Provincie Friesland

PERSBERICHT

Nummer: 377 MJS
Datum: 22 december 2005

Provincie in zee met Fortis

Definitief besluit GS over financieringsstructuur Nuon-aandelen

Het College van Gedeputeerde Staten van de Provincie Fryslân heeft een overeenkomst bereikt met Fortis voor het financieren van de Nuon-aandelen via de houdstermaatschappij Falcon. Dit is een lening waarmee de provincie een voorschot neemt op de verwachte verkoopopbrengst van de Nuon-aandelen. Friesland Bank doet voor 20% mee in de structuur, dit zijn Fortis en Friesland Bank overeengekomen.

De provincie brengt haar Nuon-aandelen (12,6%) in in een houdstermaatschappij genaamd Falcon. Deze houdstermaatschappij trekt jaarlijks een lening aan en betaalt naar behoefte de provincie Fryslân dividend uit. Dit dividend bedraagt ongeveer E50 miljoen per jaar en is daarmee drie keer zo veel als het dividend dat de provincie nu van Nuon krijgt.

Gedeputeerde Jan Ploeg is blij met de deelname van Fortis en Friesland Bank. "Fortis heeft altijd heel positief meegedacht met de Falconstructuur, het eindresultaat is een flexibele structuur onder goede voorwaarden. We wilden ook een deel van deze transactie onderbrengen in onze eigen provincie en wel bij onze huisbankier Friesland Bank. Als alles volgens planning verloopt, kunnen we eind volgend jaar de eerste Falcon-gelden al investeren in onze provincie, daar zijn wij als college erg trots op. Het is bovendien hard nodig want de gelden uit Den Haag en Brussel nemen af."

David de Buck, Global Head van de Energy & Utilities Groep van Fortis "deze baanbrekende transactie bevestigt dat Fortis een belangrijke speler is in de energy & utilities sector, en dat zij succesvol is met het aanbieden van op maat gesneden innovatieve oplossingen aan haar klanten."

Teun Branbergen, lid van de Raad van Bestuur van Friesland Bank: "In de achterliggende jaren heeft Friesland Bank zich ontwikkeld van huisbankier tot strategische partner voor de provincie. Vanuit deze rol participeren wij nu in deze financieringsconstructie. Gelet op de complexiteit en het volume wordt dit project vanzelfsprekend getrokken door Fortis. We constateren echter met genoegen dat wij ten opzichte van de concurrentie een onderscheidende rol hebben gespeeld."

In het oorspronkelijke voorstel zat een reservepot van E150 miljoen die altijd beschikbaar was. Deze pot is voorlopig uit de constructie gehaald want het geld is op korte termijn niet nodig en het scheelt rente. Als het nodig blijkt, kan de pot later weer terugkomen. De lening mag tot 2008 maximaal E400 miljoen bedragen. Dat is de huidige waarde van het commerciële deel van de Nuon-aandelen. In 2008 wordt opnieuw bekeken wat die waarde is door te evalueren. Op basis van de uitkomsten van de evaluatie wordt bepaald of opnieuw mag worden geleend. Dat is een voorwaarde die Provinciale Staten hebben gesteld.

Het definitieve besluit van het college gaat nu voor kroongoedkeuring naar het Ministerie van Binnenlandse Zaken.

Achtergrondinformatie behorende bij persbericht "Provincie in zee met Fortis" van 22 december 2005

Fortis
Fortis is een geïntegreerde financiële dienstverlener in bankieren en verzekeren. Met een marktkapitalisatie van E33 miljard (19/12 2005) en circa 55.000 medewerkers behoort zij tot de 20 grootste financiële instellingen van Europa. In haar thuismarkt, de Benelux, neemt Fortis een toonaangevende positie in met een breed pakket financiële diensten voor haar particuliere, zakelijke en institutionele klanten. Vanuit de expertise in de thuismarkt ontplooit zij haar Europese ambities via groeiplatforms. Fortis opereert ook in geselecteerde activiteiten met een wereldwijd bereik. In specifieke Europese en Aziatische landen maakt zij met succes gebruik van haar knowhow en ervaring in bankverzekeren.

