Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit
De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Postbus 20018
2500 EA Den Haag

ons kenmerk: DN. 2005/4176
datum: 15-12-2005
onderwerp: Kamervragen inzake het beheer van de Oostvaardersplassen

Bijlagen:

Geachte Voorzitter,

Hierbij ontvangt u de antwoorden op de vragen inzake het beheer van de Oostvaardersplassen, van de leden Ormel en Jager (beiden CDA) aan de minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, ingezonden op 8 december 2005.

1
Klopt het bericht dat Staatsbosbeheer overweegt om het Fluitbos in Almere van 15 januari tot 15 april 2006 voor het publiek te sluiten? 1)

Nee. Staatsbosbeheer overweegt, met het oog op het dierenwelzijn, afsluiting van het Fluitbos alleen bij extreme weersomstandigheden zoals strenge vorst en sneeuwperiodes. De edelherten bereiken dan een soort winterslaap, waarmee de energiebehoefte daalt tot 30 % van het niveau in de zomer. Wanneer zij worden verstoord door het publiek levert dat stress op. Dat komt niet ten goede aan het dierenwelzijn en kan zelfs leiden tot sterven van het dier.

2
Wat is uw mening over de voorgenomen sluiting voor langere tijd van een gebied dat met behulp van de gemeente Almere is ingericht voor recreatie, onder andere door het aanleggen van wandel- en fietsroutes?

Om het gebied zoveel mogelijk toegankelijk te houden voor het publiek is er, zoals reeds aangegeven in het antwoord op vraag 1, geen voornemen om het gebied voor langere tijd te sluiten.

3
Worden de bomen in het Fluitbos bedreigd, doordat een te grote populatie edelherten gedurende de wintermaanden, vanwege voedselgebrek in de Oostvaardersplassen, de bast tot 2 meter hoog van de bomen schraapt?

De bosinstandhouding wordt niet bedreigd. Al sinds het Fluitbos in 1994 toegankelijk is geworden voor edelherten eten ze de schors van de bomen. Onderzoek wijst uit dat de ruwe stof uit de schors de edelherten helpt om de zuurgraad in de pens op het juiste peil te houden. Het eten van boomschors is dan ook geen indicatie voor voedselgebrek en hangt niet samen met de populatiegrootte.
Ten gevolge van de vraat sterven enkele bomen, met name essen, af. Een geschilde es geeft hard en onsmakelijk wondweefsel, waardoor verdere vraatschade wordt voorkomen en niet alle aangevreten bomen sterven. Een bepaalde mate van uitdunning is in een ouder wordend bos nodig om de groeiende bomen de nodige ruimte te geven. In die zin is de sterfte van enkele bomen dus gunstig. Indien er van nature te weinig uitdunning is zal de beheerder wellicht zelf bomen omzagen om voldoende levensruimte voor de groter wordende bomen te scheppen.

4
Speelt de ervaring van afgelopen winter, toen vele herten zijn verhongerd en de kadavers van deze dieren in het bos zijn blijven liggen, een rol bij het voornemen om het Fluitbos af te sluiten voor het publiek?

Nee. Zoals aangegeven bij vraag 1 is er geen voornemen om het Fluitbos gedurende een lange periode af te sluiten. Ook blijkt uit extern onderzoek dat afgelopen zomer is uitgevoerd dat bezoekers geen moeite hebben met het laten liggen van kadavers van edelherten. Dit mede gezien het feit dat hierop de raaf, de zeearend en de vos te zien zijn. Het zien liggen van kadavers is dus voor Staatsbosbeheer geen aanleiding tot het afsluiten voor het publiek.

5
Kunt u overwegen om de hertenpopulatie, die zich in het Fluitbos bevindt, door preventieve aantalregulatie op een zodanige wijze te beheren dat ernstig dierenleed voorkomen kan worden en het Fluitbos ook in de wintermaanden toegankelijk voor het publiek kan blijven?

Mogelijk dierenleed wordt middels het verbeterde predatormodel voorkomen. De beperking van de toegankelijkheid met het oog op het dierenwelzijn gedurende een periode van strenge vorst is minimaal. Op dit moment zie ik geen aanleiding om vanuit mijn beleid het beheer van Staatsbosbeheer te laten aanpassen. Bovendien zou ik daarmee vooruitlopen op het advies van de onafhankelijke commissie van internationale deskundigen onder voorzitterschap van oud-staatssecretaris Gabor.

6
Wanneer wordt de samenstelling van de deskundigencommissie, die u de Kamer hebt toegezegd 2), bekend gemaakt?

Het samenstellen van de commissie is bijna voltooid. Deskundigen uit de Verenigde Staten, Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk en Zimbabwe hebben hun deelname toegezegd. Twee deskundigen moeten hun deelname nog bevestigen. Ik ben voornemens om u in januari te informeren over de definitieve samenstelling van de commissie en de aanpak.

7
Kan de deskundigencommissie in ieder geval de situatie in de Oostvaardersplassen tijdens de komende wintermaanden in ogenschouw nemen? Wanneer kan de Kamer het advies van deze commissie verwachten?

De commissie zal bij elkaar komen in februari en in mei. In februari brengt de commissie een bezoek aan de Oostvaardersplassen, zodat de wintersituatie in ogenschouw kan worden genomen. Naar verwachting levert de commissie in juni haar rapport op.

8
Deelt u de mening dat alles in het werk gesteld moet worden om het ernstige dierenleed, zoals zich dat voordeed afgelopen jaar, te voorkomen?

Zie mijn antwoord op vraag 5.

De minister van Landbouw, Natuur
en Voedselkwaliteit,

dr. C.P. Veerman

1) Radio Flevoland, 7 december jl.
2) Algemeen Overleg d.d. 8 september 2005, Kamerstuk 30 300 XIV, nr. 12