Nederlands Architectuurinstituut

Rotterdam, 30 november 2005

Symbool van stadsvernieuwing Rotterdam naar NAi

Presentatie maquette van de Prijsvraag Jongerenhuisvesting Kruisplein van Mecanoo in Zaal 2, als onderdeel van de permanente tentoonstelling 'GeWoon Architectuur' in het Nederlands Architectuurinstituut (NAi). 13 december 2005 t/m 8 januari 2006

Vijfentwintig jaar geleden wonnen Francine Houben, Henk Döll en Roelf Steenhuis de Prijsvraag Jongerenhuisvesting Kruisplein. Met dit project werd de basis gelegd voor het officieel in 1984 opgerichte bureau Mecanoo architecten. De aanleiding om deze maquette in het NAi te tonen is niet alleen het vijfentwintigjarig jubileum van de prijsvraag. Het project Jongerenhuisvesting staat symbool voor de omslag van de stadsvernieuwing en volkshuisvesting in Rotterdam. Mecanoo, onder leiding van Francine Houben, heeft deze schitterende maquette geschonken aan het Nederlands Architectuurinstituut. Het NAi is Mecanoo daar bijzonder erkentelijk voor.

Het initiatief tot de prijsvraag die in 1980 werd uitgeschreven door de Maatschappij voor Volkswoningen in samenwerking met de Aktie-groep Het Oude Westen, is geworteld in de stadsvernieuwingscultuur van de jaren zeventig. Het 'bouwen voor de buurt' was tot speerpunt van het gemeentelijk beleid gemaakt en leidde in Rotterdam tot grootschalige stadsvernieuwing in verouderde woonbuurten, waarbij de bewoners via actiegroepen een stem afdwongen bij de totstandkoming van de woningbouw. De prijsvraag Jongerenhuisvesting Kruisplein had als doel om een flexibel en gevarieerd woningaanbod te creëren in de woonwijk Het Oude Westen. Ook moest het ontwerp inspelen op de bestaande stedenbouwkundige structuur.

Francine Houben, Henk Döll en Roelf Steenhuis , toen nog studenten aan de Technische Universiteit van Delft, maakten een ontwerp dat de veelhoekige vorm van de bouwkavel moeiteloos als uitgangspunt nam. In de woonblokken introduceerden zij de zogenaamde 'neutrale' woningen die door hun flexibiliteit verschillende wijzen van toekomstige bewoning mogelijk maken. De verschillende typen woningen, waaronder maisonnettes van drie verdiepingen en etagewoningen, kunnen dankzij gestandaardiseerde prefab wanden of via het plaatsen van niet dragende scheidingswanden worden samengevoegd of worden gesplitst.

De Prijsvraag Jongerenhuisvesting Kruisplein vormde niet alleen de start van Mecanoo, maar tegelijkertijd het sluitstuk van de stadsvernieuwing en woningbouw van de jaren zeventig. Mecanoo introduceerde gestucte gevels in lichte tinten en een heldere verkaveling, die niet alleen harmonieerde met de bestaande omgeving, maar tevens aansloot op de schaal van de gehele stad. Door deze eigenschappen heeft Mecanoo de (sociale) woningbouw een nieuwe esthetiek en grandeur gegeven, een thema dat in latere woningbouwontwerpen als Hillekop (Rotterdam 1985), Ringvaartplasbuurt Oost in Prinsenland (Rotterdam, 1993), Nieuw Terbregge (Rotterdam 2001) en de hoogbouw Montevideo (2005) op de Rotterdamse Wilhelminapier, steeds verder is uitgewerkt.

---

Voor nadere informatie en beeldmateriaal kunnen journalisten zich wenden tot de persafdeling van het team Marketing en Communicatie van het NAi:
Anouk Glaudemans, tel 010-4401255
Edwin Pelser, tel 010-4401235
fax 010-4366975, e-mail press@nai.nl