|RMC Zuid, HOvJ |Onderwerp: Jaarbericht Veiligheid 2005
Thema: Risico-ontwikkeling in de provincie Zeeland in relatie tot de komst van de Veiligheidsregio Zeeland
Geachte heer, mevrouw,
Als politiekverantwoordelijke draagt u de zorg voor de veiligheid van burgers en bezoekers van uw gemeente en daarmee ook in de regio Zeeland. Middels deze brief wil ik u informeren over de ontwikkelingen op het gebied van fysieke veiligheid, de vorming van de Veiligheidsregio Zeeland en een doorkijk geven naar ontwikkelingen die in Zeeland op het gebied van veiligheid en risico's de komende jaren op ons af gaan komen. In relatie tot uw verantwoordelijke werk is het mijns inziens belangrijk dat u periodiek over algemene en actuele informatie op dit gebied beschikt. Het geeft u achtergronden waarmee u op uw eigen manier al dan niet rekening kunt houden. Mijn intentie is om u met ingang van heden jaarlijks over ontwikkelingen op dit gebied op de hoogte te houden.
Veiligheidsregio Zeeland
Bestuurders in Zeeland hebben, om diverse plausibele redenen, reeds in 2003 besloten krachten op het gebied van multidisciplinaire calamiteitenaanpak, rampenbestrijding en crisisbeheersing bovenlokaal te bundelen op regionaal niveau. Daarbij is eveneens ingezet op multidisciplinaire afstemming tussen organisaties op veiligheidsgebied waaronder in ieder geval Gemeenten, Geneeskundige Hulpverlening Ongevallen en Rampen, Brandweer en Politie. In juni 2004 heeft ons kabinet gesteld dat er met ingang van medio 2006 in Nederland 25 zogenaamde Veiligheidsregio's dienen te zijn. Zeeland is er hier één van.
Wat is een veiligheidsregio?
Het is feitelijk een gebied (de hele provincie Zeeland) waarin wordt samengewerkt door verschillende besturen en hulpverleningsdiensten op de terreinen van de brandweerzorg, rampenbestrijding, crisisbeheersing, geneeskundige hulpverlening bij ongevallen en rampen en de handhaving van fysieke veiligheid. De betrokken partijen zijn primair de 13 Zeeuwse gemeenten, de geneeskundige hulpverlening (Geneeskundige hulpverlening bij ongevallen en rampen (GHOR) met gelieerd de Regionale Ambulancevoorziening Zeeland (RAVZ)), de gezamenlijke brandweer in Zeeland (Regionale Brandweer Zeeland en de gemeentelijke brandweren) en de regionale politie Zeeland. Secundair zijn met name de Provincie, Defensie, Waterschappen, Rijkswaterstaat en het Openbaar Ministerie direct betrokkenen.
Bestuurlijke entiteit
Op dit moment speelt binnen de gemeenten het vaststellen van de bestuurlijke entiteit van deze Veiligheidsregio in een Gemeenschappelijke regeling. Uitgangspunt is dat daarmee nog maar slechts één gemeenschappelijke regeling op het gebied van veiligheid en multidisciplinaire samenwerking van diensten zal ontstaan. Deze regeling draait onder het Veiligheidsbestuur dat, conform voorschrift van onze Minister van BZK, gevormd dient te worden uit onze 13 burgemeesters. Dit bestuur krijgt de beschikking over een zogenaamde Veiligheidsdirectie, als multidisciplinair veiligheidsadviesorgaan, onder voorzitterschap van een algemeen directeur/secretaris van het veiligheidsbestuur. De huidige gemeenschappelijke regelingen op dit gebied (zoals die van de Regionale Brandweer Zeeland, de GHOR als onderdeel van de GGD en de CPA) zullen verdwijnen. Vanzelfsprekend zullen de Regionale Politie Zeeland en de gemeenten met eigen verantwoordelijkheden en bevoegdheden als zelfstandige organisaties blijven vallen onder hun eigen bestuur. Voor deze organisaties draait het uitsluitend om geborgde afstemming en koppeling van processen op het gebied van multidisciplinaire calamiteitenaanpak, rampenbestrijding en crisisbeheersing.
Zeeland tweede risicogebied van Nederland
Uit diverse rapportages blijkt dat de regio Zeeland, direct na de regio Rotterdam-Rijnmond, het hoogste risicoprofiel in ons land heeft. De regio Zeeland heeft te maken met verschillende risico's. Uit onderzoek komt naar voren dat Zeeland van de, momenteel op nationaal niveau achttien, geformuleerde ramptypen op zes ramptypen de maximale score haalt. Zeeland zal zich dan ook hierop binnen realistische grenzen moeten gaan voorbereiden. Uit de lijst van risico's waarmee Zeeland te maken heeft en wellicht nog (sterker) te maken krijgt licht ik er een aantal uit:
- Ontwikkelingen haven- en industriegebieden (inclusief aan-& afvoer en terminalontwikkeling);
- Ontwikkelingen vaarwegen, spoorverbindingen, wegenstructuur en pijpleidingtracés en woonwijken;
- Brede transportontwikkelingen over zowel de weg, het water, het spoor als ook via leidingstelsels;
- De matige infrastructuur (eilandenopbouw) in relatie tot vereist hulpaanbod en evacuatie;
- Kernenergie (zowel opslag, als energieleverantie zowel in Zeeland als in België);
- Het recreatierisico (400.000 - 1.100.000 'inwoners') en de kwetsbaarheid hierbij;
- Infrastructurele projecten zoals Westerscheldetunnel, stormvloedkering en toekomstige uitbreiding;
- Storingsgevoeligheid van energieleverantie;
- Gezondheidsrisico's waaronder mogelijke infecties en besmettingen;
Uit rapportages is af te leiden dat wij, hulpdiensten en gemeenten samen, vooralsnog niet in staat zijn een acute ramp of crisis van enige omvang die onze regio kan treffen, binnen de kaders die door het Rijk en de provincie als minimum niveau zijn aangegeven, adequaat kunnen bestrijden. Regionaal wordt momenteel ingezet om toe te groeien naar een hulpaanbod op een realistisch en voor de gemeenten acceptabel niveau met de daarbij behorende multidisciplinaire processturing.