De Merchant Banking divisie van Fortis heeft een gespecialiseerde Energy & Utilities Group die wereldwijd relaties onderhoudt met bedrijven die actief zijn in de energiesector. Fortis biedt deze klanten verschillende diensten waaronder werkkapitaal, project- en acquisitiefinancieringen, handel in energie-derivaten, evenals advies op het gebied van fusies en overnames. Fortis is marktleider op het gebied van Renewable Energy en Carbon Banking en is een belangrijke financiële dienstverlener voor de olie en gas industrie. . Fortis is genoteerd aan de beurzen van Amsterdam, Brussel en Luxemburg en heeft een gesponsord ADR programma in de Verenigde Staten.

Friesland Bank

Friesland Bank is in 1913 opgericht. Het is een zelfstandige bankgroep met het hoofdkantoor in Leeuwarden. De balans van de Friesland Bank Groep bedroeg medio 2005 E9,4 miljard. Haar gepubliceerde nettowinst over 2004 bedroeg E72,3 miljoen. Friesland Bank heeft officiële ratings van Moody's Investors Service (A3) en Fitch Ratings (A). Haar dienstverlening omvat: bancaire zaken (Friesland Bank), verzekeringen (Friesland Bank Assurantiën/AECUM) en private equity (Friesland Bank Investments). Friesland Bank bezit financiële deelnemingen in o.a Kempen & Co N.V., Van Lanschot N.V. en Triodos Bank N.V.

Bij Friesland Bank Groep werken in totaal ruim 1000 medewerkers.

---- --
Provinciale Staten Fryslan
Leeuwarden

Leeuwarden, 20 december 2005
Verzonden,

Ons kenmerk : 624575
Afdeling : BC/staf
Telefoon : 058 - 2925653 / Veurman
Uw kenmerk : -
Bijlage(n) : 2

Onderwerp:
Project Falcon

Aan de leden van Provinciale Staten,

Met deze brief informeren wij u over de recente ontwikkelingen van het project Falcon, de waarderealisatie van de Nuon-aandelen. Hieronder gaan wij allereerst in op het door ons genomen definitieve besluit. Daarna gaan wij in op de juridische legal opinion en de second opinion, het tijdspad.


1. Definitieve besluit
Op 12 oktober en op 9 november heeft u uw wensen en bedenkingen uitgesproken ten aanzien van ons ontwerpbesluit aangaande het project Falcon. Uw wensen en bedenkingen hebben op enkele punten geleid tot wijzigingen in het ontwerpbesluit of daarbij horende documenten. Hieronder lichten wij de wijzigingen toe:

a. Taakomschrijving project Falcon
In het aanvullende Statenvoorstel van 1 november (stuk nr. 616867 punt C,5) hebben wij toegezegd de concept-akte van oprichting met daarin de statuten voor Falcon aan te scherpen zodat de houdstermaatschappij alleen datgene doet waar zij voor in het leven is geroepen.

Artikel 3 van de concept-akte geeft het doel van de houdstermaatschappij weer. In de eerste concept versie stond het volgende weergegeven: De Vennootschap heeft ten doel:
(a) het houden van aandelen in het kapitaal van n.v. Nuon, een naamloze vennootschap, statutair gevestigd te Amsterdam, ingeschreven in het handelsregister van de Kamer van Koophandel en Fabrieken voor Amsterdam onder dossiernummer 34108286, en aandelen in verband daarmede verkregen; (b) optimalisatie van de waarde van de aandelen genoemd onder (a); (c) het aantrekken van gelden van kredietinstellingen; en (d) het (tijdelijk) uitzetten en/of beleggen van gelden in verband met bedoelde onder (a) en (c).

Wij menen dat deze concept omschrijving te veel ruimte laat en hebben de punten c en d daarom aangescherpt. De punten c en d zijn geworden: (c) het aantrekken van gelden van kredietinstellingen ter financiering van de activiteiten als genoemd onder (a). (d) vervalt.

