Geert Dales: Nogmaals de petjes
Bron: Gemeente Leeuwarden (17-12-2005)
Burgemeester Dales van Leeuwarden roert in de Leeuwarder Courant van
zaterdag 17 december nogmaals de `petjes-kwestie' aan (zie ook de
tekst van de column die hij op 2 december jl. uitsprak op Radio 1).
De integrale tekst van de bijdrage in de LC wordt hieronder geplaatst.
`Wie kaatst kan de bal verwachten. Het verbaast mij dan ook niet dat
ik nogal wat reacties heb losgemaakt met mijn radiocolumn over kleding
en gedrag van jongeren. De discussie maakt duidelijk dat het een punt
van belang is. Sommigen verweten mij dat ik op generaliserende wijze
over 'de jongeren van Leeuwarden' sprak. Die hebben mijn tekst slecht
beluisterd of gelezen. Ik had het niet over de jongeren in Leeuwarden,
maar over bepaalde jongeren in Nederland. Het was geen column voor
radio Mercurius, maar voor Radio 1. Wie de schoen past trekke hem aan.
Helaas hebben velen een schoen aangetrokken die hen helemaal niet
past. De behoefte om zich slachtoffer te voelen is hier en daar groot.
Anders snap ik niet waarom men zich op de tenen getrapt voelde terwijl
ik helemaal niet op die tenen stond.
De jongerenbijeenkomst in Leeuwarden die ik noemde was niet meer dan
een aanleiding voor een opvatting die gebaseerd is op vele
waarnemingen en gesprekken gedurende jaren, niet op het tafereel van
die Leeuwarder avond. Natuurlijk trek ik mij de kritiek aan, want ik
was de auteur van de tekst die mensen blijkbaar op het verkeerde been
heeft gezet en die de indruk wekte dat ik geen waardering zou hebben
voor de inzet van diegenen die de moeite namen die avond te komen. Dat
betreur ik, want daardoor schiet ik mijn doel voorbij. Overigens vind
ik een opkomst (na aftrek van sprekers, gemeenteraadsleden,
fractie-assistenten, jongerenwerkers en journalisten) van amper
twintig jongeren een veeg teken, zeker voor een stad als Leeuwarden
met een bovengemiddeld jonge bevolking. De gebrekkige maatschappelijke
betrokkenheid van tal van jongeren is beslist een punt van zorg. Wie
wel eens praat met vrijwilligers in het buurt- en verenigingswerk ziet
de toekomstige problemen op zich afkomen. Laten we het daar ook eens
over hebben!
Ik had het niet over 'de jongeren', maar over bepaalde jongeren die
wel kansen hebben, maar die niet benutten of ze verprutsen. Die zich
slachtoffer voelen maar het niet zijn. Die niet eerst zelf alles uit
de kast halen om te slagen, maar op anderen de verantwoordelijkheid
afschuiven. Die niet in de gaten hebben dat in de echte wereld andere
eisen worden gesteld dan ze thuis of op school kennelijk hebben
meegekregen. Aan wie dat door ouders of leerkrachten onvoldoende
duidelijk is gemaakt, desnoods met harde hand. Dan krijg je als
jongere een verkeerd wereldbeeld en ben je ineens verbaasd als een
werkgever je niet nodig heeft. Ik weet heel goed dat er jongeren zijn
met problemen die ze zelf niet kunnen oplossen, dat de staat of de
gemeente daar iets voor moet doen, dat werkloosheid een probleem is en
werkgevers hun maatschappelijke verantwoordelijkheid soms beter moeten
oppakken. Maar daar ging mijn betoog niet over.