Trends in risico's en crises
Onze maatschappij wordt steeds complexer en kwetsbaarder. De komende jaren zal mede vanwege klimatologische ontwikkelingen het overstromingsrisico meer aandacht gaan krijgen. Crisisbeheersing zal zich ontwikkelen tot een ruimer begrip en worden aangevuld met anticipatie op terreur. Mediatisering, multiculturalisering, complexifering, juridisering en kwetsbaarheid door onder andere ICT-afhankelijkheid zullen de komende jaren steeds grotere rollen gaan spelen in relatie tot veiligheid, veiligheidsbeleving en aanvaardbaarheid.
Doel van een veiligheidsregio?
Het is ongeloofwaardig om te veronderstellen dat gemeenten deze ontwikkelingen nog zelfstandig het hoofd kunnen bieden. Het doel van de veiligheidsregio is dan ook om samen beter voorbereid te zijn op rampen en crises. Gezamenlijk ervoor zorgen dat er maatregelen worden genomen die de kans op rampen en crises zo klein mogelijk maken en zorgen dat, als het fout gaat, gezamenlijk alle noodzakelijke hulpverlening binnen realistische grenzen wordt gegeven. Tot op heden zijn veiligheidsprocessen voornamelijk vanuit de individuele organisaties en ook binnen individuele gemeenten monodisciplinair versterkt. Multidisciplinaire en intergemeentelijke organisatie- en procesafstemming in zowel voorbereiding, respons als nazorg is inmiddels, zo leert de risico-ontwikkeling in onze maatschappij, noodzaak geworden. In onze regio bundelen gemeenten, brandweer, geneeskundige hulpverlening, politie en andere betrokken organisaties zoals hiervoor reeds genoemd de krachten. Een regionale aanpak is gewoonweg noodzakelijk. Dit allemaal met als doel de veiligheid van de inwoners en bezoekers van Zeeland te vergroten. De burger staat immers centraal!
Van budgettair neutraal naar 'minder-meer kosten'
Regionaal heeft ons bestuur er op ingezet om de vorming van de veiligheidsregio in beginsel budgettair neutraal te laten verlopen. Krachtenbundeling en het gebruik en de afstemming van reeds aanwezige capaciteit en kwaliteit moet, kan en zal slagkracht en ook winst opleveren. Toch moet onder ogen gezien worden dat, om deze winst te kunnen behalen, wellicht tijdelijk zal moet worden geïnvesteerd. Vast staat dat de hierboven genoemde trends in risico's, de ontwikkelingen van reeds in Zeeland aanwezige gevaren en de invloeden vanuit onze omgeving, waarbij we niet ons buurland België moeten vergeten, in de nabije toekomst financiële claims zullen gaan leggen op Rijks-, Provincie-, maar zeker ook gemeentebegrotingen. Vanzelfsprekend geldt daarbij dat dit op die momenten door u als bestuurders dient te worden onderschreven en dat het uiteindelijk de gemeenteraden zijn die zullen moeten instemmen met het realistische niveau. Daarbij kan gesteld worden dat, op macroniveau en op de lange termijn, het individueel in blijven spelen op deze ontwikkelingen meer kosten met zich mee zal brengen dan wanneer hierbij gezamenlijk opgetrokken wordt. De Minister van BZK is momenteel een onderzoek gestart naar financieringsstromen in relatie tot veiligheid. Daarbij heeft hij inmiddels aangegeven oog te hebben voor situaties waarin gemeenten nagenoeg uitsluitend op basis van inwoneraantallen vergoedingen ten behoeve van fysieke veiligheid ontvangen. Zeeuwse bestuurders geven al jaren aan dat de relatie tussen inwonersbijdragen en het erg hoge risicobeeld niet in verhouding staan.
Ik hoop dat deze brief u prikkelt om als politiekverantwoordelijke en/of bestuurder voor onder andere de veiligheid van de burgers en bezoekers binnen uw gemeente en de regio het thema veiligheid de komende jaren op een realistisch niveau op de agenda te houden. Wellicht dat deze informatie ertoe bijdraagt om nu gezamenlijk te anticiperen op de komende ontwikkelingen op veiligheidsgebied binnen onze regio.
Ik wens u alvast plezierige feestdagen toe en hoop samen met u een bijzonder veilig 2006 in Zeeland tegemoet te gaan.
Hoogachtend,
Ing. F.J.G.M. Captijn MCDm
Beoogd directeur Veiligheidsregio Zeeland (i.o.)
-----------------------
Datum:
15 december 2005
Inlichtingen:
N.M. Luitwieler
Tel.:
0118-421100
Fax:
0118-421101
E-mail: info@zeev.nl
Ons kenmerk :
l/2005/
Uw kenmerk :
Blad:
1 van 4
Aantal bijlagen:
PROJECTBUREAU
Postbus 8016,
4330 EA Middelburg
bezoekadres:
Segeerssingel 10
4337 LG Middelburg
internetadres:
www.zeev.nl
---- --