Deze wijziging is zowel juridisch en fiscaal getoetst. De gewijzigde concept akte ligt vanaf dinsdag 20 december 2005 tot vrijdag 20 januari 2006, voor de leden van Provinciale Staten, ter inzage bij de secretaris-directeur.

b. Verpanding van de aandelen Falcon
Zowel van uw kant als van buiten de provincie is er gewezen op het verpanden van de Falcon aandelen. Wij zijn van mening dat de constructie zoals wij deze voor ogen hebben past binnen de huidge wetgeving als ook de statuten van Nuon. Toch hebben wij, om discussie in de toekomst te voorkomen, samen met de financier gekozen voor een nieuwe formulering. In deze nieuwe versie is expliciet opgenomen dat de overdracht van stemrecht op de aandelen Falcon ten gunste van de financier is uitgesloten.

Door de wijzigingen op dit punt kan richting de andere aandeelhouders worden gesteld dat Fryslân (als bestuurder van Falcon) de volle regie over de Nuon-aandelen heeft en behoudt. Gelderland (en de andere aandeelhouders in afschrift) hebben een brief van deze strekking ontvangen. Een kopie van deze brief vindt u in bijlage 1. In dit kader is voorts van belang dat in de statuten van Nuon is vastgelegd dat op de Nuon-aandelen geen pandrecht kan worden gevestigd.

c. Evaluatie moment
In het aanvullende voorstel van 1 november zijn wij bij punt C, 4 ingegaan op een link tussen de hoogte van de lening en de waarde van het commerciële deel van Nuon. Wij hebben daarom voorgesteld een maximering van de lening op E 400 miljoen tot het evaluatiemoment in 2008. Op basis van de evaluatie zou daarna eventueel gekozen kunnen worden voor een verdere verhoging. Dit in navolging op de suggesties zoals u deze heeft genoemd in de Statenvergadering 12 oktober. Gezien de uw positieve reactie tijdens de Statenvergadering van 9 november handhaven wij dit besluit.

d. Vervallen van de eenmalige faciliteit van 150 mln De functie waarvoor het potje in het leven was geroepen lag in het opvullen van een mogelijk optredend gat in de jaarlijkse tranches. Dat zou nodig kunnen zijn indien Nuon enkele jaren minder presteert, minder of geen dividend uitkeert en de financier vervolgens gebruik zou maken van het recht de lening (tijdelijk) stop te zetten. Het is welhaast theoretisch dat die situatie zich de eerstkomende jaren voordoet, te meer omdat in het begin van het traject de verhouding tussen de omvang van de lening en de waarde Nuon nog heel riant is. Een andere reden om het potje in te zetten is het aangaan van zeer grote verplichtingen die al op korte termijn nopen tot het beschikbaar hebben van zeer grote bedragen. Voor de eerstkomende jaren is dat niet voorzien, wat te maken heeft met het stadium van voorbereiding c.q. de uitvoeringsgereedheid van de projecten. Verder menen wij dat het aanhouden van het potje een dure faciliteit is. De jaarlijkse kosten bedragen ruim een half miljoen.

Het kunnen beschikken over het potje heeft onmiskenbaar ook voordelen. In de afweging van voor- en nadelen heeft een belangrijke rol gespeeld dat de financier de bereidheid uitspreekt in 2008 (in samenhang met de evaluatie) opnieuw over de introductie van het potje, dan wel het anderszins ophogen van de lening.

Wij hebben besloten het potje van 150 miljoen te laten vervallen. Door deze wijziging resteert er een schema waarbij de financier over acht jaar een lening van in totaal E 400 miljoen netto verstrekt. Dit is exclusief het Nuon-dividend dat Falcon daarnaast nog ontvangt.

e. Definitieve besluit
De hiervoor genoemde wijzigingen onder de punten a tot en met d zijn verwerkt in het besluit en/ of de daar onderliggende documenten. Daarop hebben wij op 6 december ons definitieve besluit genomen. U vindt ons definitieve besluit in bijlage 2.


