Novib

Novib: Beloftes voor handelshervorming verbroken, "ontwikkelingsronde" staat op z'n kop

De beloftes voor handelshervormingen die rijke landen vier jaar geleden gemaakt hebben, zullen komende week tijdens de WTO top in Hong Kong verbroken worden, waarschuwt de internationale organisatie Oxfam, waarvan Novib het Nederlandse lid is.

Handel kan miljoenen mensen uit de armoede helpen. Maar de huidige onderhandelingsronde, die in het teken zou moeten staan van ontwikkeling, staat op zân kop. Rijke landen eisen steeds meer toezeggingen van arme landen, maar bieden zelf erg weinig.

"Onderhandelingen die bedoeld waren om tot handelshervormingen ten bate van ontwikkeling te komen, zijn ontspoord doordat rijke landen naar elkaar wijzen â de VS willen alleen iets doen als ook de EU iets doet en andersom -, terwijl ze tegelijkertijd stevige concessies eisen van ontwikkelingslanden. Dat is niet het leiderschap dat levens van arme mensen zal verbeteren", aldus Adrie Papma, Novib directeur handelscampagne.

"Rijke landen eisen een aantal toezeggingen van arme landen. Volgens hen moeten ook ontwikkelingslanden bloeden om de overeenkomst door het thuisfront geaccepteerd te krijgen. Zulke machtspolitiek zet de Doha ontwikkelingsronde op zân kop. Als de onderhandelingen op deze manier doorgaan, zullen ze weinig voordeel bieden aan ontwikkelingslanden en enkele van hen zelfs schaden", vervolgt Adrie Papma.

Agrarische hervormingen zijn nodig om de armste mensen in de wereld te helpen, maar rijke landen houden zich niet aan hun beloftes om een einde te maken aan dumping en meer toegang te geven aan importen uit arme landen, zegt Oxfam / Novib. Er is geen vooruitgang inzake katoen, een van de sterkste voorbeelden van de negatieve impact van dumping op arme Afrikaanse boeren. Ondertussen worden ontwikkelingslanden steeds meer onder druk gezet om hun eigen markten te openen, zelfs ten koste van hun arme boeren.

Onderhandelingen over industriële tarieven baren nog meer zorgen, volgens het Oxfam rapport. Industrieën in arme landen kunnen worden weggeconcurreerd als gevolg van de huidige voorstellen. Ontwikkelde landen vechten er hard voor om de importtarieven in ontwikkelingslanden meer te laten dalen dan in rijke landen. Dit is in tegenspraak met de beloftes die in Doha gedaan zijn, namelijk dat juist arme landen hun tarieven minder hoefden te verlagen.

In de onderhandelingen over diensten willen de rijke landen de spelregels halverwege veranderen. In Doha was afgesproken dat landen zelf konden bepalen welke dienstensectoren zij wilden liberaliseren, maar nu willen de rijke landen dat ontwikkelingslanden deze flexibiliteit opgeven. Dit kan arme landen dwingen tot te vroege liberalisering.

Verder wordt te weinig aandacht besteed aan zaken die belangrijk zijn voor ontwikkelingslanden. Zo is er weinig voorgang in de onderhandelingen over de beloofde "speciale en gedifferentieerde behandeling" voor arme landen. Ook worden ontwikkelingslanden als nieuwe leden van de WTO gedwongen harde voorwaarden voor deelname te accepteren. En de toezeggingen om arme landen te helpen bestaande WTO overeenkomsten te implementeren zijn niet genoeg.

Hoewel rijke landen enige aandacht besteed hebben aan ontwikkelingszaken zoals "hulp voor handel", handelsfacilitatie en preferentie erosie, maakt Oxfam / Novib zich zorgen dat rijke landen zullen proberen om aanbiedingen van een "ontwikkelingspakket" te gebruiken om ontwikkelingslanden te dwingen akkoord te gaan met schadelijke concessies op andere gebieden.

Adrie Papma: "Als deze onderhandelingen succesvol willen zijn, dan moeten de machtige landen, geleid door de EU en de VS, hun beloftes houden die ze in Doha gedaan hebben en moet ontwikkeling aan de basis staan van iedere overeenkomst. Als dat niet gebeurt, is iedere overeenkomst een verraad aan de Doha verklaring. De rijke wereld is aan zet."

Het Oxfam rapport concludeert dat de voorstellen die nu op tafel liggen geen ontwikkeling zullen promoten en zelfs deels meer kwaad dan goed zullen doen. Oxfam / Novib waarschuwt dat als dezelfde mate van onverzoenlijkheid blijft bestaan, de onderhandelingen kunnen mislukken of dat besluiten uitgesteld worden en onderhandelingen nog jaren zullen duren. De slechtste uitkomst volgens Oxfam / Novib is een overeenkomst met daarin zwart op wit handelsregels die ontwikkeling belemmeren. Arme landen zouden zoân overeenkomst niet moeten ondertekenen.

Helaas zijn eventuele alternatieven voor de WTO overeenkomst ook onaantrekkelijk voor ontwikkelingslanden. Regionale en bilaterale handelsovereenkomsten met de EU en de VS houden nog meer risicoâs in voor ontwikkelingsvooruitzichten.

Novib is het Nederlandse lid van Oxfam International, een samenwerkingsverband van twaalf onafhankelijke
ontwikkelingsorganisaties. Het gezamenlijk ideaal: een rechtvaardige wereld zonder armoede.
Source: Novib, 7 December 2005