Waterschap Roer & Overmaas


12-12-2005

Herinrichting Geleenbeek: van oorsprong tot kasteel Terworm

In het gehucht Benzenrade, in de gemeente Heerlen, ontspringt één van de belangrijkste beken in het gebied van Waterschap Roer en Overmaas: de Geleenbeek.
Het bronbeekje dat in Benzenrade slechts 2 liter water per seconde afvoert, moet, als het regent, na enkele honderden meters al veel meer water aankunnen.
Waterschap Roer en Overmaas richt de eerste 5 kilometer van de Geleenbeek opnieuw in. Daarbij worden de betonnen tegels uit de oevers en van de bodem verwijderd. Vervolgens wordt de beek licht slingerend vergraven. Door het licht slingerende karakter gaat de stroomsnelheid van het water variëren. Dit gaat straks allerlei organismen en plantensoorten aantrekken.

De gemeente Heerlen gaat langs dit traject van de Geleenbeek het regenwater uit de woonwijken en van de wegen, zoveel als mogelijk, afkoppelen van het riool. Dit afgekoppelde schone regenwater wordt indirect naar de Geleenbeek geleid. Om de waterkwaliteit van de Geleenbeek te verbeteren worden alle lozingen van afgekoppeld regenwater door een zogenaamde bodempassage geleid. Vervolgens wordt via een infiltratie en/of bergingsvoorziening het water geleidelijk naar de beek afgevoerd. Een bijkomend voordeel van deze voorzieningen is dat er slib wordt weggevangen dat dus niet in de beek terecht komt.

De gemeente Heerlen zal parallel aan de herinrichtingswerkzaamheden wandel- en fietspaden in het gebied aanleggen en bestaande paden verbeteren. Recreatie is een belangrijk item in het verstedelijkte gebied.

De Geleenbeek stroomt in dit traject door 2 vijvers: de Wever en vijver de Aar, in de volksmond beter bekend als vijver de Rousch en de Weltervijver. Het water van beide vijvers is van slechte kwaliteit. Dit wordt veroorzaakt door het lokvoer voor de vissen, het brood dat aan de eendjes gevoerd wordt, de eendenpoep e.d.. Dat water willen we niet in de Geleenbeek hebben. De beek wordt daarom om de vijvers heen gelegd.
Als er teveel water in de vijvers staat, wordt dat via een zogenaamde helofytenfilter naar de Geleenbeek geleid. In een helofytenfilter groeien helofyten. Dat zijn planten als lisdodde, biezen en riet. Rondom de wortels van deze planten leven talloze bacteriën die afvalstoffen uit het water zuiveren.

Voor het project wordt via 3 instanties subsidie verkregen: WB 21 (Waterbeheer in de 21ste eeuw, een rijkssubsidie), POP (Plattelandsontwikkelingsprogramma uit het Europees Oriëntatie- en Garantiefonds voor de Landbouw) en SGB (Subsidie Gebiedsgericht Beleid van verschillende ministeries).

De werkzaamheden zijn in november 2005 gestart. Begin 2006 zal het werk klaar zijn.