2. Juidische controles:
a. Legal Opinion
Zoals wij in onze reactie op de vragen van de FNP en de PvdA dd 30 september (stuk nr. 613595) hebben weergegeven bij vraag 5 geeft onze juridisch adviseur, Simmons en Simmons, een legal opinion af. Een legal-opinion kunt u zien als een garantie. De advocaat legt in een schriftelijke verklaring vast dat de provincie niet aansprakelijk is in deze constructie. Als dit niet zo blijkt te zijn, kan de provincie Simmons & Simmons aansprakelijk stellen. Het afgeven van een dergelijke garantie geeft aan dat de jurist geen twijfels heeft over de aansprakelijkheid. De verklaring wordt afgegeven op de dag dat de financiering afgesloten wordt. De legal opinion wordt opgesteld in de vorm van een brief.

b. Second opinion
In dezelfde brief zoals hiervoor omschreven hebben wij aangegeven de huisadvocaat om een second opinion te zullen vragen. De huisadvocaat heeft alle documenten ontvangen die betrekking hebben op het project Falcon.

De huisadvocaat ziet geen risico's voor de provincie. Hij adviseert om in de nog op te stellen leningsdocumentatie een bepaling op te nemen dat de provincie nimmer aansprakelijk zal zijn voor enig goederenrechtelijke gebrek met betrekking tot de overdracht. Wij nemen dit advies uitdrukkelijk mee in het proces.

Ten aanzien van de vraag of de houdstermaatschappij een aanbestedende dienst is, komt de huisadvocaat tot de conlusie dat het aantrekken van een lening door Falcon niet behoeft et worden aanbesteed. Dit op grond van een uitzonderbepaling in het Besluit Aanbestedingsregeling voor overheidsopdrachten. Onze juridische adviseurs Simmons & Simmons is dezelfde mening toegedaan. Als laatste wijst de huisadvocaat op enkele tekstuele punten in de termsheet. Deze punten moeten goed en duidelijk worden uitgewerkt in de financieringsdocumentatie.

De Second opinion ligt vertrouwelijk, van Provinciale Staten, ter inzage voor leden vanaf dinsdag 20 december 2005 tot vrijdag 20 januari 2006 ter inzage bij de secretaris-directeur.


3. Tijdspad
Nu het interne goedkeuringstraject en de onderhandelingen afgerond zijn, worden er weer verschillende vervolg trajecten in gang gezet. Hieronder vindt u een onderverdeling in goedkeuring, financieringsdocumentatie en het opzetten van de houdstermaatschappij.

I. Goedkeuring
Na het definitieve besluit hebben wij, als gevolg van Provinciewet 158 lid 3, een verzoek tot kroongoedkeuring ingediend bij de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijk (BIZA). Daarnaast hebben wij, na het definitieve besluit, een verklaring van geen bezwaar van de Minister van Justitie aangevraagd. Zodra beide goedkeuringen zijn verkregen wordt de houdstermaatschappij opgericht.

II. Financieringsdocumentatie
De onderhandelingen van de afgelopen maanden hebben geresulteerd in een termsheet waarin op hoofdlijnen de financiële en juridische condities vast gelegd zijn. De termsheet wordt uitgewerkt in een financieringsdocumentatie waarin alle afspraken gedetailleerd worden weergegeven. Het opzetten van een dergelijke documentatie neemt ongeveer vier a vijf werkweken in beslag.

Alvorens over te gaan tot de opstelling van de gedetailleerde financiële documentatie had de financier behoefte aan een verklaring van de provincie dat zij het Falcon-proces zal blijven bevorderen en dat de provincie een deel van de voorbereidingskosten voor haar rekening neemt. Normaliter zouden deze afspraken met de contractpartner worden gemaakt. Aangezien Falcon nog niet is opgericht, treedt de provincie daarvoor in de plaats. Wij hebben dit gedaan door middel van een Letter of Intent.