Nogal flauw vond ik de opmerkingen dat ik niet zou weten wat er onder
jongeren speelt. Dat is net zo flauw als te zeggen dat 17- of
18-jarigen nog te jong en onervaren zijn om te weten hoe de wereld in
elkaar zit. Ik maak zo'n opmerking dan ook niet. Ik heb mij als
wethouder en zeker ook nu als burgemeester op allerlei manieren
ingezet voor jongeren en ben altijd buitengewoon makkelijk in het
contact en heel goed bereikbaar. Vrijwel iedere serieuze uitnodiging
voor debatten, ontmoetingen, toespraken of wat dan ook neem ik aan. Ik
kom regelmatig op scholen, was in het jongerenpension, heb
drugsverslaafde jongeren opgezocht, met criminele jongeren gesproken,
dakloze jongeren ontmoet en tal van zorgcentra voor jongeren met
opvoed-, woon- en leerproblemen bezocht en zet mij in voor betere
jongerenvoorzieningen waar er tekortkomingen zijn. Als wethouder
Economische Zaken van Amsterdam heb ik mij ingezet voor stageplaatsen
en leer-werktrajecten en mij druk gemaakt voor kansarme asielzoekers,
heel vaak van jonge leeftijd. En ja, ik heb ook veel contact met
succesvolle jongeren, die geen problemen hebben en ze ook niet
veroorzaken. Dat ik niets voor jongeren zou doen of van hun wereld
niets zou weten is een karikatuur die gemaakt wordt door mensen die
blijkbaar geen beter argument hebben. Datzelfde geldt voor opmerkingen
over 'toonhoogte'. Ik zet de zaken liever op scherp, met daarna een
stevig debat, dan mensen naar de mond te praten zonder een probleem op
te lossen. Overigens wil ik niet onvermeld laten dat ik in Leeuwarden
ook heel wat teleurstellende ervaringen achter de rug heb van jongeren
die niet reageerden op uitnodigingen of niet kwamen opdagen, zich niet
hielden aan afspraken om terug te bellen of oproepen om terug te
mailen of die zich in het contact ronduit onbeschoft gedroegen en er
blijk van gaven niet te beseffen dat het heel raar is om aan tafel een
gesprek te voeren met de pet op en de jas aan. Disfunctioneel gedrag,
om schrijver Klaas Jansma te citeren, "dat gecorrigeerd moet worden
als bijdrage aan de toekomst van die jongeren".
Deze krant berichtte kort na mijn column dat het op de redactie
negatief commentaar zou 'regenen'. Dat stond in schril contrast tot de
post die ik ontving. Op één, inmiddels twee uitzonderingen na kreeg ik
louter bijval. Om iedere indruk van misleiding weg te nemen heb ik
mijn post aan de krant ter inzage gegeven. Het is jammer dat met mijn
toestemming om eruit te citeren niets is gedaan. Het zou het beeld
zeker hebben verrijkt. Interessant is dat degenen die het met mijn
stelling eens zijn een heel ander profiel hebben dan degenen die mij
bekritiseren. Ik noteerde bijval van een inpakker, een
scheepstimmerman, een hoogleraar regionale arbeidsmarkt, een
vestigingsmanager van het Centrum voor Werk en Inkomen, een
VVV-directeur, een decaan uit het MBO en een bedrijfsleider van een
supermarkt. Dat spoort goed met wat ik zelf per post ontving,
waaronder een CWI-directeur, een aantal ondernemers en een
VMBO-lerares die mij opriep bij haar school directeur te worden mocht
ik het burgemeesterschap willen opgeven. De criticasters zijn politici
en quasi-politici, wat jongerenwerkers, een aantal jongeren die zich
(al dan niet terecht) aangesproken voelden en natuurlijk de
onvermijdelijke columnist. Toch iets om over na te denken!
Ik heb intussen een leuke ontmoeting gehad met de 'dwerse' Groen Links
jongeren en ga in op een uitnodiging van een MBO-school voor een goed
gesprek. Via deze krant heb ik jongeren opgeroepen een debat te
organiseren. Dat lijkt mij een stuk interessanter dan anonieme
laag-bij-de-grondse scheldpartijen. Of mijn oproep iets uithaalt weet
ik niet. Tot dusverre ging de respons niet verder dan een mail van een
jongerenwerker die zich opwierp als spreekbuis en de aankondiging van
een ludieke actie bij het stadhuis. Ik verheug mij op de website
www.malpetje.nl die de jongerenadviesraad maandag lanceert en die
hopelijk goed benut wordt om op serieuze wijze te discussiëren over
iedere mogelijke bijdrage om jongeren te betrekken bij de samenleving
en te helpen bij het vinden van de weg naar een succesvol leven.
Geert Dales
Burgemeester van Leeuwarden
Gemeente Leeuwarden