Ingezonden persbericht


PERSBERICHT

TSJECHIE EN HONGARIJE STERKSTE VASTGOEDMARKTEN VAN HET 'NIEUWE' EUROPA


* Polen staat op de derde plaats, gevolgd door Slowakije
* Roemenië stijgt sterk

* De Russische markt valt het meest op vanwege de snel groeiende economie en de integratie met de Europese Unie

Door een combinatie van politieke en economische stabiliteit en potentiële groei is de commerciële vastgoedmarkt van Tsjechië het sterkst van de 13 landen in het 'nieuwe' Europa. Dit is de uitkomst van het onderzoek 'Emerging Europe' van internationaal vastgoedadviseur Cushman & Wakefield Healey & Baker (C&W/H&B).

In het jaarlijkse rapport 'Emerging Europe' komt Hongarije net na Tsjechië, gevolgd door Polen op de derde plaats. Slowakije sluit dit jaar echter nauw aan bij Polen zodat er een top vier aan het ontstaan is.

Het onderzoek
'Emerging Europe' geeft jaarlijks een overzicht van de sterkte van commerciële vastgoedmarkten van 13 landen in Centraal- en Oost-Europa op basis van 50 politieke, economische en vastgoedgerelateerde factoren waarvan verondersteld wordt dat ze effect hebben op de groei en de stabiliteit van de vastgoedsector.

'Emerging Europe' is voor het eerst uitgegeven in 2003, het jaar voor de toetreding tot de Europese Unie van Tsjechië, Estland, Hongarije, Letland, Litouwen, Polen, Slowakije en Slovenië. Maar het rapport is breder. Ook worden onderzocht: Bulgarije en Roemenië (geplande toetreding tot de EU in 2007-2008) en de toekomstige kandidaat-landen Kroatië, Turkije en Rusland. Dit laatste land heeft eerder dit jaar een overeenkomst met de EU getekend om wederzijdse handel en investeringen te stimuleren.

De top vier
In 2004 is de economie in Tsjechië, Hongarije, Polen en Slowakije wederom sterk gegroeid. Met 5,5 procent zag Slowakije van de top vier de meeste groei, gevolgd door Polen met 5,4 procent. Deze groei is vooral te danken aan toenemende buitenlandse investeringen en consumentenbestedingen.

Economische groei in de regio
Het ziet er naar uit dat dit jaar de economische groei van de landen die in 2004 zijn toegetreden tot de EU het dubbele zal bedragen van die van West-Europa. Als volgende stap zal een aantal van deze landen overgaan op de Euro. 'Sommige landen lopen voor op andere. Als zij inderdaad overgaan op de Euro, dan zal dat een positieve impuls hebben op buitenlandse investeringen in die landen en het zal ook de aanvangsrendementen beïnvloeden in de commerciële vastgoedsector,' zegt Hajo Frieman, Hoofd Research van C&W/H&B in Nederland.

De sterkste economische groei in de regio vindt dit jaar plaats aan de oostelijke kant van Europa. De verwachte economische groei bedraagt in Rusland 5,6 procent, in Roemenië 5,4 procent, in Bulgarije 5,4 procent en in Turkije 5,3 procent.

Oost-Europa
Op het gebied van vastgoedbeleggingen zijn de aanvangsrendementen in Oost-Europa erg aantrekkelijk en vaak zelfs het dubbele van die in het 'oude' West-Europa. Goed vastgoed is nog relatief goedkoop en dit heeft ertoe geleid dat meer westerse investeerders de samenstelling van hun portefeuille opnieuw bekijken en daarbij zeer actief denken aan het beleggen in Oost-Europees vastgoed.

'Naar mate deze landen zich ontwikkelen en verder integreren met West-Europa, zullen de aanvangsrendementen sneller comprimeren naar die van West-Europa. Dit hebben we inmiddels ook gezien in Centraal-Europa. Het verschuiven van de aandacht naar Oost-Europa zal een goede omzet genereren voor degenen die in een vroeg stadium zijn gaan beleggen in de regio.' aldus Hajo Frieman.

Rusland
In Oost-Europa springt Rusland het meest in het oog vanwege de grootte van haar markt met 143 miljoen inwoners en de dynamiek in de economie. Baldwin Poolman, Managing Partner C&W/H&B in Nederland: 'De politieke en economische toekomst van Rusland is van groot belang voor de groei en het succes van de Europese economie. Internationaal actieve beleggers en bedrijven kunnen het zich niet veroorloven de omvang van en de veranderingen in de Russische markt te negeren. De enorme natuurlijke rijkdommen zoals olie en de geografisch strategische ligging tussen Azië en Europa zullen een positieve invloed hebben op de economische groei in Rusland. '

'Topaanvangsrendementen van kantoren in Moskou liggen met 11,5 tot 12,5 procent ongeveer twee keer zo hoog als in West-Europese hoofdsteden en 50 procent hoger dan in andere hoofdsteden van het nieuwe Europa. 'De verwachting is dat aanvangsrendementen in de komende jaren zullen dalen omdat het huurniveau op peil blijft, het vertrouwen van beleggers groeit en financieringsmogelijkheden verbeteren', vervolgt Poolman.

Op dit moment wordt volop gebouwd in Moskou. Een nieuw zakencentrum is gepland in Moskou, waar de hoogste toren van Europa 'Federation Tower' wordt gebouwd door Mirax City. Het multifunctionele project (kantoren, woningen, hotel) heeft een totale oppervlakte van 340.900 m2. De eerste fase wordt eind 2006 opgeleverd.

Met meer dan 1,3 miljoen vierkante meter winkelcentrum in de pijplijn voor 2005-2006 is vooral de retailmarkt in Rusland dynamisch. Een van de meest actieve beleggers is IKEA, die al drie grote winkelcentra van meer dan 150.000 m2 heeft geopend. In het komende jaar opent IKEA nog vier grote winkelcentra in Rusland.

'De Centraal- en Oost-Europese regio is een van de meest levendige economische regio's in de wereld. Met haar bovengemiddelde economische groeivooruitzichten biedt de regio veel mogelijkheden voor zowel internationale en lokale spelers in commercieel vastgoed als voor de bredere zakenwereld', aldus Baldwin Poolman.

/EINDE BERICHT