4. Plan van Aanpak Nuon bestedingen
Tijdens de Statenvergaderingen van 12 oktober en 9 november j.l. bent u uitgebreid ingegaan op de mogelijke bestedingen van de vrijkomende Nuon-middelen. Wij zijn voornemens u als Staten in februari 2006 te informeren over het PvA.


5. Rapportage
In deze informatie brief hebben wij ons beperkt tot de ontwikkelingen betreffende het project Falcon. Uiteraard zijn er ook andere ontwikkelingen ten aanzien van de Nuon-aandelen. In het begin van het jaar 2006 zullen wij een halfjaarrapportage aan u doen toekomen. Deze rapportage zal onder andere ingaan op:
1. Stand van zaken splitsingswet

2. Statutenwijziging Nuon

3. De Vitens aandelen

Hopend u met deze brief van voldoende informatie te hebben voorzien.

Hoogachtend,

Gedeputeerde Staten van Fryslân,

drs. E.H.T.M. Nijpels , voorzitter.

mr. J. Wibier , secretaris

Bijlage 1: brief Gelderland
Bijlage 2: definitieve besluit Gedeputeerde Staten 6 december 2005

---- --
Provincie Gelderland
Het College van Gedeputeerde Staten
Postbus 9090
6800 GX Arnhem

Leeuwarden, 29 november 2005
Verzonden,

Ons kenmerk : 621169
Afdeling : BC-staf
Telefoon : 058 - 292 5593 / Van der Zee
Uw kenmerk : 2005-004135
Bijlage(n) : -

Onderwerp:
Nuon-aandelen

Geacht College,

In uw brief van 1 november 2005 maakt u gewag van mogelijke strijd tussen enkele elementen van het Falcon-project en de statuten van Nuon. Met name zou dat het geval kunnen zijn ten aanzien van de vestiging van pandrecht op de aandelen van de houdstermaatschappij.

Wij zijn u er erkentelijk voor dat u ons wijst op de boven aangeduide mogelijke strijdigheid. Voor ons is dat mede aanleiding geweest ons nog eens te buigen over de bepalingen en de formuleringen die terzake in de overeenkomst met de financier worden opgenomen. Dienaangaande is thans nog overleg gaande.

Uit het ambtelijk overleg dat op 13 oktober 2005 te Arnhem is gevoerd, is ons gebleken dat uw zorg (en die van andere mede-aandeelhouders) met name voortspruit uit een mogelijke overdracht van het stemrecht op de Nuon-aandelen ten gunste van de financiële instelling. Wij kunnen u wat dat betreft meedelen dat de overeenkomst die wij zullen aangaan de overdracht van stemrecht niet mogelijk zal maken. Daarnaast is, zoals u bekend, vastgelegd dat leden van Gedeputeerde Staten de bestuursfunctie(s) in Falcon gaan vervullen. Met andere woorden: in de Nuon-gremia zult u de provincie Fryslân blijven tegenkomen. Wij houden te allen tijde zeggenschap over de aandelen, ook in het redelijk theoretische geval dat Falcon in gebreke blijft en de financier zekerheden gaat inroepen.

Wij hopen dat het bovenstaande alsnog het pad effent naar een zinvolle dialoog over het "samen uit, samen thuis-principe". In die gedachtewisseling zouden wij graag de toekomst van het bedrijf in de actuele politieke en commerciële omgeving centraal willen stellen. Naar onze mening is het realistisch uit te gaan van voltooiing van de splitsingswetgeving en zal in het verlengde daarvan aanvaard moeten worden dat het zelfstandig voortbestaan van commerciële bedrijf geen reële optie is. Daarvan uitgaande is het relevant welke route Nuon kiest en welke rol de verschillende aandeelhouders in de toekomst voor zich zien weggelegd.

