ed van der Sande: e.vdsande@tweedekamer.nl
VVD