Novib

Oxfam/Novib: onderdak moeilijkste klus na tsunami

Duizenden tijdelijke onderkomens gebouwd, honderden huizen in aanbouw door Oxfam/Novib

Een jaar na de tsunami blijkt huisvesting bieden aan de nabestaanden de zwaarte uitdaging voor alle hulporganisaties. Dat staat in het nieuwe rapport van Oxfam/Novib âA place to Stay, A Place to Liveâ dat vandaag is gepubliceerd. Uit het rapport blijkt dat er vooruitgang is in het huisvesten van de miljoenen mensen die door de tsunami hun woning verloren, maar ook dat die vooruitgang niet gelijkmatig is en dat een snellere wederopbouw geblokkeerd wordt door een aantal factoren.

Het rapport laat zien dat door alle hulpverlening van maatschappelijke organisaties, regeringen en particlulieren het volgende bereikt is op het gebied van onderdak:

* tijdens de noodhulpfase kreeg iedereen die daar behoefte aan had snel nood-onderdak;

* in Sri Lanka zijn nu ongeveer 95% van de mensen verhuisd naar traditionele behuizing;

* in de zwaarst getroffen Indiase deelstaat Tamil Nadu zijn inmiddels plannen gemaakt voor de bouw van meer dan 31.000 huizen;
* naar verwachting aan het eind van het jaar zal ongeveer een kwart van de benodigde permanente huizen in Atjeh gebouwd zijn.

"Er is nog heel veel te doen. In de noodhulpfase werd terecht gemikt op het redden van duizenden levens en het verbeteren van primaire leefomstandigheden. Nu zitten we in de fase van wederopbouw. Oxfam heeft inmiddels honderden huizen in aanbouw, een goede zaak. Maar er moeten hele dorpen herbouwd worden en dat zal veel tijd kosten", zegt Novib-directeur Jan Bouke Wijbrandi. "Volgens het rapport is de bouw van permanente huisvesting in het totale tsunami-gebied immens en te vergelijken met de wederopbouw van een stad als Philadelphia of Amsterdam."

Het nieuwe rapport van Oxfam zet uiteen wat de belangrijkste hinderpalen zijn voor snellere voortgang. Sommige daarvan waren onvermijdelijk, zoals het feit dat in Atjeh land waarop tenminste 120.000 mensen woonden permanent onder water staat, maar andere hadden vermeden moeten worden:

* Regeringen zijn traag geweest in het aanwijzen van nieuw en geschikt land voor wederopbouw.

* Gebrek aan duidelijkheid van regeringszijde over bufferzones aan de kusten heeft herbouw vertraagd. In Atjeh werd eerst een bufferzone van 2 kilometer breed voorgesteld en pas vanaf juni kon huizenbouw echt in gang gezet worden. Op Sri Lanka werd de omvang van de bufferzone zelfs in oktober nog veranderd.
* Gedurende de eerste drie maanden van dit jaar wisten hulporganisaties niet of ze na maart in het gebied mochten blijven, waardoor effectief plannen maken onmogelijk was.

In het rapport worden meer oorzaken van vertragingen genoemd, zoals gebrek aan ervaring bij maatschappelijke organisaties met huizenbouw op grote schaal, de noodzaak om de getroffen gemeenschappen goed bij de plannenmakerij te betrekken en forse problemen bij het vinden van de juiste bouwmaterialen. In Atjeh werd de toegang tot getroffen gebieden ernstig gehinderd door gebrek aan infrastructuur zoals wegen en havens. Ook is de prijs van hout daar sinds de tsunami verdrievoudigd.

Door dit soort omstandigheden was de vooruitgang van de wederopbouw niet overal gelijk, zodat sommige mensen alweer in permanente huizen wonen terwijl anderen nog in tenten verblijven.

"Het is moeilijk balanceren", zegt Novib-directeur Jan Bouke Wijnbrandi, "aan de ene kant willen mensen snel een huis en aan de andere kant willen ze er vanzelfsprekend hun zegje over doen en moeten de huizen van goede kwaliteit zijn. Een goed compromis vinden is lastig. Maar we beschikken over voldoende middelen, dus we kunnen doorgaan met ons werk en we zullen zorgen dat het in orde komt. En vergeet niet dat bijvoorbeeld de herbouw van de wijk Roombeek in Enschede die door de vuurwerkramp werd weggevaagd, ook jaren heeft gekost. En dat in een rijk land waar kadaster en administratie op orde zijn."

Download het rapport > Zie het origineel
Bron: Novib, 14 december 2005