Ministerie van Sociale Zaken
en Werkgelegenheid
Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer Postbus 90801
2509 LV Den Haag
der Staten-Generaal Anna van Hannoverstraat 4
Binnenhof 1a Telefoon (070) 333 44 44
2513 AA `s-GRAVENHAGE Telefax (070) 333 40 33
Uw brief Ons kenmerk
ASEA/LIV/2005/102224
Onderwerp Datum
onderzoek NIBUD koopkracht chronisch 13 december 2005
zieken en gehandicapten
Tijdens het AO van 6 december over de koopkracht in 2006 heb ik uw Kamer een reactie
toegezegd op onderzoek van het NIBUD naar het besteedbaar inkomen van chronisch zieken en
gehandicapten. U hebt hiervan inmiddels een conceptversie ontvangen van de CG-Raad. In dit
onderzoek wordt het besteedbaar inkomen van alleenstaanden op het sociaal minimum vergeleken
met dat van chronisch zieken en gehandicapten met een minimumuitkering. Ook worden
koopkrachtcijfers voor 2005 gepresenteerd.
Inmiddels is er overleg met het NIBUD geweest over het concept rapport. Daarbij is gewezen op
een tweetal tekortkomingen en op verbeteringen in de berekeningen.
Tekortkomingen
Het rapport dat de CG-Raad op 12 december openbaar heeft gemaakt, bevat een goede
inschatting van de gemiddelde zorgkosten die chronisch zieken en gehandicapten maken. De
gemiddelde kosten van de gezonde bijstandsgerechtigden zijn echter niet meegenomen. De
overige zorgkosten die chronische zieken of gehandicapten maken zullen namelijk voor een deel
ook door gezonde bijstandsgerechtigden worden gemaakt.
Ook ontbreekt de gemeentelijke inkomensondersteuning aan chronisch zieken en gehandicapten
nog aan de analyse. Een groot deel van de extra zorgkosten komt in aanmerking voor vergoeding
door gemeenten, via de WVG, de categoriale ondersteuning, of de individuele bijzondere bijstand.
We hebben het NIBUD gevraagd om beide elementen toe te voegen aan de analyse zodat een
objectieve vergelijking mogelijk wordt.
Correcties
De in de conceptversie opgenomen koopkrachtcijfers zijn nog niet grondig gecontroleerd.
Inmiddels is door mijn ambtenaren een aantal verbeteringen doorgegeven die de uiteindelijke
---
koopkrachteffecten beïnvloeden. Zo is bijvoorbeeld in de conceptversie de belastingheffing in
2005 onjuist verwerkt.
Beoordeling
Duidelijk is al wel dat de specifieke zorgkosten die chronisch zieken en gehandicapten in 2005
maken op minimumniveau voor meer dan 100% worden gecompenseerd door de buitengewone
uitgaven aftrek. In 2006 levert deze aftrekpost nog meer compensatie op vanwege de verruiming
binnen de buitengewone uitgavenaftrek naar aanleiding van de motie Halsema1.
Daarnaast concludeer ik uit het voorlopige rapport dat de koopkrachtontwikkeling voor specifieke
groepen niet noemenswaardig afwijkt van de standaardkoopkracht. Dit is conform verwachting,
aangezien er in 2005 geen maatregelen zijn genomen die uitsluitend inkomenseffecten genereren bij
chronisch zieken en gehandicapten.
Deze conclusie wordt door de CG-Raad gedeeld: "huishoudens met chronisch zieken of
gehandicapten jonger dan 65 jaar gaan er in beschikbaar inkomen niet veel meer op vooruit
of op achteruit dan vergelijkbare huishoudens zonder chronisch zieken of gehandicapten".
Koopkracht 2006
De koopkrachtontwikkeling voor 2006 is niet meegenomen in het rapport. De
koopkrachtontwikkeling van alleenstaanden met een chronische ziekte of handicap op het
minimumniveau zal in 2006 gemiddeld ¾ %-punt beter zijn dan die van de alleenstaande
uitkeringsgerechtigde in het algemeen. Dit vanwege de eerder genoemde verruiming van de
buitengewone uitgavenaftrek. Ook zullen de extra zorgkosten in 2006 als gevolg van de verbeterde
toegang tot aanvullende polissen naar verwachting afnemen.
Zodra het NIBUD de definitieve versie van het rapport presenteert, zal ik uw Kamer nadere
informatie verstrekken.
De Minister van Sociale Zaken
en Werkgelegenheid,
(mr. A.J. de Geus)
1 Tweede Kamer, vergaderjaar 2005-2006, 30 300, nr. 19
Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid