SP: Maritiem erfgoed verkwanseld voor een paar zilverlingen?
Sp
SP-Kamerlid Arda Gerkens heeft het kabinet opheldering gevraagd over de berging van het
VOC-schip de Rooswijk. Het lijkt er op dat internationale afspraken over het beheer van
en onderzoek naar maritiem erfgoed niet zijn nageleefd. De kans bestaat dat er
internationaal ophef ontstaat over de berging van de zilverstaven. De berger heeft de
lading waarschijnlijk niet bij de Engelse overheid ingeklaard, ook al liggen de resten
van het schip in Engelse territoriale wateren.
Staatssecretaris Wijn van Financiën nam op zondag 18 december zilveren staven in
ontvangst die uit het wrak van het VOC-schip de Rooswijk zijn geborgen. De indruk bestaat
dat de financiën van de Nederlandse Staat richtinggevend zijn geweest bij de berging
van het schip. 'In de afgelopen jaren is beleid ontwikkeld en zijn afspraken gemaakt om
goed om te gaan met het Nederlands maritiem erfgoed. De cultuurhistorische waarde hoort
leidraad te zijn. Berging vraagt meer dan een financieel-technisch correcte afhandeling
van de Nederlandse belangen. Berging moet ook niet verward worden met
onderwater-archeologish onderzoek, waarbij het veiligstellen van de cultuurhistorische
waarde centraal staat,' aldus Gerkens.
'Ik vraag me af of Wijn wel contact heeft gehad met zijn college op het terrein van
Cultuur en of er überhaupt deskundigheid van bijvoorbeeld ROB en NISA is
ingeschakeld. Dat de overheid heeft meegewerkt aan berging door een schatzoeker vind ik
dubieus. Volgens mij is het in strijd met allerlei internationale verdragen om
medewerking te verlenen aan berging van de Rooswijk door een commercieel bedrijf met
winstoogmerk.'
In de ontwikkeling van de onderwater-archeologische discipline in de afgelopen tientallen
jaren is centraal komen te staan dat een scheepswrak een belangrijke informatiebron is
die volgens wetenschappelijke procedures moet worden behandeld. Dat is ook vastgelegd in
internationale verdragen van Unesco en ICOMOS. VOC-scheepswrakken zijn in dit verband een
waardevolle categorie binnen het Nederlandse culturele erfgoed waarvoor duidelijke behoud-
en beheer-voorwaarden gelden vanuit erfgoedbeleid. De voorwaarden sluiten ook aan bij in
het Verdrag van Malta vastgelegde algemene Europese regelgeving ten aanzien van het
archeologische erfgoed.