Voor afspraken in het kader van "samen uit, samen thuis" maakt het een essentieel verschil of er onder aandeelhouders een gezamenlijke visie op de toekomst bestaat, dan wel dat er sprake is van divergerende opvattingen. Met name geldt dat voor de strategie ten aanzien van de commerciële activiteiten. Inperking van elkaars mogelijkheden de aandelen daarin te verkopen kan naar onze mening alleen aan de orde zijn als daar een afspraak over een gezamenlijke verkoop tegenover staat. Met betrekking tot de netten ligt het een slag anders. Het is u bekend dat ook wij van opvatting zijn dat een inperking hier op zijn plaats is en wel in die zin dat aandeelhouders hooguit 49 % van hún aandeel in de netten kunnen vervreemden.

Onze opstelling inzake de verkoop van aandelen is duidelijk. Wij willen afscheid nemen van de commerciële activiteiten van Nuon, terwijl ook de gehele of gedeeltelijke verkoop van de netten zal worden overwogen. Wij zouden het op prijs stellen indien ook onze mede-aandeelhouders, uiteraard voor zover dat nog niet heeft plaatsgevonden, terzake op de toekomst gerichte keuzes maken. Wat niet betekent dat men zich voor of tegen splitsing verklaart, maar wel dat men aangeeft welke richting men opgaat indien splitsing een voldongen feit is. Met name is dan interessant of ten aanzien van het commerciële deel van Nuon een gezamenlijk gedragen strategie kan worden ontwikkeld. Zoals gezegd, kunnen wat ons betreft afspraken over vervreemding van aandelen daar deel van uitmaken indien niet alleen het "samen thuis", maar ook het "samen uit" in de vorm van een gezamenlijke exit-strategie door die afspraken worden afgedekt. Wij hopen op een reactie die de door ons beoogde dialoog in gang zal zetten. Een afschrift van deze brief zenden wij naar de deelnemers van het Grootaandeelhouders Overleg, inclusief de Raad van Bestuur van Nuon.

Gedeputeerde Staten van Fryslân,

drs. E.H.T.M. Nijpels , voorzitter.

mr. J. Wibier , secretaris.

---- --
Bijlage 2 Besluit Gedeputeerde Staten

DEPUTEARRE STEATEN fan FRYSLÂN

Definitief Besluit:

Na de wensen en bedenkingen te hebben gehoord van Provinciale Staten op 12 oktober 2005 en 9 november 2005 besluiten Gedeputeerde Staten van Fryslân tot:


1. Het oprichten van en deelnemen in een "B.V. Houdstermaatschappij Falcon", in overeenstemming met de bij dit besluit behorende conceptakte van oprichting en statuten;
2. Het inbrengen van de aandelen die de provincie Fryslân houdt in de Nuon N.V., in deze "B.V. Houdstermaatschappij Falcon" overeenkomstig de bij dit besluit horende akte van inbreng;
3. Voor zover vereist, het verpanden van de aandelen in de "B.V. Houdstermaatschappij Falcon" als derde pandgever ten behoeve van financiers van deze besloten vennootschap;
4. Het machtigen van Gedeputeerde Financiën en/of zijn plaatsvervanger tot het aanbrengen van wijzigingen van ondergeschikte aard indien dit voor de verkrijging van kroongoedkeuring ex artikel 158 lid 3 Provinciewet en de verklaring van geen bezwaar van het ministerie van Justitie voor de oprichting van de "B.V. Houdstermaatschappij Falcon" noodzakelijk mocht blijken;
5. Het onder verwijzing naar het terzake bepaalde in artikel 14.2 van de (concept)statuten te benoemen tot directeur van de houdstermaatschappij "B.V. Houdstermaatschappij Falcon" de gedeputeerde van Financiën en/of zijn plaats vervanger;
6. Het houden van een evaluatie in 2008 waarbij de lening van Falcon gerelateerd wordt aan de waarde van het commerciële bedrijf van Nuon;
7. een maximering van de Falcon-dekking tot het evaluatiemoment in 2008. De maximering betreft E 400 miljoen.
8. Het aanvragen van kroongoedkeuring bij de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties.

Aldus vastgesteld door Gedeputeerde Staten van Fryslân in hun vergadering van 6 december 2005.

drs. E.H.T.M. Nijpels , voorzitter.

mr. J. Wibier , secretaris

---- --