Socialistische Partij

AOW en armoede: vergissingen van Zalm

14-12-2005 * De pensioenleeftijd hoeft niet omhoog om de vergrijzing op te vangen, zo stelde minister Zalm gisteren tijdens de Financiële Beschouwingen in de Eerste Kamer. Mensen kunnen op hun 65e met pensioen. Twee jaar geleden stelde Zalm in de Eerste Kamer nog dat de vergrijzing een tijdbom was onder de samenleving en sociale voorzieningen zoals de AOW onbetaalbaar zouden worden. SP-senator Ronald van Raak hield hem destijds voor dat de doembeelden van het kabinet niet klopten, omdat Nederlanders zélf via de pensioenfondsen voor hun oude dag hebben gespaard. Twee jaar later komt Zalm tot dezelfde conclusie.

De minister zei gisteren hetzelfde als oud-CDA-politicus Bert de Vries eerder deed in zijn boek 'Overmoed en onbehagen', dat de gespaarde pensioenen en de belasting die we daarover zullen heffen voldoende zijn om de vergrijzing op te vangen. Dit boek kwam De Vries te staan op felle kritiek van het CDA.

Een andere vergissing die Zalm gisteren in de Eerste Kamer toegaf is dat de armoede niet afneemt als de economie weer aantrekt. Tussen 2002 en 2004 zijn er honderdduizend huishoudens met een laag inkomen bijgekomen. Het aantal voedselbanken neemt snel toe, evenals het aantal schuldsaneerders. Het kabinet verwacht volgend jaar een economische groei van 2,5 procent, maar Zalm durfde niet toe te zeggen dat iedereen er ook daadwerkelijk op vooruit zal gaan. Van Raak: 'Tijdens het ruim tienjarige ministerschap van Zalm is de economie soms sterk en soms minder sterk gegroeid, maar elk jaar zijn de verschillen tussen rijk en arm groter geworden. Ook volgend jaar zullen bepaalde groepen mensen met een laag inkomen er op achteruit gaan. Zij worden volgend jaar ook nog getroffen door de afschaffing van sociale voorzieningen, zoals de bijstandswet, de WAO en het ziekenfonds. Mogelijk trekt de werkgelegenheid aan, maar ook dat is lang niet altijd een oplossing voor de toenemende armoede. Sinds enkele jaren kennen we in Nederland ook werkende armen: mensen die wel werk hebben, maar desondanks niet rond kunnen komen.'

Minister Zalm bleek nog steeds niet bereid om subsidieregelingen voor de rijken aan te passen, zoals de hypotheekrenteaftrek, die de schatkist dit jaar 11,7 miljard euro kost. Daarvan komt 3,2 miljard euro terecht bij de zeven procent rijkste Nederlanders (vergelijk: het totale budget voor huursubsidie is 1,7 miljard euro). Als de hypotheekrente de komende jaren aantrekt zullen de kosten voor deze subsidiëring nog verder toenemen. Van Raak: 'Het is ongelooflijk dat deze minister elk jaar de verschillen groter laat worden. Terwijl voorstellen die de verschillen minder groot maken stuiten op een muur van onwil. Waar komt toch de gedachte vandaan dat het heel gewoon is dat de verschillen in een samenleving alsmaar toenemen? Deze minister van Financiën heeft ons de afgelopen tien jaar uit elkaar laten groeien: de topinkomens exorbitant laten toenemen en de armoede schaamteloos laten uitdijen. Daarmee heeft hij de verhoudingen in de samenleving onder spanning gezet.'